Narzekać czy nażekać? Jak to zapisać? Która forma jest poprawna?
Nie ma chyba takiej osoby na świecie, której nie zdarzyło się tego robić. Bo nie ma co ukrywać, robią to wszyscy, choć jedni częściej, a inni rzadziej. Różne są tez powody tej czynności, do naprawdę poważnych po bardzo błahe. O czym tu mowa? Oczywiście o czasowniku, którego nazwa jest tematem poniższego poradnika językowego. Narzekać czy nażekać? Który wariant nie zawiera błędu? Odpowiedź w tym tekście.
Narzekać czy nażekać? Poprawna forma
Gdybyśmy na szkolnym dyktandzie dostali złą ocenę za błąd w pisowni tytułowego czasownika, uzasadnione by było nasze niezadowolenie z tego powodu. Czy w zaistniałej sytuacji moglibyśmy wtedy narzekać czy nażekać?
Otóż poprawną formą pisowni bezokolicznika narzekać jest ta, w której występuje dwuznak rz. Z pomocą w wyjaśnieniu takiego zapisu przychodzi tutaj etymologia tego słowa.
Narzekać jest wyrazem pokrewnym od staropolskiego rzec, czyli mówić. Oba te wyrazy wywodzą się z kolei od prasłowiańskiego rekti, oznaczającego 'mówić, powiedzieć'.
Zaś sam bezokolicznik narzekać w swojej pierwotnej formie, miał postać *narěkati i był używany w znaczeniu 'nazywać, określać, ustalać; przyrzekać; obwiniać, czynić zarzuty; opłakiwać zmarłego, biadać, lamentować'.
Nie trzeba więc już narzekać, że zapis omawianego wyrazu jest trudny do zapamiętania. Przy następnych wątpliwościach ortograficznych, wystarczy skojarzyć sobie czasownik narzekać ze słowem rzec i poprawna forma pisowni będzie już dla nas jasna.
Narzekać czy nażekać? Już wiesz jak jest poprawnie!
Co oznacza narzekać wie każdy. Narzekać to nic innego jak mówić z niezadowoleniem o czymś lub kimś. Oznacza to zatem, że mówiący ocenia tego kogoś lub to coś w sposób negatywny. Możemy go też stosować w znaczeniu marudzić, utyskiwać, żalić się, skarżyć się.
Narzekać czy nażekać? Przykłady zdań
- Masz wspaniałą żonę, dzieci, dobrą pracę, dom, na nic nie brakuje Ci pieniędzy, jesteś zdrowy, więc naprawdę nie masz najmniejszego powodu, żeby na cokolwiek narzekać.
- Turyści zaczęli narzekać na warunki panujące w hotelu, w którym się zatrzymali.
- Przestań narzekać na to, że pada deszcz. Po tych długotrwałych upałach i suszy jest bardzo potrzebny.
Narzekać czy nażekać? Przykłady z literatury
Zresztą, czy ja mam prawo narzekać? Rok temu ledwie śmiałem marzyć o pannie Izabeli, a dziś już ją znam, staram się nawet o jej wzajemność… Czy ja ją aby znam?… Jest zakamieniałą arystokratką, no ale nie rozejrzała się jeszcze w świecie… Ma duszę poetyczną czy może tak się tylko przedstawia… Kokietka ona jest, ale i to się zmieni, jeżeli mnie pokocha… Słowem — nie jest źle, a za rok…”
Bolesław Prus, Lalka
Słońce stało jeszcze wysoko na niebie i dopiekało potężnie, gdyż pogoda uczyniła się wspaniała i na niebie nie było żadnej chmurki. Konie oblały się potem, a Nel poczęła bardzo narzekać na gorąco. Z tego powodu Staś upatrzywszy odpowiednie miejsce skręcił do wąwozu, w którym zachodnia ściana rzucała głęboki cień. Było tam chłodniej i woda, pozostała we wgłębieniach po wczorajszej ulewie, była również stosunkowo chłodna.
Henryk Sienkiewicz, W pustyni i w puszczy
Z wolna nuda rozlewała się po salonie.
Patrzano na siebie obojętnie i jakby wrogo, jakby jedni drugim przypisując winę tego wspólnego nudzenia się.
Obejrzano stroje, otaksowano klejnoty, jakimi panie i panny były literalnie obładowane, obgadano i salon, i gospodarzy, i przyjęcie, i samych siebie, a teraz nie było już co robić więcej.
Nic tutaj zebranych nie łączyło, nie mieli nic wspólnego, zebrali się razem, bo pewien ton łódzkiego życia nakazywał bywać u Endelmanów, jak nakazywał zachwycać się ich galerią obrazów i ich zbiorami dzieł sztuki, jak nakazywał czasem bywać w teatrze, jak również nakazywał od czasu do czasu dać coś na biednych, narzekać na brak życia towarzyskiego w Łodzi, wyjeżdżać za granicę itd.
Naginali się z trudem do pewnych form przyjętych w świecie, a które były im obce i obojętne.
Władysław Stanisław Reymont, Ziemia obiecana
