Dualizm – co znaczy to słowo? Co to jest? Definicja i przykłady użycia

Czy spotkaliście się kiedyś ze słowem dualizm? Jeśli nie, spieszymy z wyjaśnieniami. W naszym artykule znajdziecie kilka definicji tego wyrazu oraz przeczytacie o dualistycznych koncepcjach i tendencjach. Aby w pełni zobrazować pojęcie dualizmu, zebraliśmy dla Was także listę wyrazów pokrewnych oraz przykłady użycia tego słowa w różnych kontekstach.

Na pewno kojarzycie czarno-biały znak yin i yang. Ten wywodzący się ze starożytnej filozofii chińskiej symbol to tak naprawdę odzwierciedlenie koncepcji dualizmu świata i rzeczywistości. Co to oznacza? Dualność równowagi reprezentowana przez teorię yin i yang zakłada współtworzenie wszechświata przez dwie przeciwstawne, ale dopełniające się siły. Takie obrazowe przedstawienie dualizmu jednak nie wystarcza. Pełną definicję znajdziecie poniżej.

Dualizm – co to jest? Co to znaczy? Definicja, czyli znaczenie słowa

Najbardziej ogólnikowa definicja wyrazu dualizm wskazuje na znaczenie dwoistości. Dwoistość ta jest tutaj rozumiana jako występowanie dwóch odrębnych części czy aspektów bądź współwystępowanie/ współistnienie dwóch niezależnych lub nawet przeciwstawiających się sobie elementów, zjawisk czy pojęć w obrębie jakiejś całości. Na przykład: dualizm duszy i ciała lub dualizm rozumu i serca. Koncepcja dualizmu to nie tylko pogląd – dualizm występuje również w filozofii, religii oraz dualistycznych koncepcjach postrzegania władzy i państwa. A zatem:

1Dualizm filozoficzny – zakłada, że istnieją dwa odrębne pierwiastki, jak duch i materia, które kształtują byt. Zwolennikami dualizmu filozoficznego, czyli dualistami, byli: Platon, św. Tomasz z Akwinu i Kartezjusz.

2Dualizm religijny – zakłada, że istnieją dwie przeciwstawne siły, jak dobro i zło czy światło i ciemność. Ideologie dualistyczne o podłożu religijnym i metafizycznym występują w wielu wyznaniach, doktrynach i herezjach.

3Dualizm władzy – rozumiany jest jako podział jednego z elementów władz państwowych lub organów administracji na dwie – względnie niezależne – instytucje. W Polsce mamy do czynienia z dualizmem władzy ustawodawczej sprawowanej równocześnie przez sejm i senat, władzy wykonawczej pozostającej w rękach prezydenta i Rady Ministrów oraz z dualizmem władzy sądowniczej – sprawowanej zarówno przez sądy, jak i trybunały.

4Dualizm państw – to równorzędne współistnienie dwóch państw połączonych unią.

Dualizm – synonimy i wyrazy bliskoznaczne

Pomocne w zapamiętaniu tego, co to jest dualizm, co znaczy to słowo, będą na pewno synonimy i wyrazy bliskoznaczne:

Wyrazy pokrewne

Popularne połączenia z wyrazem dualizm

Przykład użycia słowa dualizm w literaturze

Miłość i dualizm – Cóż jest innego miłość, jeżeli nie to, iż pojmujemy i cieszymy się, że ktoś inny żyje, działa i odczuwa inaczej niż my? Żeby miłość z radością mogła przerzucić mosty przez przeciwieństwa, nie powinna ani ich znosić, ani zaprzeczać. – Nawet miłość własna, jako warunek, zawiera niewątpliwy dualizm (lub wielorakość w jednej osobie).

Fryderyk Nietzsche, Wędrowiec i jego cień

Przykład użycia słowa dualizm w prasie

Sektor nierynkowy to swoiste państwo w państwie, to najbardziej kosztowne znamię nie zakończonej transformacji. Oznacza on w praktyce dualizm systemowy, podział gospodarki na dwie części kierujące się zupełnie różnymi regułami [...]. Podział gospodarki na te dwa obce sobie człony całkowicie wypacza strukturę budżetu państwa.

Wacław Wilczyński, „Wprost”, 1999

Odmiana słowa dualizm

Wyraz dualizm występuje zazwyczaj w liczbie pojedynczej. Warto zwrócić uwagę na wymowę form w miejscowniku i wołaczu. Poprawnie powiemy zarówno o [du-alizmie], jak i o [du-aliźmie].