Grajdoł – co to jest? Definicja, synonimy, przykłady użycia
Chyba każdy kiedyś słyszał o jakimś grajdole. Być może nawet byliście w takich miejscach. Pewnie też wiecie, że nie jest to zbyt pochlebne określenie dla danej lokalizacji. Co określamy grajdołem? Jakie jest pochodzenie tego wyrazu? Czy istnieją jakieś jego synonimy? O tym wszystkim dowiecie się z poniższego tekstu.
Grajdoł – etymologia, czyli o pochodzeniu wyrazu
Określenie grajdoł ma niejasne pochodzenie. Prawdopodobnie wzięło się od gwarowego słowa grajdoła oznaczającego ‘maruda’ lub od czasownika grajdolić, a to z kolei od gwarowego wyrażenia grajdać się – ‘niezgrabnie leźć, źle tańczyć’.
Grajdoł – co to jest? Co to znaczy? Definicja
Czym zatem jest ów grajdoł lub też grajdół? Występuje w kilku znaczeniach.
1Według Słownika języka polskiego grajdoł to potoczne, negatywne i dość kpiące określenie oznaczające niewielką miejscowość, miasteczko leżące gdzieś na prowincji lub – jak to zostało ujęte – zapadłą wieś, które pozbawione są dostępu do współczesnych osiągnięć cywilizacji. Grajdołem zwykło nazywać się miejsca, w których niewiele się dzieje, gdzie nie ma żadnych atrakcji, rozrywek typu puby, kawiarnie, kina, teatry, muzea, galerie, które można znaleźć w większych miastach.
2W innym znaczeniu, gdy mówimy o grajdole, mamy na myśli jakieś zamknięte środowisko, które jest odizolowane od całej reszty społeczeństwa i charakteryzuje się ciasnotą poglądów jego członków. Osoby tworzące grajdoł nawet mimo konstruktywnych argumentów za strony ludzi spoza ich środowiska nie mają zamiaru zmieniać swoich poglądów, choć mogą one być przestarzałe, błędne, niewłaściwe.
3Jest jeszcze jedna rzecz, którą możemy nazwać grajdołem. Tym razem nie jest to pejoratywne określenie, a po prostu zaczerpnięte z mowy potocznej wyrażenie o neutralnym, może nieco żartobliwym wydźwięku. Otóż w tym kontekście grajdół lub grajdoł to nic innego jak wgłębienie zrobione w piasku na plaży w celu odseparowania się od innych plażowiczów oraz osłony przed wiatrem. Często taki przygotowany grajdoł może być otoczony słynnym już nad naszą częścią Bałtyku parawanem.
Grajdoł – przykłady użycia
- Sezon wakacyjny w pełni, więc na plażach pełno grajdołów z parawanami.
- Przejeżdżając przez pewną małą miejscowość, Marzena stwierdziła, że to typowy grajdoł.
Grajdoł – odmiana wyrazu
| liczba pojedyncza | |
| M. | grajdoł |
| D. | grajdołu |
| C. | grajdołowi |
| B. | grajdoł |
| N. | grajdołem |
| Ms. | grajdole |
| W. | grajdole |
| liczba mnoga | |
| M. | grajdoły |
| D. | grajdołów |
| C. | grajdołom |
| B. | grajdoły |
| N. | grajdołami |
| Ms. | grajdołach |
| W. | grajdoły |
Grajdoł – synonimy i wyrazy bliskoznaczne
- Grajdołek, dziura, wiocha, mieścina, pipidówa, pipidówka, wygwizdów, wygwizdowo, prowincja, zadupie, prowincjonalne miasteczko, zapadły kąt, wieś zabita dechami.
Przykłady użycia wyrazu grajdoł w literaturze
Dostępne w księgarniach poradniki to wariant wygodny, gdyż nie zmusza nas do opuszczania pokoju czy plażowego grajdołu, w którym mamy walkmana, piwo, chipsy oraz inne niezbędne przedmioty. W tym wariancie możemy doskonalić się duchowo z marszu, bez zakłócania zasadniczego toku wypoczynku. Ale specjaliści przestrzegają przed półśrodkami, które nie tylko nie wyzwalają w nas niezbędnej do wewnętrznej przemiany energii, ale prowadzą na manowce.
Wakacje z duchami, „Polityka” nr 2463
Czas przestać myśleć o naszym kraju jak o grajdołku, w którym nic się nie dzieje. Wyzbyć się poczucia, że inni są lepsi od nas, szczególnie że wcale tak nie jest. Chcemy, by ludzie o tym wiedzieli i żeby, chodząc po górach, mogli czuć się bezpiecznie, bo w razie czego są goście, którzy rusza im z pomocą. I ta pomoc będzie profesjonalna.
Beata Sabała-Zielińska, TOPR. Żeby inni mogli przeżyć
