Będę czy będe – która forma jest poprawna?
Będę czy będe – jak piszemy? Ogonki w polszczyźnie bywają złośliwe, zwłaszcza gdy okazują się zasadne wyłącznie w zapisie. Wpadamy wówczas w dwie pułapki: stosujemy zbędny ogonek w wypowiedzi ustnej lub pomijamy go w tekście pisanym, gdzie jego obecność jest konieczna. W pierwszym przypadku otrzymujemy efekt hiperpoprawności, w drugim – popełniamy klasyczny błąd. Jak zatem właściwie zapisać odmieniony w czasie przyszłym wyraz być? Spieszymy z odpowiedzią!
Będe czy będę – jak to zapisać? Poprawna forma
W wypowiedziach pisemnych jedyną poprawną formą jest będę.
Będę to czasownik w pierwszej osobie liczby pojedynczej w czasie przyszłym. Powszechne stosowanie błędnej formy będe wynika z utraty nosowości (ę podczas artykulacji przechodzi w e; podkreślanie wydatnego ę w wypowiedzi ustnej jest przejawem hiperpoprawności).
Użytkownicy języka polskiego stosują także inne niepoprawne formy, takie jak: bende, bendę, bd (ostatni skrót oznacza tylko bardzo dobrze lub bardzo dobry).
Podsumowując, piszemy będę, ale mówimy będe!
Będe czy będę? Przykłady z życia
- Już od jutra będę szefową sklepu odzieżowego.
- Będę na spotkaniu o 20.00.
- Jeśli nie przyjdziesz na moje wesele, będę rozczarowana.
Będę – znaczenie wyrazu
Jak już wspomnieliśmy, będę jest czasownikiem w pierwszej osobie liczby pojedynczej w czasie przyszłym. Bezokolicznik tego wyrazu to być (‘istnieć’, ‘pojawić się’ lub ‘czuć się w określony sposób’).
Będę czy będe? Już wszystko jasne! Przykłady użycia
Leżę raz w łóżku i nie śpię. Ale przypominam sobie, że jak byłem mały, często myślałem, co będę robił, gdy urosnę.
Różnie układałem.
Jak będę duży, zbuduję domek dla rodziców.
I ogródek będę miał. Żeby w ogródku nasadzić drzewek: grusz, jabłoni i śliwek. Zasieję kwiaty. Żeby, jak jedne kwiaty więdną, inne zaczynały kwitnąć.
Nakupię książek z obrazkami albo bez obrazków, tylko żeby były ciekawe.
Kupię farby, ołówki kolorowe, będę rysował, malował. Co zobaczę, będę rysował.
Janusz Korczak, Kiedy znów będę mały
Nieraz, gdy sobie
W kątku usiędę,
To myślę o tym,
Czym też ja będę?
5
Trudno się zawsze
Trzymać mamusi,
Bo każdy człowiek
Czymsiś być musi.
[…]
Władysław Bełza, Czym będę?