Byłoby czy było by? O łącznej i rozłącznej pisowni „by”
Omawiany przypadek może sprawić nieco problemów z uwagi na wymowę. Często wypowiadając tę osobową formę czasownika, robimy krótką przerwę przed cząstką -by. Jak to się ma do pisowni? Odpowiedź jest tym razem wyjątkowo prosta. Aby ją poznać, a także dowiedzieć się o pisowni innych wyrazów z cząstką -by, czytajcie dalej!
No to w końcu byłoby czy było by?
W tym przypadku pisownia łączna jest jedyną poprawną pisownią. Byłoby to osobowa forma czasownika, wobec której zasady współczesnej polszczyzny są nieugięte – cząstkę -by zawsze piszemy razem z tą częścią mowy. Choć na samym wstępie wyłożyliśmy karty na stół, w dalszej części artykułu poznacie przykłady poprawnego użycia wyrazu byłoby oraz zasadę pisowni cząstki -by w przypadku innych słów.
Przykłady z byłoby
Przykładami zdań, w których osobowa forma czasownika byłoby jest poprawnie zastosowana, mogą być:
Byłoby nie najlepiej, gdyby o wszystkim dowiedzieli się jego rodzice.
Czy byłoby problemem, gdybym przesłała tekst tydzień po terminie?
Trudno sobie wyobrazić, jak trudno byłoby cokolwiek zmienić, gdybyś mi w tym nie pomógł.
Życie zwierząt byłoby łatwiejsze, gdyby ludzie zwracali uwagę na ich bezpieczeństwo.
Problemy z pisownią cząstki -by
Choć na pytanie o byłoby już odpowiedzieliśmy, wiele osób zdaje się mieć problem z pisownią cząstki -by z innymi częściami mowy. Być może z uwagi na to, że w języku mówionym nie słychać różnicy między zapisem łącznym i rozdzielnym. Czytamy coraz mniej książek, a internetu jest wyjątkowo pobłażliwy w kwestii poprawności językowej. Warto jednak pochylić się nad regułami poprawnej pisowni i świadomie używać języka. Wiedzę najlepiej przyswaja się z przejrzystych źródeł, dlatego przygotowaliśmy dla Was zestawienie, w którym wyjaśniamy kiedy cząstkę -by piszemy łącznie, a kiedy rozłącznie.
Łączna pisownia cząstki -by
- Z osobowymi formami czasowników, tak jak w tytułowym przykładzie. Piszemy więc:
napisałby,
zrobiłby,
chciałby,
miałaby,
zabrałaby,
założyłaby ,
powiedziałaby.
- Z partykułami, na przykład czy, czyż, gdzież, niech, jakże, azali. Dlatego piszemy:
czyby,
czyżby,
gdzieżby,
niechby,
jakżeby,
azaliby.
- Z wyrazami porównawczymi jako oraz jak. W przypadku jak, gdy wraz z cząstką -by pełni określoną funkcję (więcej w naszym artykule: Jakby czy jak by? Wyjaśniamy pisownię łączną i rozłączną):
jakby,
jakoby.
- Z konstrukcjami o funkcji bezosobowej, występującymi w trzeciej osobie w rodzaju nijakim, na przykład:
miałoby,
robiłoby się,
padałoby,
pisałoby się.
- Ze spójnikami takimi jak albowiem, ale, bo, byle, chociaż, choć, gdy, jakkolwiek, jako, jeśli, jeżeli, ponieważ, skoro, że. Piszemy więc:
aleby,
boby,
byleby,
chociażby,
choćby,
gdyby,
jakkolwiekby,
jakoby,
jeśliby.
Rozłączna pisownia cząstki -by
- Po bezokolicznikach. Przykładowo:
mieć by,
zrobić by,
zapisać by,
chcieć by,
malować by.
- Z nieosobowymi formami czasowników, których końcówka to -no lub -to. Na przykład:
chciano by,
zrobiono by,
pisano by,
uprano by,
zepsuto by,
wybito by.
- Po słowach winien oraz powinien:
powinien by,
winien by.
- Z wyrazami pełniącymi funkcję czasowników:
można by,
wolno by.
- Z zaimkami osobowymi. Na przykład:
Ona by chciała.
On by chciał.
Tobie by się chciało.
- Z zaimkami nieokreślonymi ktoś oraz coś:
Ktoś by to lepiej zrobił.
Coś by mi spadło na głowę.
- Z zaimkami pytajnymi i względnymi. Przykładowo:
Dlaczego by nie pójść na skróty?
Skąd by oni to wiedzieli?
Kiedy by mógł to upozorować?
Odkąd by mogła tam być?
Jak by można to zgłosić?
- Z zaimkami wskazującymi, odpowiadającymi zaimkom, o których mowa wcześniej. Odpowiednio:
Dlatego by nie pójść na skróty?
Stąd by oni to wiedzieli?
Wtedy by mógł to upozorować?
Odtąd by mogła tam być?
Tak by można to zgłosić?
- Z rzeczownikami, imiesłowami przymiotnikowymi, przymiotnikami, przysłówkami oraz liczebnikami. Na przykład:
Zimno by tu było.
Biało by się zrobiło.
Pies by tu warował.
Ania by doskonale wiedziała.
Czwarty by nadgonił.
Fajnie by mogło być.
Byłoby czy było by? I wszystko jasne!
Nie ukrywamy, że zasady pisowni cząstki -by są naprawdę skomplikowane. Ich liczba sprawia, że trudno nauczyć się ich za pomocą schematu. Jest to więc typowa pamięciówka, rodem z czasów szkolnych. Warto jednak przyswoić tę wiedzę, aby poprawnie pisać w języku polskim, do czego niezmiennie zachęcamy!
?
