Żądanie czy rządanie? Jak poprawnie to zapisać?
To chyba jedna z najczęstszych pomyłek językowych, bowiem zapis wyrazów zawierających ż lub rz potrafi nastręczać niemałych trudności, nawet tym osobom, które na co dzień nie mają jakichś większych problemów z poprawnym zapisem ortograficznym. Jak to wygląda w przypadku tytułowego słowa? Która z tych podanych form jest prawidłowa, żądanie czy rządanie? Odpowiedź w poniższym tekście poradnikowym.
Żądanie czy rządanie? Poprawna forma
Na samym początku oczywiście najlepiej od razu podać poprawą formę, którą rzecz jasna, jest żądanie, a zatem przy zapisie tego słowa zawsze wybieramy spółgłoskę ż i nie ma od tego żadnych wyjątków.
Ż czy rz, to częsty dylemat dotyczący poprawnego zapisu. Zarówno samogłoska ż jak i dwuznak rz w wymowie brzmią identycznie. Czasami zasady ortografii podpowiadają nam kiedy wybrać rz, a kiedy ż. Czy tak jest również w przypadku wyrazu żądanie lub rządanie?
Jedyne, co może nam w tym pomóc to etymologia. Żądanie pochodzi od prasłowiańskiego *žędati 'pragnąć czegoś, łaknąć, prosić'.
Tutaj trudno szukać jakichś innych wyjaśnień, ponieważ żadna z istniejących zasad ortografii języka polskiego nie tłumaczy nam dlaczego żądanie zapisujemy właśnie przez ż. Dlatego też należy tej pisowni się po prostu nauczyć i ją zapamiętać.
To, czym jest żądanie, wie chyba każdy. Żądaniem nazywamy przedstawiony w sposób stanowczy nakaz, aby ktoś wykonał określoną czynność.
Żądanie czy rządanie? Przykłady zdań
- Na tej trasie autobusu są dwa przystanki na żądanie.
- Protestujący rolnicy przedstawili premierowi swoje żądania.
Żądanie czy rządanie? Przykłady z literatury
D‘Artagnan przysunął się z krzesłem do fotelu milady.
— Ciekawa jestem — rzekła — w jaki sposób dowiódłbyś miłości, o której tak mówisz?..
— Gotów jestem na wszystko, na każde żądanie… Czekam rozkazu.
— Nie cofniesz się przed niczem?
— Nigdy! — zawołał d‘Artagnan, wiedząc naprzód, że nie ryzykował wiele.
— Zatem, pogadajmy trochę — rzekła milady, przysuwając się jeszcze bliżej do młodego chłopca.
Aleksander Dumas (ojciec), Trzej muszkieterowie