fbpx
Internetowa poradnia językowa Polszczyzna.pl. 10+ redaktorów, 20 000+ haseł, 1 000 000+ czytelników każdego miesiąca.
Polszczyzna Logo
sprawdź...

W radiu czy w radioW studiu czy w studio? Odmieniać czy nie?

Odmiana rzeczowników rodzaju nijakiego zakończonych na -o może sprawiać trudności, wiemy o tym doskonale. Niektóre się odmieniają, inne nie. Jak tu nie zwariować? Kłopotliwe są m.in. wyrazy, którym postanowiliśmy przyjrzeć się bliżej – studio i radio. Czy odmieniać ich nie należy, czy można, a może trzeba? Do dziś znajdą się jeszcze tacy, którzy powtarzają: „Nas w szkole uczyli, że się nie odmienia!”. Czy faktycznie tak jest? Sprawdźmy!

W radiu czy w radio? W studiu czy w studio? Odmieniać czy nie? - Polszczyzna.pl

To w końcu jak – w radiu czy w radio? Można odmieniać?

Oczywiście, że tak! Według zasad sprzed naprawdę dobrych kilkudziesięciu lat wyrazy radio i studio nie podlegały deklinacji, jednak uległo to zmianie (również dawno temu) i na dobre zadomowiły się w polszczyźnie. Już w latach 30. XX wieku można znaleźć teksty, w których słowa te odmieniano. Powiemy zatem:

Ostatnio coraz częściej słucham radia.
W radiu mówią o wiele ciekawsze rzeczy niż w telewizji.
Zaproszę cię do studia, żebyś posłuchała, nad czym ostatnio pracowałem.
Oddajemy głos do studia.

Prof. Miodek tak wypowiada się o odmianie studia i radia:

Jeśli idzie o radio i studio, od samego początku nie było żadnych przeciwwskazań, by te formy odmieniać. One tylko były nieoswojone z polszczyzną, tak jak nieoswojone było kino. Jeszcze Witkacy donosił żonie, że był w kino, że siedział w kino (były to lata 20. XX wieku). Oczywiście dzisiaj jesteśmy w kinie, temu kinu się przyglądamy. Radio, studio – najdłużej nie odmieniano tych rzeczowników w szóstym przypadku. Jeszcze dziś wiele ludzi powie: byłem w studio, wysłuchałem czegoś w radio, chociaż oczywiście postacie w studiu i w radiu są już poprawne, mają status normy i zawsze powtarzam: nie można tu żadnych przeciwwskazań naturalnym procesom adaptacyjnym stawiać.

Odmiana nieobowiązkowa?

O ile poprawnie i zdecydowanie mniej sztucznie zabrzmi nasza wypowiedź, gdy radio i studio odmienimy, o tyle nie ma takiego obowiązku. Są wciąż wśród nas tacy, którzy do nieodmieniania się przyzwyczaili i niekoniecznie chcą to zmieniać. Na pytanie, czy byli kiedyś w studiu, odpowiedzą, że byli w studio. Dla niektórych nie ma znaczenia, czy używają form w radiu czy w radio. Znajdą się jednak i ci, którzy o możliwości odmiany nie wiedzieli, a jest ona bliższa ich sercom, więc proponujemy głosić dobrą nowinę! ☺

Kłopotliwa liczba mnoga

Mały problem może zacząć się, gdy dojdziemy w odmianie do dopełniacza liczby mnogiej. Od słowa studio brzmi on studiów (tak jak w przypadku wyższej edukacji!), a więc analogicznie w przypadku radiaradiów. Często zastępuje się tę nienaturalnie dla niektórych brzmiącą formę innymi, np. radioodbiorników czy odbiorników radiowych. Radiów wystarczy!

Poniżej prezentujemy pełną deklinację wyrazów studio i radio.

1. Studio

M. studio studia
D. studia studiów
C. studiu studiom
B. studio studia
N. studiem studiami
Msc. studiu studiach
W. studio studia

2. Radio

M. radio radia
D. radia radiów
C. radiu radiom
B. radio radia
N. radiem radiami
Msc. radiu radiach
W. radio radia

Czy pomogliśmy Wam w rozwikłaniu zagadki o odmianie? Jeśli interesuje Was deklinacja w języku polskim (a należy ona do arcyciekawych tematów!), koniecznie przeczytajcie nasz artykuł poświęcony siedmiu przypadkom gramatycznym: Przypadki w języku polskim. Poznaj siedmiu braci, których matką jest deklinacja, czyli odmiana przez przypadki.

Napisane przez

Z wykształcenia – muzyk, z zamiłowania – kucharz (acz kuchni bezmięsnej) i cyklistka. Pasjonatka życia, przyrody, dalekich podróży i wewnętrznej harmonii. Gra na skrzypcach i oboju współczesnym, ale głównie – na obojach historycznych.