Nie wiadomo czy niewiadomo? Który zapis jest poprawny?

Dzisiaj rozprawiamy o pisowni łącznej i rozłącznej! Podobno wciąż sporo jest z nią problemów, dlatego postanowiliśmy przyjrzeć się bliżej wyrażeniu, którego wszyscy używamy często, zwłaszcza w ostatnim czasie, kiedy tyle jest spekulacji i pytań pozostawionych bez odpowiedzi. Ale serwis Polszczyzna.pl odpowiada na wszystkie pytania. Nie wiadomo czy niewiadomo? Razem czy osobno? Jak jest poprawnie? Odpowiedź znajdziecie w tekście, zatem czytajcie dalej!

Nie wiadomo czy niewiadomo – razem czy osobno? Którą formę wybrać?

Poprawny zapis to nie wiadomo, zatem pisownia łączna jest błędem. I to karygodnym!

Przykłady

Od kilku dni nie daje znaku życia i nie wiadomo, co się z nim dzieje.
Do dziś nie wiadomo, co tam się tak naprawdę wydarzyło.
Nie wiadomo, jak długo będziemy musieli tu zostać.
Nie wiadomo, co przyniesie przyszłość. Życie to jedna wielka niewiadoma.

Nie wiadomo… Wyjaśnijmy, dlaczego piszemy rozłącznie

To nie pierwszy raz, kiedy spotykamy się z problemem zapisu partykuły „nie” z innymi wyrazami. O tym, czym jest partykuła i jak z nią postępować, możecie przeczytać między innymi tutaj: Wykrzyknik i partykuła – niepozorne i nieodmienne części mowy. Do czego w ogóle służą?.

Naszym zdaniem partykuła oraz wykrzyknienia są w naszej mowie bardzo niedoceniane, a i w szkole wspomina się o nich mimochodem, mimo że to właśnie one wzmacniają nasze wypowiedzi, wywierają na naszym odbiorcy dodatkowe, często tak bardzo potrzebne, wrażenie oraz zwyczajnie powodują, iż nasze wypowiedzi trafiają do niego lepiej.

W przypadku naszego dzisiejszego bohatera mamy do czynienia z zaprzeczeniem i zasada głosi, iż w takiej sytuacji partykułę „nie” należy bezwzględnie zapisywać rozłącznie z wyrazami o znaczeniu czasownikowym (będącymi jednak głównie przysłówkami lub rzeczownikami) bądź tymi użytymi w formie orzecznika, takimi jak: nie wiadomo, nie wolno, nie warto, nie trzeba, nie brak, nie można czy nie bardzo, o którym pisaliśmy już tutaj: Nie bardzo czy niebardzo? Który zapis jest poprawny? .

Nie wiadomo? A cóż to w ogóle znaczy?

Poprawny zapis to jedno, ale warto też wiedzieć, w jakich sytuacjach możemy użyć danego wyrażenia, czym można je zastąpić i co ono właściwie oznacza. Słyszeliśmy na mieście, że pomaga to w zapamiętaniu, więc podzielimy się z Wami naszą wiedzą.

Nie wiadomo to inaczej podobno, ponoć, rzekomo, zdaje się, ale też chyba lub może.

Nie wiadomo czy niewiadomo? Już wszystko jasne! Przykłady z literatury

Myśli w głowie ma jak na lekarstwo: jeśli mu się zdarzy powiedzieć coś do rzeczy, to chyba coś zasłyszanego albo też przypadkiem. Ma oczy jak wy i ja: ale przeważnie nie wiadomo, czy patrzy.

Denis Diderot, Kubuś fatalista i jego pan

— Pobiłem nim niewinnego człowieka… Naraziłem się na pojedynek… Zdradził mnie gałgan tyle razy, a nie wiadomo jeszcze, co mi zrobi w przyszłości… Trzeba z nim raz skończyć

Bolesław Prus, Pan Wesołowski i jego kij

Oczywiście, nie wiedziała, że ma do czynienia z wiedźminem, nie z człowiekiem. Była za młoda, by wiedzieć, kim jest wiedźmin.

Andrzej Sapkowski, Cykl wiedźmiński: Miecz przeznaczenia

Mamy nadzieję, że po tej lekturze już wiadomo, jak poprawnie zapisać wyrażenie, nad którym się dzisiaj pochyliliśmy. Wydaje nam się, że, zwłaszcza w ostatnim czasie, sporo jest w naszym życiu niewiadomych; rzeczy, które rzekomo mają się wydarzyć lub ponoć będą miały miejsce, zatem bohater tego artykułu jest jak najbardziej „na czasie” i być może z tego powodu tym bardziej należy mu się dokładniej przyjrzeć. Wszak nigdy nie wiadomo, kiedy przyjdzie nam go użyć…

Inne wątpliwości językowe: