Przeze mnie czy przezemnie – razem czy osobno? Jak to się pisze?
Przeze mnie czy przezemnie? Czy zastanawialiście się kiedyś, jak to zapisać? Razem czy osobno? W niniejszym artykule rozwikłamy tę ortograficzną zagadkę. Sprawdźcie więc, która forma jest poprawna!
Przeze mnie czy przezemnie? Czym jest przeze mnie?
Przeze mnie to wyrażenie przyimkowe. Co to właściwie oznacza? To wyrażenie zbudowane z przyimka i dowolnej części mowy – w tym przypadku zaimka. Tego typu konstrukcje w języku polskim są zapisywane rozdzielnie, np. z książką, pod balkonem, nad chmurami.
Przeze mnie czy przezemnie – już wszystko jasne! Przykłady
- Ten list został zapisany przeze mnie.
- Nie chcę, żebyś przeze mnie cierpiał.
- I jak zwykle wszystko przeze mnie…
Dlaczego pisownia przeze mnie sprawia nam kłopot?
Wątpliwości budzi przede wszystkim praktycznie niespotykany dziś wyraz przeze, z którym nie bardzo wiadomo, co zrobić. Otóż odpowiedź jest prostsza, niż się wydaje! Przeze to staropolska forma przyimka przez. Istnienie oboczności przez/przeze jest związane z historią jerów, czyli krótkich samogłosek, które nie przetrwały do współczesnej polszczyzny. Warto mieć jednak świadomość, że miały one ogromny wpływ na polską fleksję – to za ich sprawą mamy w języku takie formy jak od/ode, bez/beze, przed/przede i oczywiście przez/przeze.
Do współczesnych czasów przyimek przeze przetrwał tylko w omawianym wyrażeniu – to dowód na to, że nasze myślenie jest bardzo egocentryczne. Na tyle często mówiliśmy o sobie, że zachował się tylko w tym połączeniu, natomiast we wszystkich innych kontekstach ustąpił krótszej formie przez.
Przeze mnie czy przezemnie – jak to zapamiętać?
Najprościej będzie sięgnąć po analogiczne przykłady, które nie budzą żadnych wątpliwości: Laurka zrobiona przez ciebie jest najładniejsza; To przez niego się spóźniliśmy.
Sprawdź też inne nasze artykuły, jeśli interesujesz się językiem polskim. Odkryj z nami bogactwo języka, w tym fascynujące frazeologizmy. Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej, zapraszamy do lektury.
Onomatopeja – to nie tylko dźwiękonaśladowcze słowa, ale prawdziwa magia języka. W tym artykule poznasz tajniki tej niezwykłej formy wyrazowej.
Nie przegap również innych tekstów, które cieszą się dużą popularnością. Zastanawiasz się, jak poprawnie pisać: na pewno czy napewno? A może nurtuje Cię pytanie, jak piszemy naprawdę – łącznie czy rozdzielnie? Odpowiedzi na te i inne pytania znajdziesz u nas. Zapraszamy!
