Chcąc nie chcąc – znaczenie, interpunkcja, przykłady

Ileż to razy zdarzyło się nam zrobić coś, na co niekoniecznie mieliśmy akurat ochotę? Prawdopodobnie od czasu do czasu będziemy zmuszeni do takich czynności i naturalną potrzebą wydaje się podkreślanie swojego niezadowolenia z tego powodu. W języku polskim mamy kilka sposobów na wyrażanie dezaprobaty; wszak podobno jesteśmy narodem mocno narzekającym. Chcąc nie chcąc to jeden ze sposobów wyrażania niezadowolenia. Zachęcamy Was do lektury naszego artykułu, z którego dowiecie się, jak poprawnie okazywać swoją niechęć.

Chcąc nie chcąc – znaczenie, interpunkcja, przykłady

Powiązania łacińskie

Tak się składa, że bohater naszego dzisiejszego artykułu posiada swoją łacińską formę – nolens volens – która oczywiście może być traktowana jako jego synonim. Być może okaże się dla Was pomocna w zapamiętaniu zasad interpunkcji dotyczących wyrażenia chcąc nie chcąc, o których mowa w dalszej części tekstu.

Chcąc nie chcąc – znaczenie wyrażenia

Frazeologizmu chcąc nie chcąc używamy w sytuacjach, w których chcemy podkreślić, że wykonujemy jakąś czynność niechętnie, wręcz przymusowo, nie czerpiąc z niej radości czy satysfakcji.

Wyrażenie to możemy zastąpić jednym z jego synonimów, o którym pisaliśmy tutaj:
Rad nierad czy rad nie rad? Jaki jest poprawny zapis tego sformułowania i co ono oznacza?.

Przykłady z życia

W pokoju zebrała się już taka warstwa kurzu, że chcąc nie chcąc, musiałem się go pozbyć.

Od kiedy pamiętam, w naszym domu wybrzmiewały dźwięki jazzu, bluesa i rocka, także z muzyką, chcąc nie chcąc, związany byłem od dziecka.

Chcąc nie chcąc czy chcąc, nie chcąc? Jak to poprawnie zapisać?

Chcąc nie chcąc, jako frazeologizm, składa się z obu członów równorzędnych. W takim przypadku przecinka rozdzielającego te człony nie stawiamy, mimo że występują tu dwa czasowniki, a więc zapis chcąc, nie chcąc nie jest poprawny. Tak jak w przypadku łacińskiej formy nolens volens traktujemy to jako całość. Podobnie postąpimy z: bądź co bądź, na chybił trafił, rad nierad, wypisz wymaluj. Wyrażenia te mogą być użyte jako wtrącenia, oddzielone wtedy przecinkami od reszty zdania, ale nie jest to konieczne.

Chcąc nie chcąc – synonimy i wyrazy bliskoznaczne wyrażenia 

Przykłady użycia wyrażenia chcąc nie chcąc w literaturze

Właśnie pracowałem przy instalacji przepierzenia, kiedy przez nagrzewnicę dobiegły mnie donośne głosy. Moment był krytyczny, bo cementowałem akurat ramę wodoszczelną do krawędzi wanny, więc nie mogłem nigdzie odejść, żeby dla przyzwoitości przymknąć nagrzewnicę. Chcąc nie chcąc, musiałem wysłuchać rozmowy, która nie była przeznaczona dla moich uszu.

Kurt Vonnegut, Wracaj do żonusi i synalka, „Witajcie w małpiarni”

Cholera. Dotknąłem kabury. Myśli, coraz bardziej paranoiczne, latały mi po głowie, rezonowały z narastającym hukiem wirnika. Jeszcze mogę zdążyć. Nawet bez strzelania. Poderwać się, wywlec go z kabiny, zedrzeć słuchawki. Rozmawiał, ale sądząc po geście uniesionej na chwilę dłoni, na razie z Drabowiczem. Musiał zgrać w czasie obrót wieży z wejściem apache’a w przełęcz. Może miałem jeszcze czas. Zostawił Filipiaka i poszedł szukać radiostacji, z której mógłby swobodnie pogadać z kumplem. Do tej pory nie miał okazji. Musiał ściągnąć Tomczaka w pobliże wioski, ale dopóki słuchaliśmy, chcąc nie chcąc, pakował go w zasadzkę. Gdyby nie zdążył tego odkręcić, cała intryga mogła wyjść nam na dobre. O ile to była intryga. Cholera. Naprawdę nie wiedziałem.

Artur Baniewicz, Afrykanka

Dobrnęliście do końca artykułu, wierzymy więc gorąco, że informacje w nim zawarte okazały się dla Was przydatne. Zachęcamy Was do poszerzenia swojej wiedzy z zakresu frazeologizmów: Frazeologizmy – sprawdź, czy je znasz i czy wiesz, skąd się wzięły!.