Przeze mnie czy przezemnie? Odpowiadamy, jak zapisać to wyrażenie
Oczywiście poprawny jest tylko jeden sposób zapisu – rozłączny, czyli przeze mnie. Poniżej przedstawiamy krótkie wyjaśnienie i kilka informacji dotyczących historii języka.
Czym jest przeze mnie?
Przeze mnie to wyrażenie przyimkowe. Co to właściwie oznacza? To wyrażenie zbudowane z przyimka i dowolnej części mowy – w tym przypadku zaimka. Tego typu konstrukcje w języku polskim są zapisywane rozdzielnie, np. z książką, pod balkonem, nad chmurami.
Wymowną torbę znajdziesz tutaj ↩️
Dlaczego pisownia przeze mnie sprawia nam kłopot?
Wątpliwości budzi przede wszystkim praktycznie niespotykany dziś wyraz przeze, z którym nie bardzo wiadomo, co zrobić. Otóż odpowiedź jest prostsza, niż się wydaje! Przeze to staropolska forma przyimka przez. Istnienie oboczności przez/przeze jest związane z historią jerów, czyli krótkich samogłosek, które nie przetrwały do współczesnej polszczyzny. Warto mieć jednak świadomość, że miały one ogromny wpływ na polską fleksję – to za ich sprawą mamy w języku takie formy jak od/ode, bez/beze, przed/przede i oczywiście przez/przeze.
Do współczesnych czasów przyimek przeze przetrwał tylko w omawianym wyrażeniu – to dowód na to, że nasze myślenie jest bardzo egocentryczne. Na tyle często mówiliśmy o sobie, że zachował się tylko w tym połączeniu, natomiast we wszystkich innych kontekstach ustąpił krótszej formie przez.
Jak to zapamiętać?
Najprościej będzie sięgnąć po analogiczne przykłady, które nie budzą żadnych wątpliwości: Laurka zrobiona przez ciebie jest najładniejsza; To przez niego się spóźniliśmy.
Artykuł Przeze mnie czy przezemnie? Odpowiadamy, jak zapisać to wyrażenie został przygotowany przez zespół redakcyjny specjalizujący się w poradach językowych. Wszystkie zagadnienia językowe są weryfikowane na podstawie oficjalnych i aktualnych słowników języka polskiego. Informacje zawsze są sprawdzone oraz rzetelne. W tym tekście wyjaśniamy, dlaczego wyrażenie przeze mnie jest poprawną formą, a przezemnie – nie.
💡 Zainteresuje Cię również:
