Non omnis moriar – co to znaczy? Definicja wyrażenia, pochodzenie
Jeżeli ktoś z Was uczył się łaciny, to z tym wyrażeniem na pewno już się spotkaliście. Jeżeli nie, to być może na lekcji języka polskiego uczyliście się na pamięć wiersza, w którym te słowa są zawarte. Kto jest jego autorem? Jak można je przetłumaczyć na polski? O tym wszystkim dowiecie się z lektury niniejszego tekstu.
Kilka słów o autorze
Autorem wyrażenia Non omnis moriar jest rzymski poeta Horacy. Żył i tworzył podczas panowania Oktawiana Augusta. W jego utworach można odnaleźć refleksje na temat nieuchronności śmierci, a także motywy myśli filozoficznej nazwanej od jego imienia, czyli horacjanizmem, który był połączeniem nurtów filozofii stoików i epikurejczyków. Horacy postulował szukanie złotego środka, czyli dążenie po pewnego umiaru w życiu, co miało zapewnić szczęście.
Okres jego twórczości zwykło się dzielić na trzy etapy:
- Pierwszy okres twórczości – powstają epody i satyry.
- Okres liryczny – jest uważany za ten właściwy czas twórczości Horacego. W tym właśnie czasie Horacy zyskuje sławę największego obok Wergiliusza poety Rzymu.
- Późny okres – Horacy działa jako oficjalny wieszcz pryncypatu Oktawiana Augusta.
Non omnis moriar – co to znaczy? Definicja wyrażenia
Znamy już autora słów Non omnis moriar. Czas teraz poznać tłumaczenie. Z łaciny oznacza to: nie wszystek umrę, nie cały umrę. Te słowa pochodzą z wiersza zatytułowanego Wybudowałem pomnik.
Jak mówi poeta:
Nie wszystek umrę wiem że uniknie pogrzebu
cząstka nie byle jaka i rosnący w sławę
potąd będę wciąż młody pokąd na Kapitol
ma wstępować z milczącą westalką pontifeks
Horacy w tej pieśni wyraża nadzieję na to, że poezja, którą stworzył, przyniesie mu wieczną sławę i pamięć kolejnych pokoleń. Poeta jest przekonany, że będzie żył w swoich dziełach.
Odniesienia
Interesujący fakt stanowi to, że do Pieśni III Horacego nawiązują utwory Juliusza Słowackiego Testament mój oraz Non omnis moriar Zuzanny Ginczanki.
Przykłady użycia wyrażenia non omnis moriar
Przykłady użycia w literaturze
Non omnis moriar — moje dumne włości,
Łąki moich obrusów, twierdze szaf niezłomnych,
Prześcieradła rozległe, drogocenna pościel
I suknie, jasne suknie pozostaną po mnie.
Zuzanna Ginczanka, *** (Non omnis moriar)
Ochocki ujął zimną już rękę Rzeckiego i pochylił się, jakby chcąc mu coś szepnąć do ucha. Nagle w bocznej kieszeni zmarłego spostrzegł wysunięty do połowy list Węgiełka i machinalnie przeczytał nakreślone wielkimi literami wyrazy:
Non omnis moriar…
Bolesław Prus, Lalka
Non omnis moriar - przedwczesne strapienie.
Czy jednak cała żyję i czy to wystarcza.
Wisława Szymborska, Wielka liczba
