Sic – co to znaczy? Definicja, wymowa i przykłady użycia
Czy natknęliście się kiedyś w tekście na słowo sic? Czy wiecie, co oznacza, jak je poprawnie wymawiać i prawidłowo go używać? W tym artykule rozwiewamy wszelkie wątpliwości.
Sic – co to znaczy?
Sic to słowo pochodzące z łaciny. Oznacza tak, tak właśnie. Być może natknęliście się na nie w jakimś łacińskim powiedzeniu, jak na przykład:
sic transit gloria mundi („tak przemija chwała świata”),
sic itur ad astra („tak idzie się do gwiazd”)
czy rebus sic stantibus („w takim stanie rzeczy”).
Ale w tym artykule zajmiemy się nieco innym jego znaczeniem. Czasem bowiem latynizm sic pojawia się w tekście w zupełnie innej roli, często otoczony nawiasem i w towarzystwie wykrzyknika. W tym przypadku sic pochodzi od łacińskiego sformułowania sic erat scriptum, czyli „jak stoi”, „tak było napisane”, „tak, zgodnie z oryginałem”.
Przykład
Jeden z respondentów napisał, że „rzal [sic!] wydawać na to pieniądze”.
Jak prawidłowo zapisać słowo sic?
Sic to słowo, które występuje najczęściej w tekstach publicystycznych i naukowych. Zapisuje się je z wykrzyknikiem lub bez niego, w nawiasie okrągłym lub kwadratowym:
- sic
- sic!
- (sic)
- (sic!)
- [sic]
- [sic!]
Sic pojawia się po słowie lub słowach, na które autor tekstu w sposób szczególny chce zwrócić naszą uwagę. Robi to, aby nas zapewnić, że właśnie taka pisownia danego wyrażenia jest zgodna z oryginałem czy z cytowaną wypowiedzią, i nie jest to omyłka autora.
Przykład
- O Chopinie napisał profesor w raporcie owe słynne słowa: „Szczegulna [sic!] zdolność, geniusz muzyczny”.
Za pomocą sic autor może także zwrócić uwagę na zaskakującą, nieoczywistą lub szczególnie ważną informację.
Przykład
- To oznacza, że ostatni dziewiąty dan można uzyskać po 49 latach (sic!).
Ola Mazurkiewicz, „Skafander. Bezpłatna Gazeta Akademicka” 2015
Jak wymawiać słowo sic?
Aby uniknąć wpadki, pamiętajcie, że sic wymawiamy jak [s-ik], czyli tak samo, jak połączenie s oraz i w słowie sinus. Jeśli wypowiecie je tak, jak na przykład słowo sikawka, czyli [sik], ktoś może pomyśleć, że szukacie toalety (sic!). Błędna jest również wymowa [sic].
Przykłady użycia sic w różnych tekstach
- Pan burmistrz walczy ze smogiem wywieszając bilboardy [sic!].
forum www.money.pl - Taki komputer byłby tak samo dobry w prowadzeniu samochodu, jak w wymyślaniu nowych antybiotyków czy planowaniu inwazji militarnej [sic!].
Krzysztof Sulikowski, Sztuczna inteligencja bez ograniczeń. Nad tym w Microsoft pracuje 8000 badaczy, www.centrumxp.pl - Na przykład hasło gnida dworska ‘nielubiany kolega z podwórka’ znajduje się w słowniku pomiędzy hasłami dwie sznurówki ‘damski strój kąpielowy’ i dwója ‘ocena niedostateczna; jedynka [sic! — P.Ż.].
Piotr Żmigrodzki, Wprowadzenie do leksykografii polskiej 2009 - Z umowy (sic!), którą dostajemy do podpisania od wrocławskiej firmy, wynika, że z jednej strony nie możemy z naszej pracy korzystać w sposób niezgodny z prawem, a z drugiej… nie bierze ona odpowiedzialności za to, jeśli tak jednak zrobimy.
Tomasz Bodył, 20 zł za stronę. Tyle jest w Polsce warta praca magisterska, www.money.pl - Ciężkie milczenie trwa bardzo długo; mówi Scurvy na tle ciszy, w której (sic!) słychać dalekie tango w radiu.
Stanisław Witkiewicz, Szewcy
