Nie z przymiotnikami – pisownia partykuły nie
Kiedy piszemy łącznie, a kiedy osobno? Zgodnie z zasadami języka polskiego zapis łączny dotyczy rzeczowników i przymiotników. W związku z tą drugą grupą podobnie zachowują się imiesłowy przymiotnikowe i przysłówki utworzone od przymiotników. Dziś powtórzmy zasady pisowni nie z przymiotnikami.
Po prostu nie. O pisowni nie z przymiotnikami
W ogromnej większości partykułę nie z przymiotnikami zapiszemy łącznie. Napiszemy więc: niemiły, niegrzeczny, niedrogi, nietykalny. Wyjątkiem będzie sytuacja, kiedy zaprzeczamy całemu wyrażeniu, np. to nie jedyne przykłady w znaczeniu to nie są jedyne przykłady.
Duża litera z łącznikiem
Partykułę nie z przymiotnikami napiszemy z łącznikiem, kiedy mamy do czynienia z przeciwstawieniem logicznym, a dany przymiotnik zapisujemy dużą literą, np. nie-Polak, nie-Szekspirowski (co oznacza, że dramat został napisany przez kogoś innego niż Szekspir, a nie nieszekspirowski – inny niż Szekspira, np. styl).
Pisownia rozdzielna nie z przymiotnikami – przykłady
Nie napiszemy rozdzielnie, kiedy jest nie tylko zaprzeczeniem, ale także wprowadza przeciwstawienie, np. nie nowe, ale stare. Drugim wyjątkiem będzie sytuacja, w której nie tworzy ogólne wyrażenie z powtórzoną formą przymiotnika, np. był młody nie młody. Podobnie, kiedy konfrontujemy dwie cechy i eksponujemy jedną z nich: Jest szczupła, ale nie chuda. Nie oddzielimy partykuły nie, kiedy poprzedza je przysłówek: bynajmniej albo wcale oraz gdy przed przymiotnikiem umieszczamy wyrażenie gdyby nie – bynajmniej nie zdrowy ten obiad, gdyby nie ciężka praca...
Pisownia nie z przymiotnikami w stopniu wyższym i najwyższym
Rozdzielna pisownia partykuły nie z reguły będzie zastosowana przed przymiotnikami w stopniu wyższym i najwyższym: nie gorszy, nie najgorszy, nie szybszy, nie najszybszy. Istnieje w języku polskim przypadek, kiedy zaprzeczające nie zostaje wplecione w środek przymiotnika w stopniu najwyższym, tworząc zapis: najniegrzeczniejszy (najbardziej niegrzeczny). Jeśli chcemy przekazać, że nie jest najgrzeczniejszy, użyjemy zapisu zgodnego z ogólną zasadą: nie najgrzeczniejszy.
?
