fbpx
Internetowa poradnia językowa Polszczyzna.pl. 10+ redaktorów, 20 000+ haseł, 1 000 000+ czytelników każdego miesiąca.
Polszczyzna Logo
sprawdź...

Frazes – co znaczy, co to jest? Definicja, przykłady użycia, odmiana

Czy frazes zawsze był oczywisty? Czy da się go uniknąć w codziennej komunikacji? Dlaczego jego ładne brzmienie nie zawsze gwarantuje sukces? W jakich kontekstach używamy tego słowa najczęściej? To wszystko wyjaśniamy poniżej!

frazes co to jest co to są frazesy frazs co to znaczy słownik definicja znaczenie jakie jest frazes synonim synonimy przyklady slowa Polszczyzna.pl

Nie karm frazesami!

Trudno nie rozpocząć tekstu od frazesu. Już samo to stwierdzenie może uchodzić za truizm… Przedstawiciele jednego z nurtów literaturoznawczych uważają, że wszystko już zostało napisane. Ci, którzy powtarzają oryginalną myśl, powielają ją z nadzieją na sukces. Niestety prekursor może być tylko jeden – cała reszta ma usta pełne frazesów. Jednak czy frazesy zawsze są złe?

Może czasem ich potrzebujemy? Chociażby podczas codziennych rozmów, gdy widoczna jest przede wszystkim funkcja fatyczna języka. Zdawałoby się jednak, że frazesy najbardziej nam przeszkadzają, gdy zostaną ujawnione przez słuchaczy. Dopóki ktoś nie zapyta: Cóż to za frazes?!, dopóty nie zdajemy sobie sprawy, że się nim posługujemy. Poznajcie (nie)banalne fakty dotyczące frazesu!

Frazes – co to jest? Definicja słowa

Frazes może się pojawić w trzech różnych kontekstach:

1 Sformułowanie pozbawione oryginalnych treści, wyrażenie truistyczne.

2 Szablonowe połączenie wyrazów.

3 Dawniej: zdanie, zwrot, wyrażenie.

Przykłady z życia

Po zimie zawsze przychodzi wiosna! Kolejny frazes, który usłyszałam podczas wczorajszej kolacji.

Górnolotne frazesy to klucz do sukcesu w polityce!

Frazes – synonimy słowa

Pomocne w zapamiętaniu tego, co to jest frazes, będą na pewno synonimy i wyrazy bliskoznaczne.

W zależności od znaczenia wyrazy bliskoznaczne słowa frazes można podzielić na trzy grupy:

W znaczeniu sformułowania pozbawionego oryginalnych treści:

  • banał
  • klisza
  • truizm
  • gołosłowność
  • ogólnik
  • pustosłowie
  • oczywistość
  • komunał

W znaczeniu szablonowych połączeń wyrazowych:

  • schemat
  • szablon
  • sztampa
  • oklepany zwrot

W dawnym znaczeniu zdania, zwrotu, wyrażenia:

  • fraza
  • idiom

Wyrazy pokrewne

  • fraza
  • frazesik
  • frazesisko
  • frazesowicz
  • frazesowy

Popularne połączenia słowa frazes

  • oklepany frazes
  • pusty frazes
  • wyświechtany frazes
  • górnolotny frazes
  • pełen frazesów
  • usta pełne frazesów

Pochodzenie słowa frazes

Z greckiego phrásis – 'mówienie'.

Przykłady użycia słowa frazes w literaturze

Nagle zamilkł, jakby w otwartych ustach ugrzązł mu niedokończony frazes, a lewa ręka z laseczką i prawa z kapeluszem opadły na poręcze fotelu.

Bolesław Prus, Lalka

A to wszystko jest frazes, poza którym nie kryje się nic. Ot nagi frazes pusty, pusty, pusty, jak twoje oczy, jak twoja pierś. Oto, to jest ta pustka, która cię otacza — że ją masz w sobie.

Stanisław Wyspiański, Wyzwolenie

— Żaden za największą pensję nie przyjąłby funkcji obdzierania nędzarzy.
— To się tak powiada w salonikach i przy pannach, bo taki frazes brzmi ładnie i do niczego nie obowiązuje.
— To jest zwykła ludzka uczciwość, a nie frazes, panie Wilczek.

Władysław Stanisław Reymont, Ziemia obiecana

Póki żyjemy w takich warunkach prawnych, że istnienie kulturalnej mniejszości możliwe jest tylko na podstawie nędzy, ciemnoty, śmierci i zguby mas, wszelkie frazesy etyczne, wszelkie deklaracje o współczuciu spływać będą jak woda, która nie jest w stanie zmyć tej krwi, jaką pisane są kodeksy.

Stanisław Brzozowski, Płomienie

Przykłady użycia słowa frazes w internecie

Życie to najlepszy materiał na film – ten wypowiadany często frazes zdaje się przyświecać kinematografii niemalże od samego początku.

Ola Sobieraj, www.papaya.rocks.pl, 2019

Przykłady użycia słowa frazes w prasie

Prasa zachodnia głupawo powtarzała ten frazes o dynamicznym rozwoju, nie biorąc pod uwagę faktu, że udział produkcji rynkowej w całej polskiej wytwórczości przemysłowej spadł do poniżej 30%.

Zygmunt Merka,Kultura 1976

Odmiana słowa frazes

liczba pojedyncza
M. frazes
D. frazesu
C. frazesowi
B. frazes
N. frazesem
Ms. frazesie
W. frazesie
liczba mnoga
M. frazesy
D. frazesów
C. frazesom
B. frazesy
N. frazesami
Ms. frazesach
W. frazesy

?

Napisane przez

Absolwentka informacji naukowej i bibliotekoznawstwa oraz filologii polskiej. Zakochana we Wrocławiu, literaturze i polszczyźnie. Na co dzień pracuje jako nauczycielka języka polskiego jako obcego i wychowawczyni świetlicy. W wolnych chwilach testuje miody, czyta książki i dzieli się swoją pasją do języka ojczystego.