fbpx
Internetowa poradnia językowa Polszczyzna.pl. 10+ redaktorów, 20 000+ haseł, 1 000 000+ czytelników każdego miesiąca.
Polszczyzna Logo
sprawdź...

Wziąć czy wziąść? Wyjaśniamy, która forma jest poprawna

Wydawałoby się, że prowadzicie zwykłą rozmowę z kolegą. Jest miło. Nagle słyszycie prośbę: „Czy mogę wziąść tę teczkę?”. Wtedy to Wasze tętno przyspiesza, a nerw w oku zaczyna niepokojąco drgać. Niczego nieświadomy rozmówca dodaje: „Jak nie mogę wziąść, to trudno!”. A w Waszej głowie pojawia się pytanie: „Poprawić go czy nie?”. Od dziś nie musicie się już tym przejmować. Wystarczy, że pokażecie rozmówcy nasz artykuł. Wyjaśnijmy więc, która forma jest poprawna: wziąć czy wziąść?

Wziąć czy wziąść? Wyjaśniamy, dlaczego nie powinniśmy wierzyć Mickiewiczowi, i tłumaczymy, która forma jest poprawna - Polszczyzna.pl

Wziąć czy wziąść? Cała prawda

Na pewno znacie kultowe już powiedzenie: „Skoro możesz wziąść, to możesz też braść”.

Powiedzenie to nie jest nieuzasadnione, ponieważ czasownik wziąć to aspekt dokonany czasownika brać. Błędna forma wziąść powstała prawdopodobnie na skutek porównania z innymi czasownikami, które kończą się na -ść. Jako przykład mogą tutaj posłużyć iść czy kraść. Jednak w tym przypadku ta analogia jest złudna i nie służy niczemu dobremu.

Ale Mickiewicz pisał wziąść

Zgadza się! Zarówno Mickiewicz, jak i inni nasi wieszcze używali tej formy w swoich dziełach, ponieważ wówczas była ona poprawna. Jednakże język polski jest ciągle żywy i się rozwija. Przykładem mogą być tutaj przekleństwa. Nasi przodkowie za ich pomocą określali przedmioty codziennego użytku bądź konkretne osoby. Od naszych wieszczów można wiele się nauczyć, ale użycie słowa wziąć zostawmy współczesności.

A może jednak wziąść to forma dopuszczalna?

Odpowiemy jak zapewne większość z Was – NA SZCZĘŚCIE NIE! Forma ta jest kategorycznie uznawana przez językoznawców za błędną. Na pytanie wziąć czy wziąść zawsze zgodnie odpowiadają wziąć. Dlatego nie róbmy przykrości zarówno im, jak i naszym rozmówcom. Starajmy się mówić i pisać poprawnie. Jeżeli natomiast ktoś z Waszych bliskich robi ten błąd, dajcie im delikatny sygnał. Dobrym pomysłem, może być tutaj kubek z naszego sklepu. Powinien on przynajmniej na chwilę skłonić kogoś do refleksji.

Jak często ten błąd pojawia się w Internecie?

Mimo że Internet pełen jest wyjaśnień, a wiele osób żartuje z wziąść, wciąż jest on częstym gościem na forach, Facebooku itp. To właśnie wziąść jest najczęstszym błędem fleksyjnym w polskim Internecie w 2018 roku. Jeżeli jesteście ciekawi innych wykroczeń językowych, zapraszamy do zapoznania się z pełnym raportem.

Jak piszemy: wziąść czy wziąć? Już wszystko jasne!

Ciągle jednak wierzymy, że tego błędu można się pozbyć. Uświadamiajmy innych – chociażby poprzez udostępnienie tego artykułu. Pokażmy, że wziąść nie jest ani modne, ani ładne. Być może za jakiś czas przyniesie to oczekiwany rezultat!

Do uświadamiania polecamy również wymowne produkty, które wywołają lawinę refleksji u niejednego przechodnia! Torbę WZIĄĆ, BO NIE BRAŚĆ oraz inne niecodzienne produkty kupicie w sklepie Nadwyraz.com. Od A do Ż wyprodukowane w Polsce! ??

Tylko wziąć! Przykłady z literatury

  • — Trzeba się wziąć do pracy, trzeba się wziąć do pracy — powtarzał Maciuś, ale mu się okropnie nie chciało.

Janusz Korczak, Król Maciuś Pierwszy

  • — A Królewiec?
    — Co można było wziąć, tom wziął, ale tego mało.

Henryk Sienkiewicz, Potop

  • Jutro wypłata: wziąć swoje pięć rubli, wziąć gratyfikacji trzy, ściągnąć, co się da i… drapnąć.
    I tak zrobił Antek.

Janusz Korczak, Dzieci ulicy

A Wy uświadamiacie ludzi, że mówią niepoprawnie? W jaki sposób? Znacie ten błąd? Gdzie najczęściej go słyszycie? A może sami mieliście wątpliwości, jak mówić: wziąść czy wziąć?

Napisane przez

Miłośniczka Polskiego Języka Migowego, czeskiej kultury i zespołu Bon Jovi. Interesuje się sztuką, dziedzictwem kulturowym i organizacją wydarzeń kulturalnych. Relaksuje się, pisząc teksty, czytając poezję i pijąc kawę.