Ubezwłasnowolnienie. Znaczenie słowa i przykłady użycia
Słowo ubezwłasnowolnienie to termin z zakresu prawa cywilnego. Jeśli nie wiecie, co kryje się pod tym pojęciem, koniecznie przeczytajcie nasz artykuł. Poznacie definicję, połączenia wyrazowe i wyrazy pokrewne, a także konteksty, w których występuje słowo ubezwłasnowolnienie.
Ubezwłasnowolnienie – co znaczy to słowo? Definicja
Ubezwłasnowolnienie jest terminem występującym w języku prawnym, objaśnionym w Kodeksie postępowania cywilnego. Oznacza pozbawienie osoby fizycznej zdolności do czynności prawnych. Innymi słowy jest to pozbawienie kogoś możliwości prawnych decydowania o sobie i swoim postępowaniu. Ubezwłasnowolnienie może być całkowite lub częściowe, o czym orzeka sąd.
Kogo dotyczy i w jakich sytuacjach mamy do czynienia z ubezwłasnowolnieniem? Przeczytajcie dalsze wyjaśnienia.
Podmiot i przedmiot ubezwłasnowolnienia
Ubezwłasnowolnienie odnosi się do osób znajdujących się w specyficznej sytuacji. Choroby i zaburzenia psychiczne, niepełnosprawność intelektualna, demencja, stan śpiączki czy inne przypadki, w których stwierdza się, że dana osoba nie może świadomie i samodzielnie kierować swoim postępowaniem, są właśnie tymi sytuacjami, kiedy możemy mówić o ubezwłasnowolnieniu.
Ubezwłasnowolnienie orzeka sąd i wydaje prawomocne postanowienie w tej sprawie. Wówczas taka osoba staje się ubezwłasnowolniona i przyznawana jest jej opieka. Opiekun prawny w imieniu osoby ubezwłasnowolnionej dokonuje wszelkich czynności prawnych.
Wyrazy pokrewne
- Ubezwłasnowolnić,
- ubezwłasnowolniony,
- ubezwłasnowolniający.
Kolokacje, czyli popularne połączenia ze słowem ubezwłasnowolnienie
- Ubezwłasnowolnienie całkowite,
- ubezwłasnowolnienie częściowe.
Ciekawostka
Stanisław Barańczak, słynny polski poeta, wydał w 1983 roku zbiór esejów pod tytułem Czytelnik ubezwłasnowolniony. Podjął w nim temat kultury masowej i skrytykował jej przeciętnego odbiorcę jako niezdolnego do samodzielnej interpretacji i aktywności intelektualnej. Barańczak pisał o ubezwłasnowolnionym umyśle będącym zagrożeniem dla odbioru sztuki i kultury popularnej i współczesnej. Tytułowy ubezwłasnowolniony umysł oznacza myślenie nie-własne i zależne, nie-swoje i masowe.
Co ciekawe, w podobnie krytycznym tonie co do masowych nadużyć interpretacyjnych utrzymał Barańczak studium pt. Uciekinier z utopii. Są to rozważania na temat twórczości Herberta.
O utopii pisaliśmy tutaj:
Utopia – definicja, etymologia, synonimy
Ubezwłasnowolnienie – przykłady użycia
W zrozumieniu słowa ubezwłasnowolnienie pomocne może okazać się przytoczenie kontekstów, w których pojawia się ten wyraz.
Przykłady zdań ze słowem ubezwłasnowolnienie
- Bliscy osoby, która zapadła w śpiączkę i nie może sama kierować swoim postępowaniem, mogą wystąpić do sądu z wnioskiem o ubezwłasnowolnienie.
- W przypadku postanowienia sądowego o ubezwłasnowolnieniu kluczowy jest stan zdrowia, również psychicznego.
Przykłady użycia słowa ubezwłasnowolnienie w prasie
W wojnach, takich jak ta w Afganistanie, Sri Lance czy Algierii, całkowite ubezwłasnowolnienie, zamknięcie w getcie barbarzyństwa, paraliżujący, ciągły,
niedający o sobie nigdy zapomnieć strach i poczucie klaustrofobii przyprawiają ludzi o szaleństwo.
Wojciech Jagielski, „Gazeta Wyborcza”, 5.12.1997
[…] 60 lat doświadczeń to wystarczająco długo, by zorientować się, że dotychczasowa forma pomocy zwyczajnie się nie sprawdziła. Więcej, wyrządza szkody, bo pogłębia ubezwłasnowolnienie krajów, których budżety – jak w Mali czy Mozambiku – w większości oparte są na pomocy zagranicznej.
Jędrzej Winiecki, Pomoc rodzi niemoc, „Polityka”, 9.05.2009
Odmiana słowa ubezwłasnowolnienie
Słowo ubezwłasnowolnienie to długi wyraz i może sprawić trudności w odmianie i wymowie. Sprawdźcie prawidłowe formy deklinacji w tabelce z odmianą w liczbie pojedynczej poniżej.
| liczba pojedyncza | |
| M. | ubezwłasnowolnienie |
| D. | ubezwłasnowolnienia |
| C. | ubezwłasnowolnieniu |
| B. | ubezwłasnowolnienie |
| N. | ubezwłasnowolnieniem |
| Ms. | ubezwłasnowolnieniu |
| W. | ubezwłasnowolnienie |
