Nacjonalizm – co to jest? Definicja i przykłady użycia
Słowo nacjonalizm nie budzi szczególnie pozytywnych skojarzeń. Wraz z nim pojawiają się bowiem przed oczami obrazy mocno i tragicznie związane z historią. A jaka jest dokładna jego definicja? Czym jest nacjonalizm?
Nacjonalizm – słowo uwikłane w historię
Słowo nacjonalizm jest mocno obciążone historią i niewątpliwie budzi silne kontrowersje, mimowolnie przywodząc na myśl faszyzm.
Tymczasem jest to pojęcie niejednorodne, które doczekało się wielu definicji. Wśród nich są zaś także takie, które wcale nie wartościują go negatywnie.
Co to jest nacjonalizm? Znaczenie słowa
Definicja nacjonalizmu brzmi następująco:
- Ideologia i postawa społeczno-polityczna, która przyznaje narodowi centralną i uprzywilejowaną pozycję, oparta na przekonaniu, że naród własny jest wartością najwyższą.
Przykład z życia:
Jeśli uważasz, że twój naród jest najważniejszy, to znaczy, że jesteś zwolennikiem nacjonalizmu.
Wyrazy bliskoznaczne i synonimy słowa nacjonalizm
Pomocne w zapamiętaniu tego, co oznacza słowo nacjonalizm, będą na pewno synonimy i wyrazy bliskoznaczne:
- ideologia narodowa,
- narodowy radykalizm,
- myśl narodowa,
- etnocentryzm,
- patriotyzm.
Przykłady użycia słowa nacjonalizm w literaturze
Tworzymy jedną, choć bardzo dziwaczną, ale pod jednym względem jednomyślną rodzinę – obcy był nam zawsze nacjonalizm, szowinizm.
Andrzej Urbańczyk, Dziękuję ci, Pacyfiku, 1985
Zdobywczy nacjonalizm, chcąc utrzymać w ryzach coraz to więcej podbitych narodów, musi rzucać międzynarodowe i idealistyczne hasła i slogany.
Andrzej Bobkowski, Szkice piórkiem, 1957
Mogłem jednak ‒ nie chcąc być posądzonym o nacjonalizm ‒ swoje stanowisko argumentować względami międzynarodowymi.
Teresa Torańska, Oni, 1985
Przykłady użycia słowa nacjonalizm w prasie
To tu postawiono pierwszy na świecie pomnik homoseksualisty, zalegalizowano narkotyki oraz wypleniono rasizm, antysemityzm, nacjonalizm i tym podobne dewiacje.
„CKM” 2000, nr 3
Silny nacjonalizm dochodzi niewątpliwie do głosu wśród przywódców chińskich.
„Kultura” 1989, nr 5
Odmiana słowa nacjonalizm
| liczba pojedyncza | |
| M. | nacjonalizm |
| D. | nacjonalizmu |
| C. | nacjonalizmowi |
| B. | nacjonalizm |
| N. | nacjonalizmem |
| Ms. | nacjonalizmie |
| W. | nacjonalizmie |
| liczba mnoga | |
| M. | nacjonalizmy |
| D. | nacjonalizmów |
| C. | nacjonalizmom |
| B. | nacjonalizmy |
| N. | nacjonalizmami |
| Ms. | nacjonalizmach |
| W. | nacjonalizmy |
Etymologia słowa nacjonalizm
Słowo to pochodzi od łacińskiego natio ‒ ‘naród’, jednak przywędrowało do nas m.in. z języka francuskiego (nationalisme), angielskiego (nationalism) oraz niemieckiego (Nationalismus).
Popularne połączenia słowa nacjonalizm
- przejawy, fala, ideologia, duch nacjonalizmu,
- nacjonalizm narodów,
- nacjonalizm polski, europejski
- polityczny, obywatelski nacjonalizm,
- nacjonalizm gospodarczy, ekonomiczny,
- walka z nacjonalizmem,
- nacjonalizm i patriotyzm.
Czy nacjonalizm to patriotyzm?
Pomimo licznych punktów stycznych nie można utożsamiać nacjonalizmu z patriotyzmem. Podczas kiedy ten drugi jest postawą opartą na szacunku i umiłowaniu ojczyzny i sytuuje się raczej w sferze uczuć, ten pierwszy jest pojęciem dość zróżnicowanym, lokalizowanym raczej w sferze myśli, a w niektórych swych przejawach nie wyklucza fanatyzmu, bezkrytycznego spojrzenia i braku tolerancji dla innych.
?
