Diagnoza – definicja i przykłady użycia
Słowo diagnoza przywodzi zwykle na myśl gabinet lekarski, w którym wydaje się opinię o stanie zdrowia pacjenta na podstawie wyników określonych badań. Ale czy jest to jego pełna definicja, a medyczne skojarzenia – jedyne słuszne?
Diagnoza – co to jest? Definicja, synonimy i przykłady użycia
Czy diagnoza to tylko rozpoznanie choroby?
Diagnozy bywają różne. Jedne są trafne i właściwe, a inne błędne i niepoprawne. W końcu nikt nie jest nieomylny. Diagnozę można przeprowadzić i postawić, potwierdzić, a nawet zaryzykować.
Czym więc dokładnie jest diagnoza? Czy to termin zarezerwowany wyłącznie dla medycyny?
Co to jest diagnoza? Definicja słowa
Słowo diagnoza ma następujące definicje:
- Określenie stanu zdrowia chorego, rozpoznanie choroby i jej przyczyn, dokonane przez lekarza na podstawie wyników badań.
- Ocena czy opinia stanu czegoś wydana na podstawie analizy, ustalenie przyczyny danego stanu czy problemu (np. diagnoza jakiejś sytuacji, diagnoza społeczna).
Przykład z życia:
Jeśli lekarz stwierdził u ciebie anginę, to znaczy, że postawił ci diagnozę.
Wyrazy bliskoznaczne i synonimy słowa diagnoza
Pomocne w zapamiętaniu tego, czym jest diagnoza, będą na pewno synonimy i wyrazy bliskoznaczne:
- rozpoznanie,
- identyfikacja,
- ocena.
Przykłady użycia słowa diagnoza w literaturze
Agresja pacjenta wobec psychiatry jest najlepszym dowodem, że diagnoza postawiona przez psychiatrę jest słuszna.
Sławomir Mrożek, Teatr 1, 1986
Taka była diagnoza: w mojej przyjaciółce ciągle tkwi mała nieszczęśliwa dziewczynka, z którą teraz, po latach, trzeba wreszcie zrobić porządek. Bardzo dobra diagnoza.
Anna Bojarska, Maria Bojarska, Siostry B, 1996
Ciekawy jestem, jaka jest pańska diagnoza. – Bardzo pospolita – rzekł lekarz i pochylił wzrok. – Niestety, mniej więcej każdy człowiek na to choruje... Chorobę tę nazwałbym pewną nieudolnością.
Michał Choromański, Zazdrość i medycyna, 1933
Przykłady użycia słowa diagnoza w prasie
Zaczęto ich szukać, poddając Magdę rezonansowi magnetycznemu. Diagnoza brzmiała: przewężenie rdzenia. Wtedy w Szczecinie odstąpiono od operowania, stwierdzając, że nie ma ani możliwości medycznych, ani technicznych.
Grażyna Mróz, Nadzieja na normalne życie, Tygodnik Podhalański nr 4, 1999
Gdy zdał na studia, lekarze rozpoznali u niego schizofrenię. Diagnoza ta zaciążyła na całym jego życiu.
Jolanta Skawrońska, Agnieszka Zwiefka, Literatura do trumny, Wprost 7/11, 1999
Odmiana słowa diagnoza
| liczba pojedyncza | |
| M. ta | diagnoza |
| D. nie ma | diagnozy |
| C. przyglądam się | diagnozie |
| B. widzę | diagnozę |
| N. idę z | diagnozą |
| Ms. mówię o | diagnozie |
| W. ty | diagnozo |
| liczba mnoga | |
| M. te | diagnozy |
| D. nie ma | diagnoz |
| C. przyglądam się | diagnozom |
| B. widzę | diagnozy |
| N. idę z | diagnozami |
| Ms. mówię o | diagnozach |
| W. wy | diagnozy |
Etymologia słowa diagnoza
Słowo to pochodzi z języka greckiego; ‘diágnōsis’ oznacza rozpoznanie.
Popularne połączenia słowa diagnoza
- postawić, usłyszeć, potwierdzić, stwierdzić diagnozę;
- dokonać diagnozy;
- diagnoza brzmi, obwieszcza, jest następująca;
- błędna, niewłaściwa; trafna, właściwa diagnoza;
- diagnoza choroby, społeczna, psychologiczna, funkcjonalna.
Diagnoza – wyrazy pokrewne
- diagnozować,
- diagnozowanie,
- diagnozujący,
- diagnozowany, diagnozowane, diagnozowani,
- zdiagnozowany, zdiagnozowana,
- diagnostyka.
Czy zawsze diagnoza?
O ile słowo diagnoza nie należy jedynie do terminologii medycznej, o tyle nie warto zbyt często diagnoz przeprowadzać. Zwraca na to uwagę profesor Andrzej Markowski – twierdzi, że słowo to jest nadużywane w publicystyce. Tym samym sugeruje, żeby czasem zamiast stawiać diagnozę poddać coś pod ocenę (np. zamiast: polityczna diagnoza – ocena sytuacji politycznej).
?
