Protoplasta – kto to jest? Definicja, synonimy, przykłady
Kim jest protoplasta? A może czym? Czy zastawialiście się kiedyś na znaczeniem tego słowa? W niniejszym artykule podajemy jego wyczerpującą definicję, wyrazy bliskoznaczne i synonimy, a także przykłady, które ułatwią zapamiętanie i zrozumienie sensu tego, czego określeniem jest właśnie protoplasta. Zaciekawieni? Zapraszamy do lektury!
Protoplasta – kto to jest? Znaczenie wyrazu
1Protoplasta to inaczej założyciel rodu, dynastii, osoba pierwsza w pokoleniu bądź, innymi słowy, praojciec czy praprzodek. W genealogii to zatem nastrasza osoba, od której wywodzi się potomstwo/ ród.
2Określenie protoplasty może również odnosić się do rzeczy, od których coś się wywodzi, które dały początek innym.
3W zoologii terminem protoplasty nazywany jest gatunek pierwotny, czyli taki, od którego wywodzą się inne gatunki.
Protoplasta – synonimy i wyrazy bliskoznaczne
Pomocne w zapamiętaniu tego, co to znaczy protoplasta, kto to jest, kim jest, będą na pewno synonimy i wyrazy bliskoznaczne.
Protoplasta – synonimy w pierwszym znaczeniu
- Praprzodek,
- założyciel rodu/ dynastii,
- praojciec,
- patriarcha,
- senior.
Protoplasta – etymologia wyrazu
Protoplasta, podobnie jak inne rzeczowniki rodzaju męskiego zakończone na „-a” (patriarcha, monarcha itd.), są pochodzenia obcego. Słowo protoplasta pochodzi z greki i jest złożeniem wyrazów: próton i plastós oznaczających ‘najpierw ukształtowany’.
Sama cząstka „proto-” dodawana na początku niektórych wyrazów wnosi do znaczenia drugiego członu słowa wymowę: pierwszy, najdawniejszy i wskazuje tym samym na pierwszeństwo czy początkowość czegoś, np. prototyp, protogwiazda.
Protoplasta – przykłady użycia wyrazu w zdaniach
- Mieszko I był protoplastą królewskiej potem dynastii Piastów panującej w Polsce do XIV wieku. (= 1. znaczenie)
- Biblijny Abraham jest w judaizmie protoplastą narodu izraelskiego. (= 1. znaczenie)
- Wypuszczane w niebo podczas różnych festiwali tzw. chińskie lampiony były protoplastami dzisiejszych balonów. (= 2. znaczenie)
- Protoplastami psów są udomowione niegdyś przez człowieka wilki. (= 2. oraz 3. znaczenie)
- Dinozaury, określane również mianem prehistorycznych gadów, są protoplastami jaszczurek i krokodyli. (= 3. znaczenie)
Przykłady użycia wyrazu protoplasta w literaturze
Oddaj cesarzowi, co jest cesarskie. Kupiec firmowy i głośny miliarder dług musi spłacić swemu protoplaście. Dług podstawowy, wynikający z nieracjonalnej uczuć gospodarki. Wnieść trzeba opłatę na amortyzację długów kosmicznych. Zwróć Orgazowi, co Orgazowe!
Roman Jaworski, Wesele hrabiego Orgaza, 1925
Z tego zetknięcia naturalnego, dobrowolnego, nieodzownego w harmonii i dla harmonii świata, rodzi się nowy osobnik, który dziedziczy prawie zawsze usposobienie, postać, charakter, po swoich dwóch protoplastach, płeć zaś po jednym z nich.
Alexander Dumas, Dama kameliowa, 1852
