Pijar – co to znaczy? Definicja, przykłady użycia
Wyraz pijar ma dwa znaczenia, które nie mają ze sobą nic wspólnego. Co więcej, w każdym z tych znaczeń rzeczownik ten został zaczerpnięty do polszczyzny z różnych języków. Kim jest osoba zwana pijarem? Czym jeszcze jest pijar? Aby się tego dowiedzieć, przeczytajcie poniższy tekst. W nim znajdziecie wszystkie istotne wiadomości na ten temat.
Pijar – znaczenie wyrazu
Pijar w klasztorze
Pijarem określa się członka jednego z katolickich zakonów. Mowa tu o Zakonie Kleryków Regularnych Ubogich Matki Bożej Szkół Pobożnych, potocznie zwanego zakonem pijarów. Nazwa pijarzy wzięła się od łacińskiego słowa pius, które oznacza ‘pobożny’ (rodzaj żeński pia, w liczbie mnogiej pii, piae). Występuje ono w łacińskiej nazwie zakonu pijarów, Scholae Piae, czyli Szkoły Pobożne.
Zakon pijarów został założony przez José de Calasanza (w wersji spolszczonej – Józefa Kalasancjusza), katolickiego duchownego pochodzącego z Katalonii. Pijarzy zostali oficjalnie ustanowieni przez papieża Grzegorza XV w 1621 roku. Są obecni w 36 krajach świata, w tym w Polsce.
Szkoły pijarów były nie tylko powszechne, ale też bezpłatne. Przekazywały uczniom wszechstronną wiedzę. Nie stosowano w nich kar cielesnych, co wówczas miało miejsce w innych szkołach.
Na ziemiach polskich pijarzy pojawili się za sprawą króla Władysława IV Wazy, który wraz z podskarbim koronnym Jerzym Ossolińskim oraz starostą Stanisławem Lubomirskim zabiegali o przybycie pijarów. Zakonnicy pojawili się w Polsce w 1642 roku.
Zakon pijarów przysłużył się rozwojowi oświaty i szkolnictwa wyższego w I Rzeczypospolitej. W epoce oświecenia założyli oni w Warszawie uczelnię Collegium Nobilium, która obok Akademii Krakowskiej stała się jedną z najlepszych polskich szkół wyższych i cieszyła się znakomitą renomą.
Obecnie pijarzy w Polsce swoje siedziby mają między innymi w Warszawie, Krakowie, Poznaniu, Rzeszowie, Katowicach, Elblągu i Bolesławcu.
Pijar w marketingu
Choć dla niektórych może to być zaskoczeniem, to wyraz pijar jest w polszczyźnie stosowany także w innym znaczeniu – jako potoczne określenie ogółu działań, które mają na celu budowanie i utrzymywanie pozytywnych i korzystnych relacji podmiotu z otoczeniem. To słowo jest spolszczeniem angielskiego skrótowca PR (od public relations). Działania PR są ukierunkowane przede wszystkim na wykreowanie dobrego wizerunku danej osoby, firmy lub organizacji i następnie zadbanie o niego.
Pijar – przykłady użycia
- Rekolekcje w naszej parafii poprowadzi ksiądz z zakonu pijarów.
- Dobry pijar to podstawa działania firmy, która chce osiągać duże zyski.
Pijar – wyrazy pokrewne
- Pijarski,
- pijarowski.
Pijar – połączenia wyrazowe
- Ksiądz, ojciec pijar,
- zakon pijarów,
- szkoła pijarska.
Pijar – odmiana wyrazu
| liczba pojedyncza | |
| M. | pijar |
| D. | pijara |
| C. | pijarowi |
| B. | pijara |
| N. | pijarem |
| Ms. | pijarze |
| W. | pijarze |
| liczba mnoga | |
| M. | pijarzy |
| D. | pijarów |
| C. | pijarom |
| B. | pijarów |
| N. | pijarami |
| Ms. | pijarach |
| W. | pijarzy |
Przykłady użycia wyrazu pijar w literaturze i prasie
Pierwsi pijarowie jakoś około roku 1749 czyli trochę wyżej odważyli się wydrukować w jednym kalendarzyku politycznym niektóre kawałki z Kopernika, dowodzące, że się Ziemia obraca, a Słońce stoi.
Czego ledwie dostrzegli jezuici, nie omieszkali nie tylko swoich rozumów, co ich tylko mieli najbystrzejszych, użyć przeciwko pijarom, ciężkim przeciwnikom swoim, ale też inne zakony przeciw nim poburzyć o takową hypothesim, czyli zdanie dawnej nauce przeciwne. Rozruch ten po szkołach był na kształt pospolitego ruszenia przeciwko pijarom; wydawali książki, zbijające takową opinią, zapraszali pijarów na dysputy i najwięcej z tej materyji pijarom dokuczyć usiłowali. Ci atoli, coraz nowy jaki kawałek wyrwawszy z teraźniejszych wodzów filozoficznych: Kopernika, Kartezjusza, Newtona i Leibniza [...]
Jędrzej Kitowicz, Opis obyczajów i zwyczajów za panowania Augusta III
Ekspozycja logo i nazwy firmy oraz oferty to podstawowe formy walki o miejsce w świadomości klientów. Ważne jest, aby logo pojawiało się wszędzie tam, gdzie jest to konieczne i możliwe. Należy dołączać do peletonu innych szyldów i dbać o to, aby nasza marka zamieszkała w pamięci odbiorców. Zaczynając od siedziby firmy, jej filii, wynajętych miejsc infrastruktury miejskiej, na mediach kończąc. Należy lansować logotyp firmy. Tutaj nie ma miejsca na skromność. I o ile wydatki na reklamę medialną i zewnętrzną – zwłaszcza dla nowych firm – bywają raniące dla kieszeni, istnieją tanie i skuteczne metody promocji. Są to działania typu Public Relations (PR), zwane kolokwialnie i nierzadko pejoratywnie „pijarem”.
Jakub Wicher, Marketing alternatywny
