fbpx
Internetowa poradnia językowa Polszczyzna.pl. 10+ redaktorów, 20 000+ haseł, 1 000 000+ czytelników każdego miesiąca.
Polszczyzna Logo
sprawdź...

Wiemy, co będzie na tegorocznej maturze❗

Mimo zamieszania, które opanowało cały świat w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2, matura musi się odbyć, a czasu na przygotowania coraz mniej. Jest to najważniejszy egzamin dla człowieka wchodzącego w dorosłość, ponieważ zamyka pewien etap i stwarza zarazem nowe możliwości. Z pewnych źródeł wiemy, co pojawi się na tegorocznej maturze z języka polskiego! Uchylmy więc rąbka tajemnicy…

Matura-2020-z-języka-polskiego-Polszczyzna.pl

Co Cię czeka na maturze?

Przez ostatnie trzy bądź cztery lata należało przeczytać wiele lektur, zapamiętać z nich liczne szczegóły (sprawdź więc, na co warto zwrócić uwagę: Pan Tadeusz – 10 intrygujących szczegółów i ciekawostek), pisać rozprawki i interpretacje wierszy, a także regularnie przypominać sobie wiadomości dotyczące komunikacji i języka.

Wiedza oraz umiejętności nabyte w toku edukacji sprawdzane będą na dwuetapowym egzaminie – pierwszy z nich to matura pisemna, na której z pewnością pojawi się tekst, który należy przeczytać ze zrozumieniem oraz odpowiedzieć na pytania z nim związane, a także dwa tematy do wyboru w celu zredagowania dłuższej wypowiedzi pisemnej na minimum 250 słów. Na poziomie rozszerzonym jest nieco inaczej – tutaj abiturient tworzy tekst inspirowany fragmentem rozważań zamieszczonych w arkuszu. Z kolei drugi etap to matura ustna, która polega na samodzielnym opracowaniu tematu i zaprezentowaniu dłuższej wypowiedzi o charakterze argumentacyjnym. O szczegółach pisaliśmy tutaj: Matura z polskiego – co pomoże Ci się do niej przygotować?.

Zaniedbana wiedza o języku

Podstawa programowa z języka polskiego wymaga od ucznia systematyczności i utrwalania wiedzy. Niejeden maturzysta nerwowo przełykał ślinę, gdy odczytywał treść zadania na maturze ustnej – środki językowe służące do wyrażania emocji; zapożyczenia we współczesnej polszczyźnie; stylizacja językowa; modele komunikacji w Internecie.

Co z tymi tematami zrobić? Jak to się ma do tysięcy stron przeczytanych lektur pochodzących z XIX wieku? Odpowiedź jest nieoczywista – to materiał, który powinien zostać zrealizowany już w gimnazjum (powołujemy się na ten typ szkoły, ponieważ tegoroczni abiturienci są jej absolwentami). A jeżeli wiedza rozpłynęła się w powietrzu niczym wspomniane gimnazja, warto samodzielnie przestudiować poniższe materiały. Są bardzo aktualne i odwołują się do obecnego stanu polszczyzny.

Być może zainteresuje Cię również tekst: Matura z polskiego – co pomoże Ci się do niej przygotować?

Językowe kompendium maturzysty

Wbrew pozorom zagadnienia językowe poruszane na maturze nie są tak abstrakcyjne, jak by się nam mogło wydawać. Egzaminatorzy wymagają od maturzystów refleksji nad językiem. W ostatnich czasach w języku przybywa ciekawych elementów, nowych słów: Neologizmy – ranking z ostatniej dekady. Jak na przestrzeni lat zmieniło się słownictwo Polaków?, zapożyczeń: Zapożyczenia w języku polskim – język polski nie taki polski, słownictwa czerpanego z Internetu: Hit internetów! Popularne słowa i zwroty zaczerpnięte z internetu, czyli kurła, odjaniepawlać, odzobaczyć i wiele innych.

Autorzy zadań maturalnych nie pozostają obojętni na fakt, że młodzież żyje właśnie w wirtualnej rzeczywistości. Dlatego też warto zapoznać się z tekstem poruszającym niniejsze zagadnienie: Wpływ internetu na współczesną polszczyznę – czy jesteśmy pokoleniem XD? Język internetowy. Tematyka języka, jakim posługujemy się w Internecie, wiąże się z zagadnieniem jego poprawności. Na maturze należy powoływać się na teksty kultury, a tu znaleźć można gotowy materiał do omówienia: 100 najczęściej popełnianych błędów językowych w Internecie w 2019 r. Raport o kondycji polskiej ortografii w Internecie. A jeśli już o tekstach kultury mowa, to mogą być nimi po prostu reklamy: Błędy językowe w reklamach czy piosenki: Jakie błędy w polskich piosenkach ranią uszy czytelników serwisu Polszczyzna.pl?.

Sklep Nadwyraz.com

Po co nam Wesele? Po co nam Sienkiewicz?

Licealne lekcje języka polskiego to w istocie kurs historii literatury w pigułce. Dawny język, którym napisane zostały szkolne lektury, tworzy barierę w odbiorze. Kluczem do ich zrozumienia jest znajomość nie tylko konwencji literackich i czytanie przypisów, ale również świadomość zabiegów językowych. A przecież Sienkiewicz to autor powieści historycznych, który – żeby oddać realia epoki – posługiwał się stylizacją językową, zwaną archaizacją. Ten tekst pomoże Ci utrwalić właśnie to zagadnienie: Stylizacja językowa. Co to takiego?. Podobnie jest z Wyspiańskim – jego Wesele zestawia polszczyznę literacką z gwarową. Ta wiedza też może być sprawdzana na maturze.

Motywy i ich interpretacje

Egzamin dojrzałości z języka polskiego polega również na znalezieniu i zinterpretowaniu wspólnych motywów kulturowych. Te elementy kultury dotyczą także języka. Jeśli zaś chodzi o treści, odnoszą się do uniwersalnych ludzkich wartości i przeżyć, dlatego też warto zastanowić się nad literackim obrazem miłości (jak na przykład tutaj: 7 historii miłosnych w literaturze polskiej), walki, dobra i zła czy nawet tak prozaicznych doświadczeń właściwych całej ludzkości, jak… sen.

Koniecznie sprawdźcie, jak wygląda przykładowa analiza takiego motywu: Motyw snu w literaturze światowej. Kiedy przyjdzie nam się zmierzyć z motywem literackim, który wydaje się pominięty w utworach Mickiewicza czy Prusa, warto sięgnąć po mitologię grecką. W tym celu upewnij się, czy jeszcze pamiętasz świat antycznych bogów i herosów: Mitologia grecka w pigułce. W mitologii znajdziemy niemal wszystkie problemy ludzkości. Podobnie jest z Biblią.

Księgarnia Polszczyzna.pl

Co będzie na maturze w 2022 roku?

Z pewnych źródeł dotarły do nas informacje, że na tegorocznej maturze pojawi się tekst na temat funkcji języka. Trzeba będzie odnieść się do artykułu napisanego przez jednego z polskich językoznawców. Uwaga skoncentrowana zostanie na perswazyjnej funkcji języka. Warto zatem pospiesznie uzupełnić wiedzę z tej dziedziny: Do czego służy język? Kiedy język pełni funkcję impresywną, a kiedy fatyczną? Poznaj funkcje języka!.

Jeśli chodzi o temat rozprawki, podpowiadamy, że podporządkowany został końcowej scenie Ludzi bezdomnych Stefana Żeromskiego, w której Judym rezygnuje ze związku z Joanną. Punkt rozważań stanowić będzie wybór pomiędzy szczęściem jednostki a dobrem ogółu.

Osoby preferujące poezję zmierzą się z interpretacją wiersza Marcina Świetlickiego, którego tytuł pochodzi od nazwy popularnej sieci fast food. To ukłon w stronę młodzieży – wybór współczesnego autora ma zachęcić maturzystów do obcowania z liryką. A jak zrozumieć poezję, pisaliśmy tutaj: https://polszczyzna.pl/jak-zrozumiec-poezje/. Mamy nadzieję, że pomogliśmy, i życzymy powodzenia na maturze!

Być może zainteresuje Cię również tekst: Jak zrozumieć poezję? Czyli co poeta miał na myśli…

To będzie pewnik!

Oczywiście podane przez nas informacje o tym, co konkretnie pojawi się na tegorocznej maturze, są tylko primaaprilisowym żartem. ? Pewnikiem jest tylko to, że jeśli przestudiujesz podane przez nas materiały, na pole maturalnej bitwy wyjdziesz uzbrojony w wyjątkową dawkę wiedzy, na której utrwalenie nie ma czasu w szkole.

W każdym razie – życzymy powodzenia i wielu sukcesów!

Napisane przez

Absolwentka Wydziału Filologii Polskiej i Klasycznej na UAM w Poznaniu. Od 2013 r. pracuje jako nauczycielka języka polskiego, zajmuje się również pisaniem tekstów. Język ojczysty uwielbia od zawsze.

X