Kunktatorstwo – co to jest? Definicja, synonimy, przykłady użycia

Wszyscy znamy powiedzenie: „Co masz zrobić jutro, zrób dzisiaj”. Są też tacy, którzy dodają do tego: „A jutro zrób to jeszcze raz”. Tak dla pewności, że wszystko jest zrobione, albo po prostu dla przyjemności powtórzenia czegoś miłego. Stwierdzenie to jednak stoi w sprzeczności z czymś, co nazywamy kunktatorstwem. Czym jest postawa nosząca to miano? Jak się przejawia? O kunktatorstwie przeczytacie w poniższym artykule.

Kunktatorstwo – co to jest? Krótka lekcja historii, czyli o etymologii i definicji słowa

Kunktatorstwo ma bardzo ciekawą genezę. Otóż określenie to wywodzi się od przydomka jednego z rzymskich polityków. Quintus Fabius Maximus Verrucosus Cunctator, wódz, konsul, cenzor i dyktator, bo o nim tutaj mowa, podczas wojen punickich przejawiał pewne zachowanie, które od jego przydomka Cunctator dało nazwę takiej postawie u innych ludzi.

Jest rok 217 p.n.e. Rzym prowadzi z Kartaginą II wojnę punicką. Quintus Fabius Maximus Verrucosus Cunctator pełni funkcję dyktatora. Nie przysporzyło to jednak Rzymianom sukcesów w walce z wrogiem. Cunctator postanowił bowiem unikać otwartych starć z Kartagińczykami pod dowództwem Hannibala, co prowadziło armię rzymską do klęski.

Źródła historyczne podają, że taktyka ta skutkowała znaczącym wyniszczeniem dość dużych obszarów kraju. Była też dotkliwa dla dumy Rzymian, bo zostali oni zmuszeni do ustępowania siłom kartagińskim. Jednak z drugiej strony dzięki tej strategii Quintusowi Fabiusowi udało się zapobiec oblężeniu któregokolwiek z rzymskich miast poprzez spychanie sił Hannibala w górzyste rejony Półwyspu Apenińskiego, gdzie Kartagińczycy nie mogli rozwinąć swojej kawalerii. Udało mu się też przerwać linie zaopatrzenia wroga. Jednak mimo tych sukcesów w Rzymie narastało napięcie i zniecierpliwienie podsycane opieszałością dowódcy. Zaczęły pojawiać się głosy żądające bardziej zdecydowanych działań w walce z przeciwnikiem. Bierność Fabiusa w obliczu zniszczeń dokonanych przez Kartagińczyków pogłębiła tylko niechęć do dyktatora. Tak oto nadano mu przydomek Cunctator, co oznacza ‘zwlekający’.

W ten sposób dochodzimy do definicji słowa kunktatorstwo. Tym mianem określa się postawę, zachowanie, które polega na tym, że człowiek umyślne zwleka z czymś w celu osiągnięcia korzyści lub uniknięcia jakiegoś ryzyka. Co jeszcze można powiedzieć o kunktatorstwie? Jest to celowe działanie, ponieważ ktoś, kto je przejawia, ma nadzieję, że w ten sposób przeczeka na lepszy moment na podjęcie jakiejś decyzji. Kunktator zakłada, że dzięki temu doczeka lepszych warunków zwiększających szanse na powodzenie jakiejś sprawy. Czy takie kalkulacje są dobre i właściwe? Życie pokazuje, że nie zawsze.

W tym miejscu ktoś może powiedzieć: „Ale zaraz, zaraz. Przecież taka postawa to prokrastynacja”. Nie do końca jest to prawda. Choć zarówno prokrastynacja, jak i kunktatorstwo mają podobne znaczenie, bo oba te pojęcia wiążą się z odkładaniem w czasie konkretnego działania, to jednak pewne niuanse odróżniają od siebie te dwie postawy.

Prokrastynacja to oczywiście zaniechanie działania, podobnie jak kunktatorstwo. Jednak w przypadku prokrastynacji jest ono nacechowane emocjonalnie i uczuciowo. Często także nie wynika z czynników zewnętrznych, które uniemożliwiają realizację określonych czynności bądź sfinalizowanie zamiarów, lecz jest wynikiem lenistwa. Prokrastynacji towarzyszy też zwykle szukanie wymówek.

Natomiast jak już wiemy, kunktatorstwo oznacza działanie, które jest w pełni świadome, celowe, wręcz z góry zaplanowane, a niekiedy mówi się także, że jest zachowaniem wynikającym z wyrachowania.

To niby to samo, a jednak nie do końca. Jak widać, kunktatorstwo jest zupełnie inaczej nacechowane znaczeniowo niż prokrastynacja i to właśnie sprawia, że te dwa terminy nie mogą być używane zamiennie.

Kunktatorstwo – przykłady użycia