Na pohybel – co to znaczy? Definicja, synonimy, przykłady użycia

Co to znaczy na pohybel? Zdarza Wam się używać tego zwrotu na przykład przy wznoszeniu toastów? Z naszego artykułu dowiecie się, skąd w polszczyźnie wzięła się ta fraza i co dokładnie oznacza.

Kogo można wysłać na pohybel?

„Na pohybel Lachom!” – krzyczeli Kozacy zaporoscy w Ogniem i mieczem Henryka Sienkiewicza. Czego życzyli Polakom? „Na pohybel czarnym i czerwonym, na pohybel wszystkim!” – taki toast wnosili bohaterowie Psów Władysława Pasikowskiego. Czym jest ów pohybel i dlaczego kojarzy się raczej negatywnie?

Na pohybel – co to znaczy? Definicja i pochodzenie wyrażenia

Wyraz pohybel to archaizm.

Zapożyczyliśmy go do polszczyzny z języka ukraińskiego i przez wieki był synonimem szubienicy. Pohybel mógł człowiekowi grozić, można było bać się pohybla, iść na pohybel albo kogoś na niego wysłać. Z czasem słowo ‘szubienica’ zwyciężyło, ale pozostało wyrażenie na pohybel, czyli „na zgubę, na zatracenie, na nieszczęście”. Obecnie zwrotu tego używa się, aby dać upust negatywnym emocjom wobec kogoś albo czegoś.

Jeśli ktoś zrobił coś komuś na pohybel, oznacza to, że chciał sprowadzić na niego zgubę albo przynajmniej cierpienie.

Przykłady z życia

A na pohybel z tym!
Na pohybel wam i waszym dzieciom!

Na pohybel – synonimy i wyrazy bliskoznaczne

Pomocne w zapamiętaniu tego, co znaczy na pohybel, będą na pewno synonimy i wyrazy bliskoznaczne:

Wyrazy pokrewne

Popularne połączenia wyrażenia na pohybel

Odmiana zwrotu na pohybel

Pamiętajcie, że zwrot na pohybel to fraza przysłówkowa, więc jest nieodmienny.

Przykłady użycia wyrażenia na pohybel w literaturze

– Chmielnicki zdrajca! – dodał młody Mikołaj.
– Na pohybel zdrajcom! – rzekł Bohun

Henryk Sienkiewicz, Ogniem i mieczem

Taką stoi Polska racją
Na pohybel innym nacjom!

Jacek Kaczmarski, Dobre rady Pana Ojca

Geralt uniósł kufel. Znał się z wieloma krasnoludami, wiedział, jak się przepija i jak wznosi toasty.
– Za pomyślność sprawy słusznej!
– A na pohybel skurwysynom! – dopowiedział krasnolud, stukając kuflem o jego kufel

Andrzej Sapkowski, Sezon burz

Przykłady użycia wyrażenia na pohybel w prasie

Wieszanie zdrajców: Na pohybel targowicy!

Agnieszka Niemojewska, „Rzeczpospolita” 2018

Dziobnięto płacheć słoniny. Zaraz był toast na pohybel Niemcom i ich sługusom, z bulbowcami na czele

Piotr Lipiński, Nie należę do nikogo, „Gazeta Wyborcza” 1998

Przykłady użycia wyrażenia na pohybel w internecie

Na pohybel tym, którzy twierdzą, że szkoła jest nudna.

http://www.dobreprogramy.pl

Polacy, nic się nie stało? Na pohybel tym, co wymyślili to hasło

tytuł artykułu na www.tokfm.pl