Przecinek przed jak – w jakich sytuacjach go stawiamy?
Kolejna rozprawa o przecinku. Nuda? Otóż nie! Dowiecie się wielu rzeczy, o których po prostu warto wiedzieć, gdyż to, jak piszemy, świadczy o nas bardziej, niż nam się wydaje! Dziś o tym, jak postępować z przecinkiem przed jak.
Zacznijmy od funkcji słowa jak
W języku polskim jak może być:
– zaimkiem,
– spójnikiem,
– rzeczownikiem (nazwa ssaka z rodziny wołowatych).
Stawiamy przecinek przed jak, kiedy:
- Pełni funkcję zaimka wprowadzającego zdanie podrzędne, np.:
Nie mam pojęcia, jak to zrobić.
Powiedz mi teraz, jak to się stało. - Jest częścią wyrażenia porównawczego, które jest wtrąceniem, np.:
Moim zdaniem, jak zresztą nie tylko moim, to wygląda po prostu źle.
W życiu, jak i w tańcu, każdy krok ma znaczenie. - Wprowadza dopowiedzenie, które jest wtrąceniem, np.:
Ewa jest w tej chwili w pracy, jak zresztą zazwyczaj o tej porze.
Pobrudziłam się przy jedzeniu, jak zwykle. - Wprowadza wyliczenie lub wyszczególnienie, np.:
W naszym ogrodzie znajduje się mnóstwo drzew, jak np. jabłonie, brzozy, lipy i sosny.
Uwaga!
W przypadku użycia w wyliczeniu wyrażenia taki jak przecinek stawiamy przed całością, np.: Jestem miłośniczką ciepłych krajów, takich jak Włochy, Grecja, Portugalia i Hiszpania. - Stanowi ono część porównania paralelnego (równoległego): tak…, jak (i); zarówno…, jak (i); równie…, jak, np.:
Twój pomysł jest równie szalony, jak oryginalny.
Staram się chodzić często tak do kina, jak i do teatru.
Jednakże…
W porównaniach z ostatniego punktu możemy przecinek pominąć w sytuacjach, gdy chcemy osłabić wyrazistość takiego porównania (wtedy przerwa oddechowa przed jak jest zbędna) lub gdy przeciwstawność jego składników nie jest aż tak wyraźna, np.:
Mój syn zachował się równie nieodpowiedzialnie jak twój.
Czuję się tutaj tak dobrze jak wtedy.
Przecinka przed jak zaś nie stawiamy, gdy:
- Jest ono częścią porównania, które nie jest wtrąceniem, np.:
Mój nowy rower śmiga jak błyskawica.
Taki doświadczony muzyk jak ty z pewnością poradzi sobie z tym projektem. - Jest ono częścią porównania o niewyrazistym charakterze paralelnym: tak samo… jak; taki… jak, np.:
Zachowujesz się tak samo jak twój ojciec.
Twoja córka jest taka niezdarna jak ty, gdy byłaś w jej wieku.
Uwaga!
Inaczej oczywiście postąpimy w przypadku, gdy słowo jak będzie w tym porównaniu wprowadzać wyrażenie podrzędne, np.: Wydaje się dokładnie taki, jak opisywała go Marta.
Właśnie dotarliście do końca lektury o jednym z trudniejszych tematów. Złożoność słowa jak jest kłopotliwa i czasem trzeba naprawdę dokładnie przeanalizować zdanie, aby wiedzieć, jak postąpić. Na szczęście czasem można się zachować tak, jak rytm zdania i serce nam podpowiada. Ale tylko czasem! Głowicie się często nad przecinkami? Może zainteresuje Was nasz inny tekst: Przecinek przed a. Wyjaśniamy, kiedy należy stawiać, a kiedy z niego zrezygnować
?