Opis krajobrazu – jak zrobić to dobrze?

Opisy krajobrazu to jedne z najczęściej przewijających się w internecie tekstów. Możemy znaleźć je na blogach, stronach w social mediach itd. To także forma opisu, którego uczą nas w szkole. Jednak jak sprawić, że czytelnik, czytając nasz tekst, zobaczył ten obraz oczyma swojej wyobraźni?

Opis krajobrazu – podstawowe zasady

Opis krajobrazu wbrew pozorom wcale nie jest taki prosty. Oprócz znajomości struktury, kolejności i podstawowych pojęć powinniśmy także umieć posługiwać się metaforą. Jednak przy wszystkich zabiegach językowych ważny jest również umiar, aby język, którym się posługujemy, nie był zbyt kwiecisty. Jak w każdym opisie, również w tym przypadku ważna jest trójdzielność tekstu. Pozwala ona na zapoznanie się czytelnikowi z tematem, a także z opinią autora tekstu.

Co opisujemy i dlaczego? – Wprowadzenie do tematu

Opis krajobrazu jest bardzo podobny do opisu obrazu, o którym pisaliśmy w innym artykule: Opis obrazu – skomplikowany proces, a może sposób na dostrzeżenie detali?. Jednak między tymi dwoma opisami jest jedna zasadnicza różnica. Opisując krajobraz, możemy bazować na swoich wspomnieniach, doświadczeniach, przeżyciach. Dlatego też we wstępie należy pamiętać o autorze zdjęcia czy obrazu lub zaznaczyć, że tak pamiętamy nasz krajobraz na przykład z ostatniego spaceru. Musimy również zawrzeć informację o tym, gdzie znajduje się konkretny krajobraz. Jeżeli jest to pocztówka, zdjęcie lub obraz – podkreślmy to i w miarę możliwości opatrzmy tytułem. Oprócz tego postarajmy się zawrzeć jak najwięcej szczegółów – miesiąc, pora roku, pogoda itd.

Rozwinięcie – pierwszy plan

Stwierdzenie „od ogółu do szczegółu” sprawdza się również w tej sytuacji. Zawsze najlepszym rozwiązaniem jest określenie tego, co przeciętnemu odbiorcy rzuca się w oczy jako pierwsze. Jeżeli krajobraz przedstawia las z polną ścieżką po środku – opiszcie to. Skwitujmy całość metaforą, np. polna ścieżka zdawała się wręcz rozdzierać las na dwie części. Pamiętajmy także, aby opisywać wszystko od prawej do lewej strony, czyli zupełnie odwrotnie, niż czytamy. Wbrew pozorom robimy to podświadomie, więc nie powinniśmy mieć z tym problemu.

Opis krajobrazu – szczegóły dopełniające całość

Zwracajmy uwagę na szczegóły! Nawet spacerując, obserwujmy ławki i małe uszczerbki na nich, bo wpływają one na historię. Podobnie wygląda kwestia krajobrazu, który opisujemy. Zwróćmy uwagę na drugi plan, do którego mogą należeć kamienie, trawa, grządki, kwiaty, ludzie. Napiszmy, w jaki sposób wpływają na odbiór i dlaczego mogą (lub nie) robić wrażenie. Wracając do przykładu z lasem, możemy zaznaczyć, czy są tam zwierzęta, ludzie, a może drogą polną właśnie podąża człowiek wracający z grzybobrania. Każdy detal ma znaczenie, kiedy chcemy pobudzić wyobraźnię czytelnika. Jeżeli natomiast chcemy dodać, że w lesie widoczne są śmieci, również możemy zastąpić to metaforą. Oto przykład: Piękną zieleń niechlubnie dopełnia widok braku poszanowania dla Matki Ziemi. Zdecydowanie osoby odwiedzające to miejsce nigdy nie poznały dobrych manier ani zasad ekologii.

Przymiotniki, określenia – bądźmy subiektywni

Wszystko, co opisujemy, opatrzmy odpowiednimi przymiotnikami. Korzystając z naszego przykładu: piękny las, kręta ścieżka, okropna góra śmieci, bezchmurne niebo itd. Każdy opis jest indywidualną opinią i mamy prawo wyrazić ją w tekście. Jeżeli opis bazuje na naszych wspomnieniach, opiszmy to, co słyszeliśmy i czuliśmy, np.: lekki powiew wiatru, szum liści, śpiewające ptaki itd. Daje to możliwość przestrzennego wyobrażenia krajobrazu i poczucia bycia jego częścią.

Opis krajobrazu – zakończenie

Zakończenie w opisie krajobrazu jest naszym polem do popisu. Powinniśmy tu napisać, jakie emocje wywołał w nas ten widok, a także czy nam się podobał. Swoją odpowiedź powinniśmy uzasadnić co najmniej dwoma zdaniami. Dobrym podsumowaniem mogłoby być na przykład: Las wywarł na mnie ogromne wrażenie, a obecna tam zieleń sprawiła, że poczułam się zrelaksowana i odprężona. Niestety góra śmieci, która się tam znajdowała, wprowadzała mnie w zakłopotanie. Mimo uroku tego miejsca nie mogę jednoznacznie stwierdzić, że ten krajobraz mnie zachwycił, gdyż śmieci porozrzucane były na całym obszarze lasu. Nigdy nie lubiłam, gdy człowiek nie miał szacunku dla natury. Zawsze byłam ze wszystkimi, którzy walczą o dobro ekologii. W związku z tym widok tego krajobrazu wprowadził mnie w niewesoły nastrój, co w rezultacie wpłynęło na mój negatywny odbiór.