Heroizm – co to jest? Definicja, synonimy, przykłady użycia
Heroizm to słowo, które budzi wyłącznie pozytywne skojarzenia. Do tego nie trzeba przekonywać nikogo. Co nazywamy heroizmem? Jak może wyglądać akt heroizmu? Jakie są synonimy tego słowa? O tym wszystkim możecie przeczytać w niniejszym artykule.
Heroizm – co to jest? Definicja słowa
Heroizm jest umiejętnością dokonywania wielkich czynów przez osoby, które w dramatycznych sytuacjach potrafią pomyśleć także o innych, a nie tylko o sobie. Heroizmem nazywamy zdolność do podjęcia dobrej decyzji, gdy znajdujemy się w obliczu niesprzyjających okoliczności.
Obecna w heroizmie postawa wyjątkowego bohaterstwa, polegającego na poświęcaniu się dla innych i odwadze w szczególnie trudnej sytuacji, czyni człowieka zdolnym do stawienia czoła próbom i narażenia się na ich nieprzyjemne konsekwencje. Towarzyszące heroizmowi bohaterstwo, męstwo i dzielność wyrażają gotowość nawet do poświęcenia własnego życia w imię wyższych wartości. Motywacje, które kierują ludźmi dokonującymi aktów heroizmu, mogą być bardzo różne. Najczęściej są to miłość, empatia, uczciwość, szlachetność, dobro i poczucie sprawiedliwości.
Aktem heroizmu może być na przykład uratowanie kogoś z pożaru. Jest to wyraz postawy heroicznej, ponieważ dana osoba ryzykuje wszystko, aby ocalić kogoś innego. Postawa heroiczna ma w sobie coś jeszcze – to oddanie siebie bez reszty i walka do końca.
Heroizm – synonimy i wyrazy bliskoznaczne
Pomocne w zapamiętaniu tego, co to jest heroizm, będą na pewno synonimy i wyrazy bliskoznaczne.
- Bohaterstwo,
- męstwo,
- dzielność,
- odwaga,
- śmiałość,
- waleczność,
- bitność,
- nieustraszoność,
- ofiarność,
- hart ducha,
- duch rycerski,
- lwie/mężne/nieustraszone/waleczne serce.
Heroizm – wyrazy pokrewne
- Heroiczność,
- heroiczna,
- heroiczny,
- heroiczne.
Popularne połączenia wyrazowe
- Codzienny, prawdziwy, szczególny heroizm,
- heroizm walki z czymś,
- heroizm i poświęcenie,
- akt heroizmu,
- wymagać heroizmu.
Heroizm w literaturze
W literaturze na przestrzeni wieków heroizm ogrywał mniej lub bardziej istotną rolę. Wielu bohaterów różnych utworów literackich prezentowało postawę heroiczną. Poniżej kilka przykładów.
Starożytność
- Hektor – uznany za najszlachetniejszego i najbardziej dzielnego uczestnika wojny trojańskiej,
- Antygona – miała odwagę przeciwstawić się systemowi państwowemu i społeczeństwu, aby pochować swojego brata.
Średniowiecze
- Roland – bohater Pieśni o Rolandzie, jednego z najbardziej znanych utworów średniowiecza, ideał rycerza, który ginie, walcząc w obronie religii, władcy, ojczyzny i honoru.
Romantyzm
- Reduta Ordona – utwór Adama Mickiewicza opisujący obronę Warszawy przed Rosjanami podczas powstania listopadowego,
- Śmierć pułkownika – utwór Mickiewicza opisujący waleczną postawę Emilii Plater podczas walki w powstaniu listopadowym,
- Sowiński w okopach Woli – utwór Juliusza Słowackiego opisujący bohaterską walkę generała, który broniąc Warszawy, poległ w bitwie podczas powstania listopadowego.
Pozytywizm
- Gloria victis – nowela Elizy Orzeszkowej ukazująca uczestników powstania styczniowego jako zwykłych ludzi gotowych do poświęcenia w imię niepodległości, których heroizm wiązał się z nadludzkim cierpieniem ich samych oraz ich rodzin,
- Stasia Bozowska – bohaterka Siłaczki Stefana Żeromskiego, młoda nauczycielka, która żyła w nędzy, a mimo to wciąż pomagała innym poprzez stawianie czoła przeciwnościom losu, pełnienie pedagogicznej misji na wsi oraz szerzenie oświaty tam, gdzie było to najtrudniejsze.
II wojna światowa
- Hektor – uznany za najszlachetniejszego i najbardziej dzielnego uczestnika wojny trojańskiej,
- Antygona – miała odwagę przeciwstawić się systemowi państwowemu i społeczeństwu, aby pochować swojego brata.
Przykłady użycia wyrazu heroizm
W imię dobra, wolności, niezależności i suwerenności ojczyzny Polacy wielokrotnie oddawali życie. Na plan pierwszy wysunęły się takie cechy jak: bohaterstwo, heroizm, poświęcenie w imię idei nadrzędnej – ojczyzny.
Marta Czerwonka, Helena Piróg, Wychowanie patriotyczne w rodzinie, „Wychowawca”
Człowiek nadal dopatruje się najgłębszej prawdy o sobie w tych momentach swego życia, które mają dla niego posmak jakiejś heroicznej wielkości. Obrazy heroizmu zmieniają się. Wielu odczuwa nieustannie nieokreśloną tęsknotę za heroizmem z prawdziwego zdarzenia.
ks. Józef Tischner, Świat ludzkiej nadziei: wybór szkiców filozoficznych