fbpx
Internetowa poradnia językowa Polszczyzna.pl. 10+ redaktorów, 20 000+ haseł, 1 000 000+ czytelników każdego miesiąca.
Polszczyzna Logo
sprawdź...

Pragmatyzm – znaczenie i przykłady użycia

Co to jest pragmatyzm? Jak jest definiowany, jak wygląda etymologia tego słowa? I czy warto żyć w zgodzie z tą filozofią? Wszystkie informacje znajdziecie w naszym artykule.

Pragmatyzm co to jest słownik definicja znaczenie słowa przykłady użycia synonim pragmatyzm inaczej pragmatyzmie Polszczyzna.pl

Czy pragmatyzm da się lubić?

U pracowników – owszem. U osób z nadmierną chęcią robienia wszystkiego nadzwyczaj dobrze – już nie zawsze. Dlatego tak trudno jest jednoznacznie stwierdzić, czy pragmatyzm jest pojęciem pozytywnym czy negatywnym. Wszystko bowiem zależy od kontekstu. A co dokładnie ono oznacza?

Co to jest pragmatyzm? Znaczenie słowa

Definicje słowa pragmatyzm wyglądają następująco:

  1. Postawa życiowa polegająca na realistycznej ocenie rzeczywistości, charakteryzująca się tym, że dana osoba decyduje się jedynie na takie działania, których rezultat będzie zadowalający, pozytywny.
  2. Nadmierny perfekcjonizm, skrupulatność, rzetelność, dążenie do celu mimo wszystko.

Przykłady z życia:

Jeśli praktykujesz pragmatyzm, akceptujesz warunki takimi, jakie są, i podejmujesz praktyczne decyzje. Twoja głowa nie jest w chmurach.

Ten jego pragmatyzm mnie kiedyś wykończy. A gdyby tak zechciał zaznać chociaż odrobiny spontaniczności!

Wyrazy bliskoznaczne i synonimy słowa pragmatyzm

Pomocne w zapamiętaniu tego, co to jest pragmatyzm, będą na pewno synonimy i wyrazy bliskoznaczne:

  • realizm,
  • rzeczowość,
  • praktyczność,
  • zdrowy rozsądek.

Przykłady użycia słowa pragmatyzm w literaturze

Z wykształcenia filozof, najpierw marksista, następnie nawrócił się na pragmatyzm Deweya. Wcześnie zerwał z komunistami, których prasa nazywała go wtedy „kontrrewolucyjnym płazem”.

Czesław Miłosz, Abecadło Miłosza, 1997

Świat będzie szukał równowagi, a pragmatyzm kobiet może sprawić, że do zarządów będzie się szukało właśnie ich.

Henryka Bochniarz, Jacek Santorski, Bądź sobą i wygraj: 10 podpowiedzi dla aktywnej kobiety, 2003

Kryteria są społeczne — wtrąciła Hela. — Pęd ludzkości ku coraz większej społecznej doskonałości stwarza kryteria dla tablicy wartości w każdej epoce. Kryteria pragmatyzmu muszą być społeczne, inaczej każda bzdura mogłaby mieć pretensje do względnej chociażby prawdziwości.

Stanisław Ignacy Witkiewicz, Pożegnanie jesieni

Dziś, przy pośpiechu życia, przy powszechnym pragmatyzmie, który nie doznaje potrzeby poza-utylitarnego wartościowania zjawisk, niezrozumiałą wyda się owa pasja bezinteresownego, oderwanego dociekania „prawdy”, Ding an sich, to oglądanie w najrozmaitszych oświetleniach fikcyjnej rzeczywistości. Ale, jako ćwiczenie myśli, miało to bezwarunkowo swoją wartość.

Tadeusz Boy-Żeleński, Znasz-li ten kraj?…

Przykłady użycia słowa pragmatyzm w prasie

Jakże często wąski pragmatyzm ma fałszywą perspektywę.

Józef Jaworski, Oświadczenia i informacje klubów radnych – Klub Radnych pdT, „Gazeta Miejska” nr 82/2001

Odmiana słowa pragmatyzm

liczba pojedyncza
M. pragmatyzm
D. pragmatyzmu
C. pragmatyzmowi
B. pragmatyzm
N. pragmatyzmem
Ms. pragmatyzmie
W. pragmatyzmie
liczba mnoga
M. pragmatyzmy
D. pragmatyzmów
C. pragmatyzmom
B. pragmatyzmy
N. pragmatyzmami
Ms. pragmatyzmach
W. pragmatyzmy

Etymologia słowa pragmatyzm

Słowo pragmatyzm pochodzi z greki, πραγματικός [pragmatos] (dopełniacz od πραγμ [pragma]) to ‘działanie, czynność’.

Popularne połączenia słowa pragmatyzm

  • racjonalizm i pragmatyzm,
  • zdrowy, życiowy pragmatyzm.

Pragmatyzm to postawa. A osoba...

W świecie internetu znajdziemy zwolenników nazywania osoby, którą cechuje ta postawa, albo pragmatykiem, albo pragmatystą. Która z nich jest poprawna? W języku polskim dopuszczalne są oba określenia. Zatem mężczyznę nazwiemy pragmatykiem lub pragmatystą, a kobietę – pragmatyczką lub pragmatystką. Zagadka rozwiązana – obie strony mają rację!

Napisane przez

Miłośniczka Polskiego Języka Migowego, czeskiej kultury i zespołu Bon Jovi. Interesuje się sztuką, dziedzictwem kulturowym i organizacją wydarzeń kulturalnych. Relaksuje się, pisząc teksty, czytając poezję i pijąc kawę.