Przecinek przed i
Niby każdy z nas wie, że przecinek przed i nie powinien się pojawić, bo przecież tak uczono nas w szkole. Czy jednak w każdym przypadku mamy obowiązek trzymać się kurczowo tej zasady? Czy aby na pewno nie występują sytuacje, w których ten przecinek jednak postawić możemy lub wręcz musimy? Czy w szkole uczą nas wszystkiego? Odpowiedzi na te pytania znajdziecie w poniższym artykule. Miłej lektury!
Czym jest i?
Nasz dzisiejszy bohater należy do rodziny spójników. W zdaniu pełni przeróżne funkcje – może je łączyć, wprowadzać dopowiedzenia i wtrącenia, może też stanowić kontynuację zdania podrzędnego albo nadrzędnego. Od jego funkcji zależy to, czy postawimy przed nim przecinek czy nie.
Pierwszym krokiem powinna być zatem analiza zdania i tego, w jakim miejscu znajduje się i oraz jaką odgrywa rolę w wypowiedzeniu.
Kiedy stawiamy przecinek przed i?
Jest kilka sytuacji, w których przecinek przed i powinien się znaleźć. Oto one:
- Gdy w zdaniu występuje i to, które wprowadza znajdujące się po i dopowiedzenie, na przykład:
Skończyłem w końcu studia, i to z wyróżnieniem!
Śmialiśmy się do rozpuku, i to jeszcze jak!
Wszyscy siedzimy w domu, i to od kilku tygodni.
- Gdy i powtarza się w tej samej funkcji; ma to miejsce szczególnie w wyliczeniach. W takich sytuacjach należy przed drugim oraz każdym kolejnym spójnikiem postawić przecinek, na przykład:
Na wieczór kupię orzechy i ziarna, i może jeszcze coś do picia.
Posprzątałem swój pokój i kuchnię, i jeszcze łazienkę.
Sytuacja wstrząsnęła i nim, i mną.
Taka sama zasada obowiązuje przy jakichkolwiek innych spójnikach, których funkcja
w zdaniu się powtarza, jak chociażby lub, o czym przeczytać możecie tutaj:
Przecinek przed lub. Kiedy go stawiać?.
- Gdy zdanie podrzędne zostaje zamknięte i następuje powrót do zdania głównego:
Powiedziałem, że żadnych gości nie przyjmuję, i zamknąłem mu drzwi przed nosem.
Oto mój kot, który głównie przebywa poza domem, i mój pies, który głównie szuka kota.
Miał najpiękniejsze oczy, w jakie kiedykolwiek przyszło mi patrzeć, i głos, który hipnotyzował.
Teraz przejdziemy do przykładów, w których sprawdzi się wspomniana przez nas na początku szkolna zasada, której tak kurczowo się trzymamy. To właśnie w sytuacjach, które opiszemy za chwilę, nie stawiamy przecinka przed i.
Kiedy przecinek przed i nie może się pojawić?
- Kiedy i pełni funkcję łączną, na przykład:
Mam siostrę i brata.
W zeszłe wakacje byliśmy w górach i nad jeziorem.
Ja i ty.
- Gdy spójnik i jest w zdaniu powtórzony, ale pełni inne funkcje, na przykład:
Przygotowała kolację i deser i w milczeniu wyszła z domu.
(Pierwsze i łączy dwa dopełnienia, drugie wprowadza nowe zdanie).
Wyjrzała przez okno i zobaczyła karetkę i straż pożarną.
Nie wahał się ani chwili dłużej i zaprosił Leopolda i Bognę.
- Kiedy i jest kontynuacją zdania podrzędnego, na przykład:
Myślałam, że usiądziemy i pogadamy dłużej.
To jest moja oaza, w której głównie czytam i śpię.
Powiedziałem ci, żebyś przyniosła drabinę i narzędzia.
Kropka nad i
Przyzwyczailiśmy się do szkolnej zasady, którą wpajano nam przez lata, jednak jak widzicie, kwestia interpunkcji w tym przypadku jest nieco bardziej złożona, choć wcale nie skomplikowana! Zdania są trochę jak matematyka – nierzadko trzeba je przeanalizować, trochę nad nimi pogłówkować, aby dojść do wniosków i właściwych rozwiązań. Nie jest to trudne, bo językiem operujemy przecież na co dzień. Do wszystkich zasad, które kiedykolwiek usłyszeliśmy czy usłyszymy, musimy podchodzić z głową. Od tego w dużej mierze zależy, czy zdanie zapiszemy poprawnie.
Żywimy głęboką nadzieję, że kolejna podróż w głąb interpunkcji, w którą wybraliście się z nami, rozwiała czarne chmury nad Waszymi głowami i uczyniła je tym samym lżejszymi o problem stawiania przecinka przed i. Zachęcamy Was do przeczytania innych naszych tekstów związanych z tym tematem. Możecie na przykład sięgnąć po ten bardziej ogólny, o przecinku: Przecinek – gdzie go stawiamy?. Jeśli męczą Was dylematy związane z interpunkcją, podzielcie się nimi w komentarzach! Wspólnymi siłami na pewno znajdziemy rozwiązanie.
?
