Zasady pisowni z ch i h. Kiedy piszemy ch, a kiedy h?
Dawniej ch i h wymawiano inaczej: ch bezdźwięcznie, a h dźwięcznie. Dziś, gdy h utraciło swoją dźwięczność i nie słychać różnicy między ch a h, możemy mieć problemy z ortografią. Przypomnijmy więc zasady pisowni z ch i h, które pomogą Wam pozbyć się ortograficznych dylematów!
Zasady pisowni z ch
Pewnie część z Was skończyła szkołę wiele lat temu, więc prezentujemy zbiór zasad, kiedy należy pisać ch:
1. Na końcu wyrazu: dach, strych, schodach
Wyjątki: druh (bo wymienia się na drużyna, ale o tym później) i obce nazwy własne: Czatyrdah, Utah
2. Gdy wymienia się na „sz” w innej formie danego wyrazu albo w wyrazie pokrewnym: mucha – muszka, musze, blacha – blasze, duch – duszek
3. Po literze „s”: schlebiać, schab, pascha
Wyjątki: dysharmonia, fisharmonia oraz wyrazy zapożyczone z angielskiego, w których „sh” czytamy jako „sz” – show
4. W cząstkach chalko-, chiro-, chondro-, choreo-, chrono-, chryzo-: np. chalkopiryt, chiromanta, chondropatia, choreografia, chronologiczny, chryzokola
Zasady pisowni z h
1. Gdy h wymienia się na g, ż, z innej formie danego wyrazu albo w wyrazie pokrewnym: wahanie – waga, druh – drużyna, błahy – błazen
2. Po literze z: zharmonizować, zhańbić
3. W cząstkach hekto-, helio-, hetero-, higro-, hiper-, hipo-, homeo-, homo-, hydro-: np. hektolitry, heliocentryczny, heteroseksualny, higroskopijny, hiperbola, hipochondryk, homeopatyczny, homogenizowany, hydrolog
Wyrazy wymykające się tym regułom, w których często popełniane są błędy
Z naszych obserwacji wynika, że poniższe wyrazy nastręczają Polakom trudności:
- ohydny
- bohater
- czyhać
- czmychnąć
- hołota
- hełm (na głowie strażaka)
- Chełm (miasto)
- chart (pies)
- hart (np. ducha)
- hoży
- chyży
- chuligan
- chytry
- haczyk
- harmonia
- honor
- herb
- holować
- hodować
Czy jakieś jeszcze słówka dodalibyście do naszej listy? ?
?
Warto przeczytać: https://sjp.pwn.pl/zasady/Zasady-uzycia-znakow-ch-h;629339.html
