Statua, ale statuy czy statui? Jak odmienić słowo statua przez przypadki?
Każdy kojarzy Statuę Wolności – dar narodu francuskiego dla narodu amerykańskiego z końca XIX w. Nie każdy jednak potrafi odmienić słowo „statua”. Mówimy o… statule? Statuji? Statui? Statua to nietypowy rzeczownik pochodzenia obcego, dlatego jego odmiana może sprawić kłopot. Właśnie z tego powodu powstał niniejszy tekst.
Statua to nie stuła
W języku polskim wiele wyrazów ma zakończenie -uła, np. stuła, kapituła, bibuła. Wielu użytkownikom języka wydaje się, że podstawowa forma rzeczownika statua brzmi statuła – przez analogię do wyżej wymienionych przykładów – dlatego też nierzadko możemy usłyszeć błędną odmianę tego wyrazu, np. Widziałem Statułę Wolności; A ja nigdy nie widziałem Statuły Wolności; Przyjrzałem się Statule Wolności. Zwróćcie uwagę, że słowo statua zakończone jest na -ua, a nie -uła! Tam nie ma żadnego ł.
Odmieniamy statuę przez przypadki
No właśnie, jak prawidłowo odmienić słowo statua? Spieszymy z pomocą. Oto wzorzec odmiany:
l. pojedyncza:
M. statua
D. statui lub statuy
C. statui
B. statuę
N. statuą
Msc. statui
W. statuo
l. mnoga:
M. statuy
D. statui
C. statuom
B. statuy
N. statuami
Msc. statuach
W. statuy
Zauważcie, że w dopełniaczu liczby pojedynczej dopuszczalne są dwie formy – statui i statuy. Kłopot może też sprawić utworzenie liczby mnogiej, szczególnie w bierniku: Widziałem dwie statuy – w Paryżu i w Nowym Jorku oraz w dopełniaczu: Nie widziałem obydwóch Statui Wolności (tu chciałoby się intuicyjnie użyć form statuł lub statuj, ale są one niepoprawne). Może uniknęlibyśmy wielu błędów, gdybyśmy mieli świadomość, że to słowo zapożyczyliśmy z łaciny w identycznym znaczeniu (posąg) i – co najważniejsze – w oryginalnym zapisie.
Tego nie wiecie o najsłynniejszej statui
A na deser kilka ciekawostek o… Statui Wolności, głównej bohaterce naszego tekstu, bo to zazwyczaj w jej kontekście używamy kłopotliwego rzeczownika. Statua Wolności upamiętnia przymierze obu narodów w czasie wojny o niepodległość Stanów Zjednoczonych. Sama statua ma wysokość 46,5 m (z cokołem jest niemal dwa razy wyższa) i waży aż 229 ton. Wykonana została ze stali i miedzi. Jej konstrukcję zaprojektował Gustave Eiffel. Znajduje się na Liberty Island, u ujścia rzeki Hudson. Nie każdy jednak wie, że zaledwie jedenastometrowa kopia Statuy Wolności znajduje się w Paryżu na Sekwanie, nieopodal wieży Eiffla. Posąg nieprzypadkowo przypomina kobietę z obrazu Eugene'a Delacroixa „Wolność wiodąca lud na barykady” – dzieło malarza zainspirowało projektantów słynnej statui.
Chętnie weźmiemy pod lupę inne kłopotliwe rzeczowniki i rozwikłamy problemy związane z ich odmianą. Jak zwykle czekamy na Wasze propozycje w komentarzach.
