Haracz – co to jest? Definicja, synonimy, przykłady użycia
Obecnie słowo haracz wszystkim jednomyślnie kojarzy się z półświatkiem przestępczym. Nie każdy jednak wie, że jego początków należałoby szukać dużo wcześniej, a mówiąc precyzyjnie, w czasach, gdy Imperium Osmańskie narzuciło swoje panowanie znacznej części Europy. Czym dawniej był haracz? Czym jest współcześnie? Wyjaśnienia w tekście poniżej.
Co to jest haracz? Znaczenie wyrazu
Haracz w pałacu sułtana
Początkowo haraczem określano podatek nakładany na mieszkającą w krajach islamskich, głównie w Imperium Osmańskim (dzisiejsza Turcja), ludność niemuzułmańską, przede wszystkim chrześcijan, czasem także Żydów. Płacenie haraczu było obowiązkowe dla każdej pełnoletniej osoby, która nie chciała przejść na islam.
Haracz obecnie
We współczesnym języku pod pojęciem haracz rozumie się opłatę wymuszaną na kimś siłą lub groźbami w zamian za tak zwaną opiekę. Takie metody związane są z działalnością prowadzoną przez zorganizowane grupy przestępcze, które dzięki haraczowi potrafią wzbogacić się o niewyobrażalne sumy.
Haracz potocznie
W sensie przenośnym haraczem nazywamy należność do zapłaty narzuconą przez jakieś państwowe urzędy/instytucje, którą uważamy za niesłusznie na nas nałożoną lub zbyt wysoką. Obciążeniu tak rozumianym haraczem często towarzyszy naliczanie do niego odsetek za każdy dzień zwłoki w zapłacie.
Haracz – przykłady użycia
- W Osmańskiej Turcji haracz płacono nie tylko pieniędzmi, ale też bydłem lub drogimi tkaninami.
- Dwie urzędniczki zasądziły temu człowiekowi comiesięczny zwrot pieniędzy. To prawdziwy haracz, bo nie ma z czego oddać i rujnują go tym finansowo. Grożą mu też odsetkami.
- Wymuszanie haraczu to proceder typowy dla mafii.
Haracz – synonimy i wyrazy bliskoznaczne
Pomocne w zapamiętaniu tego, co to jest haracz, będą na pewno synonimy i wyrazy bliskoznaczne.
- Okup,
- trybut,
- kontrybucja,
- danina.
Haracz – połączenia wyrazowe
- Haracz dla rabusia,
- haracz od zysków,
- wysokość haraczu,
- żądać haraczu,
- pobrać, ściągnąć, wyłudzić, wymusić, nałożyć, zbierać, brać, płacić haracz,
- haracz dla urzędu, instytucji, pośrednika,
- podatkowy haracz,
- haracz w postaci abonamentu, odsetek, podatku, zwrotu,
- oddać coś w haraczu.
Haracz – odmiana wyrazu
| liczba pojedyncza | |
| M. | haracz |
| D. | haraczu |
| C. | haraczowi |
| B. | haracz |
| N. | haraczem |
| Ms. | haraczu |
| W. | haraczu |
| liczba mnoga | |
| M. | haracze |
| D. | haraczów |
| C. | haraczom |
| B. | haracze |
| N. | haraczami |
| Ms. | haraczach |
| W. | haracze |
Przykłady użycia wyrazu haracz w literaturze i prasie
MAMELUK
Sułtanie, radość! Pożądane wieści!
Właśnie z Kairu przyszła karawana,
Przyszła szczęśliwie, i przynosi haracz
Znad bogatego Nilu za lat siedem.
Gotthold Ephraim Lessing, Natan mędrzec
Przez dwa dni spędzone w mieście przebywamy je dorożką we wszystkich kierunkach. Sto razy zatrzymują nas na moście dzielącym jedną część Konstantynopola od drugiej, każąc za każdą razą płacić za przejazd.
Zwiedzamy kilka meczetów, podziwiamy surową i suchą wspaniałość Świętej Zofii. By stopy niewiernych nie kalały świętego przybytku, nadziewamy w przedsionku jakieś trepki, płacimy za tę przyjemność dwa franki od osoby i wchodzimy wreszcie do świątyni. W ogóle straszne zdzierstwo kwitnie w hotelu, w sklepach, wszędzie, gdzie poznają nieświadomego obyczajów miejscowych podróżnika. Rzecz to jednak zwykła; wszędzie i zawsze nakładają haracz na cudzoziemca.
Maria Ratuld-Rakowska, Podróż Polki do Persji
