Łacińskie zwroty, które powinieneś znać. Część 2
Czy to nie paradoks? Łacina, choć jest językiem martwym, wciąż żyje w wielu powiedzeniach, które wplatamy w nasze wypowiedzi. Starożytne mądrości są wciąż aktualne, dlatego jesteśmy przekonani, że te łacińskie zwroty powinieneś znać!
Jakiś czas temu opublikowaliśmy listę 25 najczęściej używanych łacińskich zwrotów: Łacińskie zwroty, które powinieneś znać. Dziś uzupełniamy ją o kolejne, znajdują się wśród nich także powiedzenia. Zaczynamy!
1 Ab ovo usque ad mala
Od jajka do jabłka, czyli od początku do końca. W starożytności ucztę zaczynano od jedzenia jajka, a na deser podawano jabłka.
2 Absens carens
Nieobecni nie mają racji. Dodalibyśmy, że głosu też nie.
3 Ad Kalendas Graecas
Na greckie kalendy, czyli na święty nigdy. Na pewno znacie kogoś, kto coś obiecuje, a nigdy nie dotrzymuje słowa.
4 A priori
Z góry, uprzedzając fakty.
5 Cito
Szybko. Pewnie nieraz widzieliście ogłoszenia zaczynające się słowami: „Potrzebuję na cito…”.
6 Dura lex, sed lex
Twarde prawo, ale prawo. I po prostu trzeba go przestrzegać!
7 Festina lente
Spiesz się powoli. Bo co nagle, to po diable!
8 In flagranti
Na gorącym uczynku.
9 INRI (Iesus Nazarenus Rex Iudaeorum)
Jezus Nazarejczyk Król Żydowski. Podajemy rozwinięcie i znaczenie tego skrótu, ponieważ nie wszyscy wiedzą, co widnieje na krzyżu.
10 In spe
W przyszłości. Dosłownie „w nadziei”.
11 In vino veritas, in aqua sanitas
W winie prawda, w wodzie zdrowie. Czekamy na Wasze interpretacje tej uroczej sentencji.
12 Lupus in fabula
O wilku mowa. A wilk tuż. Dosłownie „wilk w bajce”.
13 Mea culpa
Moja wina. Dla uzyskania lepszego efektu najlepiej wypowiadać te słowa, bijąc się w pierś. ☺
14 Memento mori
Pamiętaj o śmierci… dlatego carpe diem (chwytaj dzień) i ciesz się czasem, który Ci pozostał.
15 Nolens volens
Chcąc nie chcąc. Możemy tak powiedzieć, gdy mamy ambiwalentny stosunek do czynności, które musimy wykonać.
16 Nomen omen
Imię jest znakiem, wróżbą. Oznacza to, że czyjeś imię bądź nazwisko ma znaczenie i zdradza cechy charakteru nosiciela: Pan Pospieszalski, nomen omen, ciągle gdzieś się spieszy.
17 Non omnis moriar
Nie wszystek umrę. Tak pisał już Horacy w wierze, że jego sława poetycka nie przeminie. Co ciekawe, w zakończeniu „Lalki” Prusa pojawia się tajemnicza karteczka z tym napisem.
18 Per aspera ad astra
Przez ciernie/trudy do gwiazd. Na sukces trzeba sobie zapracować.
19 Persona non grata
Osoba niepożądana, niemile widziana.
20 Qui pro quo
Dosłownie „któryś za któregoś”. Zabawne nieporozumienie, pomyłka.
21 Repetitio est mater studiorum
Powtarzanie jest matką nauki. Nawet w dobie metod aktywizujących sprawdzi się sparafrazowana zasada – czego Jaś nie powtórzy, tego Jan nie będzie umiał.
22 Sero venientes male sedentes
Późno przychodzący źle siedzą, czyli zajmują najgorsze miejsca. W wolnym tłumaczeniu – kto późno przychodzi, sam sobie szkodzi. Tak mawiał Cyceron. Czy to nie przeczy idei sentencji nr 7?
23 Signum temporis
Znak czasów. Co, Waszym zdaniem, jest znakiem naszych czasów?
24 Spiritus movens
Siła sprawcza, inicjator jakichś działań.
25 Vade mecum
Chodź ze mną. Wiecie już, dlaczego kompendia wiedzy nazywane są „vademecum”?
Który zwrot jest Waszym ulubionym? I czy chcielibyście przeczytać trzecią część tego tekstu?
