Iloraz – co to jest? Definicja, przykłady użycia
Pojęcia związane z działaniami matematycznymi poznajemy już na wczesnym etapie edukacji, czyli w szkole podstawowej. Jak wszyscy pamiętamy, wyróżnia się cztery typy takich działań: dodawanie, odejmowanie, mnożenie, dzielenie. Iloraz dotyczy jednego z nich. Ale iloraz to nie tylko matematyka. Tutaj oczywiście pojawia się iloraz inteligencji. Co nazywamy ilorazem w każdym z tych znaczeń? Informacje znajdziecie w tekście niżej.
Iloraz w matematyce
W matematyce ilorazem nazywa się wynik dzielenia. W tym działaniu algebraicznym oprócz ilorazu występują jeszcze dzielna i dzielnik. Na przykład w działaniu 12 : 6 = 2 liczba 12 to dzielna, liczba 6 to dzielnik, a liczba 2 to iloraz, czyli wynik dzielenia.
Pojęcie ilorazu bywa mylone z iloczynem ze względu na pewne podobieństwo tych dwóch wyrazów. Jak zapamiętać poprawne znaczenie ilorazu, by nie mylić go z iloczynem? Skoro iloraz jest wynikiem dzielenia, można skojarzyć to sobie z pytaniem, ile razy trzeba podzielić daną liczbę, by otrzymać wynik. Stąd iloraz.
Iloraz inteligencji
Każdy kiedyś na pewno słyszał o ilorazie inteligencji. Cóż to takiego? Jest to wynik testów inteligencji lub – jak kto woli – testów IQ. Dzięki ilorazowi inteligencji można zobrazować różne poziom sprawności intelektualnej oraz zdolności umysłowe konkretnego człowieka, jak na przykład rozumowanie, myślenie abstrakcyjne i logiczne czy możliwą szybkość przyswajania wiedzy, uczenia się. Wbrew obiegowej opinii testy IQ, badające iloraz inteligencji, nie są i nigdy nie powinny być wyznacznikiem sukcesów w życiu ani osiągania innych celów.
Iloraz – przykłady użycia
- Na dzisiejszej lekcji matematyki przypomnieliśmy sobie, że wynik dodawania to suma, odejmowania to różnica, mnożenia to iloczyn, a dzielenia to iloraz.
- W najnowszym numerze naszego czasopisma znajdziecie test, który pozwoli Wam zmierzyć swój iloraz inteligencji.
Iloraz – etymologia wyrazu
Słowo ‘iloraz’ jest przetłumaczoną na polski kalką z łacińskiego quotiens 'ile razy' – pytania o wynik działania, akurat w tym przypadku dzielenia, na przykład: ile razy w ośmiu mieści się cztery?
Iloraz – połączenia wyrazowe
- Niski, niższy, średni, wysoki, wyższy iloraz,
- iloraz liczby, powierzchni, sumy, wartość ilorazu,
- uzyskać iloraz, coś o jakimś ilorazie,
- imponujący, niski, przeciętny, wysoki iloraz inteligencji,
- badanie, wskaźnik ilorazu inteligencji.
Iloraz – odmiana wyrazu
| liczba pojedyncza | |
| M. | iloraz |
| D. | ilorazu |
| C. | ilorazowi |
| B. | iloraz |
| N. | ilorazem |
| Ms. | ilorazie |
| W. | ilorazie |
| liczba mnoga | |
| M. | ilorazy |
| D. | ilorazów |
| C. | ilorazom |
| B. | ilorazy |
| N. | ilorazami |
| Ms. | ilorazach |
| W. | ilorazy |
Przykłady użycia wyrazu iloraz w literaturze
Nigdy nie zaszedłem dość daleko, aby zrozumieć zastosowanie algebry do geometrii. Nie lubiłem tego sposobu operowania bez widzenia tego, co się robi; zdawało mi się, że rozwiązywać problemat geometryczny za pomocą równań to jest grać melodię, kręcąc korbką. Pierwszy raz kiedy doszedłem za pomocą rachunku, że kwadrat dwumianu składa się z kwadratu każdej jego części i podwójnego ich ilorazu, mimo iż rachunek mój wykonany był zupełnie ściśle, uwierzyłem dopiero wówczas, kiedy wykreśliłem sobie figurę. To nie przeszkadza, że bardzo lubiłem algebrę, o ile przedmiotem jej były ilości oderwane; ale gdy chodziło o zastosowanie do wymiarów, chciałem widzieć operację wykreśloną liniami, inaczej nie rozumiałem nic zgoła.
Jean-Jacques Rousseau, Wyznania
To, że ktoś jest geniuszem, nie oznacza jeszcze, że jest sprytny, szczęśliwy czy odnosi sukcesy. Czasem bywa wręcz odwrotnie. Badania wykazały, że ludzie z ilorazem inteligencji geniusza często są nieszczęśliwi, wyobcowani w otaczającym ich społeczeństwie, niecierpliwi wobec osób o mniejszej inteligencji, niezadowoleni z panującej w świecie głupoty i ignorancji i generalnie pochłonięci sobą oraz nieufni. Prawdę mówiąc, ufają tylko sobie i rzadko przyjmują dobre rady innych.
Nelson DeMille, Pantera
