Państwo a państwo – różnice w odmianie wyrazów wieloznacznych
Na pewno wiecie, że jeden wyraz może mieć wiele znaczeń, ale czy zdawaliście sobie sprawę z tego, że w zależności od znaczenia odmienia się go inaczej? Najlepszym tego przykładem jest rzeczownik „państwo”. Sprawdźcie, czym się różni państwo od państwa. Tym razem poznacie różnice w odmianie wyrazów wieloznacznych.
Kwestia przypadka i przypadku
Na początku wspomnieliśmy o odmianie wyrazów. Rzeczowniki odmieniają się przez liczby i przypadki. Już sam wyraz „przypadek” ma dwa wzorce odmiany w zależności od znaczenia. Jeśli mamy na myśli losowe zdarzenie, w dopełniaczu użyjemy formy „przypadku”, a gdy chcemy wspomnieć o przypadku gramatycznym, powiemy „przypadka”. Podobnie jest z państwem. Przeanalizujmy ten przykład, bo w końcu to o nim mowa.
Proszę państwa i proszę państwo
O państwach pisaliśmy już niegdyś w tym artykule: Na Ukrainę i do Szwecji – nazwy państw i przyimki. Tym razem temat ten wymaga dodatkowego opracowania. Wyraz państwo w znaczeniu kraj ma nieco inny paradygmat odmiany niż państwo w znaczeniu pan i pani. W bierniku liczby pojedynczej użyjemy formy państwo (kraju) lub państwa (pana i panią), np.
- Proszę państwo polskie o wsparcie.
- Proszę państwa o spokój.
- Witam państwa serdecznie.
Sprawdźmy teraz formy miejscownika liczby pojedynczej:
- Rozmawiamy o państwie polskim.
- Rozmawiamy o państwu Kowalskich.
Ściąga dla Szanownych Państwa
Wielu osobom trudności może nastręczać odmiana zwrotu grzecznościowego „Szanowni Państwo”. Poniżej mała ściąga. Stosujemy zapis wielkimi literami ze względów emocjonalnych.
- (kto? co?) Szanowni Państwo
- (kogo? czego?) Szanownych Państwa
- (komu? czemu?) Szanownym Państwu
- (kogo? co?) Szanownych Państwa
- (z kim? czym?) z Szanownymi Państwem
Msc. (o kim? o czym?) o Szanownych Państwu
- (o!) Szanowni Państwo!
Czy znacie inne przykłady rzeczowników, które w zależności od znaczenia mają nieco inną odmianę? ?
?