Kolektywnie – czyli jak? Co to znaczy? Definicja, synonimy, przykłady użycia
Przysłówek kolektywnie był dość powszechnie stosowany przez dygnitarzy i działaczy w PRL-u oraz innych krajach tak zwanej demokracji ludowej. Wielu z nich zachęcało ludność miast i wsi, by robić coś kolektywnie. Ale co to właściwie oznacza? Dziś już raczej nikt nie używa tego określenia. Przyjrzyjmy się zatem temu przysłówkowi z nieco bliższej perspektywy. W poniższym artykule znajdziecie potrzebne wyjaśnienia.
Kolektywnie – czyli jak? Etymologia i znaczenie wyrazu
Przysłówek kolektywnie wywodzi się od rzeczownika kolektyw, a ten z kolei od podobnie brzmiącego łacińskiego wyrazu collectīvus oznaczającego ‘zbiorowy’.
Zatem słowo kolektywnie odnosi się do czynności wykonywanych nie pojedynczo, ale zbiorowo. To jeszcze jednak nie jest jego pełna definicja, ponieważ spełniony musi być dodatkowy warunek –. otóż gdy określona grupa ludzi działa kolektywnie, robi to dla osiągnięcia jakiegoś wspólnego celu, który może przynieść korzyści dla całej społeczności.
Jak wspomnieliśmy, kolektywnie działano w czasach PRL-u. Było to wpisane w ówczesną narrację polityczną, w której marginalizowano indywidualne działania jednostki, skupiając się na zbiorowości. Podkreślano, że gdy działa się wspólnie, można szybciej dojść do większych korzyści. Przykładem tego, jak wielką wagę miało robienie czegoś kolektywnie, mogą być chociażby czyny społeczne, czyli nieodpłatne prace wykonywane na rzecz społeczeństwa, zwykle w dni wolne od pracy (w czasach Polski Ludowej były to niedziele i święta).
Współcześnie o działaniach, w których bierze udział większa liczba osób, nie mówimy, że coś robione jest kolektywnie, bo. ten przysłówek odszedł już do lamusa. Pewnie dlatego, że nie kojarzył się zbyt dobrze. Obecnie używamy raczej słów zespołowo, wspólnie, razem.
Kolektywnie – przykłady użycia
- Radni miejscy podjęli tę decyzję kolektywnie.
- Pewna sprawa wywołała wiele kontrowersji podczas dyskusji, w której kolektywnie omawiano różne problemy.
Kolektywnie – wyrazy pokrewne
- Kolektywne, kolektywna, kolektywny, kolektyw, kolektywizm, kolektywizacja.
Kolektywnie – synonimy i wyrazy bliskoznaczne
- Kolegialnie, zespołowo, zbiorowo, wspólnie, solidarnie, grupowo, chóralnie, gromadnie, gremialnie, razem, wspólnymi siłami.
Przykłady użycia wyrazu kolektywnie w literaturze
„Wielkie budowy socjalizmu”, jakimi zasłynął okres prowadzonej pod kierownictwem Stalina wielkiej industrializacji huty, kopalnie, zapory wodne, linie kolejowe wznoszone były rękoma nie tylko zmobilizowanych do przemysłowego czynu, wyrwanych ze wsi chłopów, przekształconych właśnie w przyśpieszonym tempie w robotników, lecz też rękoma nieprzeliczonych rzesz mieszkańców najbardziej ponurej katowni, jaką stworzył świat, systemu sowieckich obozów koncentracyjnych nazwanych przez wielkiego pisarza Aleksandra Sołżenicyna archipelagiem Gułag (od Gławnoje uprawlenije łagieriej), mieszczącego w czasach swej stalinowskiej świetności do 20 mln przymusowych mieszkańców. „Azjatycki sposób produkcji”, do którego skłonności Karol Marks przypisywał carskiej Rosji i którego rozprzestrzenienia na Europę dzięki militarnym sukcesom carskiego samowładztwa tak się obawiał, stał się ekonomicznym i politycznym faktem w państwie marksistowskim. Jego symbolem jest Kanał Białomorski, kopany przez mrące masowo z mrozu i wyczerpania setki tysięcy więźniów, podczas gdy sowieccy pisarze pod „artystycznym kierownictwem” sławnego Maksyma Gorkiego kolektywnie tworzyli cykl reportaży sławiących zarówno ową budowę, jak i stosowane tam metody reedukacji przestępców oraz kontrrewolucjonistów. Trudno o przykład bardziej haniebnej literatury.
Wakacje z duchami, „Polityka” nr 2463
Tak zwane „obalenie własności prywatnej”, które miało miejsce w połowie wieku, w istocie oznaczało większą niż wcześniej jej koncentrację, z tą różnicą, że nowa klasa posiadająca stanowiła zwartą grupę, a nie zbiór jednostek. Jako jednostka żaden członek Partii nie posiada na własność niczego poza osobistymi drobiazgami. Kolektywnie Partia jest właścicielką całego majątku Oceanii, ponieważ kontroluje wszystkie dobra i dysponuje nimi zgodnie z własną wolą. W okresie następującym po Rewolucji Partia przejęła władzę, nie napotykając właściwie żadnego oporu, cały proces przedstawiono bowiem jako kolektywizację. Od zawsze istniało założenie, że po wywłaszczeniu kapitalistów nastąpi socjalizm; nie da się zaprzeczyć, iż kapitaliści faktycznie zostali pozbawieni posiadanych majątków.
Jean-Jacques Rousseau, Umowa społeczna
