Nomenklatura – co to jest? definicja, synonimy, przykłady użycia
Z pojęciem nomenklatury możemy spotkać się na różnych szczeblach. Jednak najbardziej chyba kojarzone jest z nauką, gdyż to właśnie tam znajduje największe zastosowanie. Czym jest nomenklatura? W jakim jeszcze znaczeniu możemy mówić o nomenklaturze poza kontekstem naukowym? Jakie są synonimy nomenklatury? Wyjaśnienia znajdziecie w poniższym tekście.
Nomenklatura – etymologia wyrazu
Nomenklatura jest wyrazem łacińskim wywodzącym się od nomenclatura oznaczającego 'mianowanie'.
Nomenklatura – co to jest? Co to znaczy? Znaczenie słowa
1 W swoim podstawowym znaczeniu nomenklatura to inaczej ogólny, uporządkowany zbiór zasad wyznaczający reguły tworzenia i nadawania nazw, terminów, pojęć używanych w jakiejś dziedzinie nauki, sztuki, techniki itp. Takie nazewnictwo jest kluczowe dla chemii (nazywanie pierwiastków i związków chemicznych), botaniki (tworzenie naukowych nazw roślin) oraz zoologii (tworzenie naukowych nazw zwierząt), ponieważ pozwala usystematyzować całość informacji dotyczących danej dziedziny.
O nomenklaturze mówimy również wtedy, gdy mamy na myśli grupę ludzi uprzywilejowanych przez władze, instancje partyjne itp., wyznaczonych z nadania władzy do pełnienia wysokich stanowisk kierowniczych w instytucjach i urzędach państwowych. Przywileje, które przysługują takiej grupie, są niezasłużone, ponieważ stanowią efekt różnych układów. Jest to więc wyraz używany w kontekście pejoratywnym.
Nomenklatura – synonimy i wyrazy bliskoznaczne
Pomocne w zapamiętaniu tego, co to znaczy nomenklatura, co to jest, będą na pewno synonimy i wyrazy bliskoznaczne.
Nomenklatura – synonimy w pierwszym znaczeniu
- Mianownictwo,
- terminologia,
- nazwa.
Nomenklatura – synonimy w drugim znaczeniu
- Klika,
- sitwa,
- kasta,
- klan,
- koteria,
- koteryjka,
- kamaryla,
- mafia,
- polityczno-koleżeńskie układy.
Nomenklatura – wyrazy pokrewne
- Nomenklaturowy,
- nomenklaturowa.
Nomenklatura – połączenia wyrazowe
Nomenklatura – połączenia wyrazowe w pierwszym znaczeniu
- Angielska, polska, unijna, bankowa nomenklatura,
- nomenklatura fachowa, filozoficzna, naukowa, biologiczna, botaniczna, chemiczna,
- medyczna, ekonomiczna, gospodarcza, statystyczna, sądowa, prawna, techniczna, wojskowa,
- nomenklatura i klasyfikacja,
- coś jest kwestią nomenklatury,
- klasyfikacja nomenklatur,
- dostosować/dostosowywać, stosować, ujednolicić/ujednolicać, zastosować nomenklaturę,
- operować nomenklaturą, coś nazywa się jakoś w nomenklaturze.
Nomenklatura – połączenia wyrazowe w drugim znaczeniu
- Komunistyczna, partyjna, peerelowska, polska, radziecka, sowiecka, była, dawna, lokalna, miejscowa nomenklatura,
- nomenklatura KPZR, PRL, PZPR, nomenklatura z czasów komuny, PRL-u,
- bezkarność, interesy, przywileje, władza; czasy, powrót nomenklatury,
- człowiek z nomenklatury, należeć do nomenklatury, nomenklatura rządziła, uwłaszczyła się,
- walka z nomenklaturą.
Przykłady użycia wyrazu nomenklatura w literaturze
W województwach mazowieckich, małopolskich i ruskich komplet sądów grodzkich był większy niż w opisanych dopiero wielkopolskich i nomenklatura inna. Tu pierwszy sędzia nazywał się podstarostą; drugi sędzią grodzkim; trzeci, jak wszędzie, pisarzem, z tą różnicą, iż w jednych województwach pisarz miał votum consultivum, w drugich decisivum.
Jędrzej Kitowicz, Opis obyczajów i zwyczajów za panowania Augusta III
— Funkcje wtórne — mówiła pani Krotyszowa — w mojej nomenklaturze oznaczają refleksy myśli świadomych na szarym miąższu podświadomości, przez co wydobywają z niej emanacje o niewiadomym podłożu nawarstwień psychicznych. A w czymże można znaleźć większą rozkosz, niż w męce wyławiania niedających się uplastycznić emanacji drugiej naszej jaźni?
— Mówi pani o rodzaju psychoanalizy? — usiłował połapać się Józef.
— Nie, a raczej tak. W każdym razie nie we freudowskim tego słowa znaczeniu.
Tadeusz Dołęga-Mostowicz, Kiwony