fbpx
Internetowa poradnia językowa Polszczyzna.pl. 10+ redaktorów, 20 000+ haseł, 1 000 000+ czytelników każdego miesiąca.
Polszczyzna Logo
sprawdź...

10 słówek, które zwiększą Twoją elokwencję. Ambiwalentny, imponderabilia, defetyzm...

Rozpoczynamy cykl o nazwie 10 słówek, które zwiększą Twoją elokwencję. W każdym odcinku będziemy brać pod lupę mądrze brzmiące wyrazy, wyjaśnimy ich znaczenie i podamy przykład ich użycia. Po przeczytaniu tego tekstu nie spłoniesz rumieńcem w towarzystwie!

Drugą część zestawienia znajdziecie tutaj: 10 słówek, które zwiększą Twoją elokwencję. Część 2

Zaczynamy!

IMPONDERABILIA

Brzmi impon… ująco. I bardzo mądrze. Według słownika „imponderabilia” to rzeczy nieuchwytne i niedające się dokładnie zmierzyć lub obliczyć, mogące jednak wywierać wpływ na jakieś sprawy. A oto przykład użycia: Trwa wojna, ale o imponderabilia: wolność słowa czy miejsce religii w państwie. Uczucia miłosne też możemy nazwać imponderabiliami. Jakie to romantyczne!

AMBIWALENTNY

Chyba ma to coś wspólnego z dychotomią. Słowo „ambi… walentny” brzmi ambitnie. A po prostu oznacza coś, co zawiera elementy przeciwstawne. Możemy mieć ambiwalentne uczucia, czyli mieszane, niejednoznaczne, sprzeczne. Czy teraz już będziecie pamiętać, co oznacza „ambiwalentny”?

HOLISTYCZNY

Czyli całościowy. Na przykład jakąś sprawę można rozpatrzyć holistycznie. Jest to przymiotnik pochodzący od rzeczownika „holizm”, którego znaczenia przytaczamy poniżej:

  • ‘teoria zakładająca, że świat stanowi całość, niedającą się sprowadzić do sumy części’,
  • ‘pogląd głoszący, że zjawiska tworzą układy całościowe’.

Definicje za: Słownik języka polskiego PWN

IMPERTYNENT

Ależ to impertynent!– rzekła dama w brylantach do swej towarzyszki w strusim piórze. To cytat z „Lalki” Prusa. Z kontekstu można się domyślić, że „impertynent” nie jest komplementem. Wręcz przeciwnie – impertynent to osoba zachowująca się wobec kogoś arogancko, obraźliwie.

FERTYCZNY

Krótki przymiotnik, a niejednego może wprowadzić w zakłopotanie. „Fertyczny” oznacza kogoś, kto jest ruchliwy, zwinny i zręczny. To wulkan energii. Sprawnie wykonuje kilka rzeczy naraz. Przykład użycia: Fertyczna kucharka potrafiła jednocześnie gotować rosół, smażyć kotlety i zmywać naczynia, a wszystko to ze śpiewem na ustach.

DYCHOTOMIA

Słownik języka polskiego podaje, że „dychotomia” to podział jakiejś całości na dwie różniące się zasadniczo części; też: ta różnica. Warto zauważyć, że te dwie części wzajemnie się wykluczają, a zarazem uzupełniają. Jeżeli ktoś w naszym towarzystwie wspomni o dychotomicznym podziale, to już wiemy, że chodzi mu o podział czegoś na dwie różne części.

ERUDYCJA 

Mamy na to swojskie określenie. To po prostu oczytanie, wszechstronna wiedza. Jeśli ktoś taki jest, nazywamy go erudytą. Eruditio to z łaciny „naukowe wykształcenie”.

DEFETYZM 

Nie ma to nic wspólnego z defekacją. Jeśli słyszeliście kiedyś, że ktoś sieje defetyzm, to wiedzcie, że mówiący miał na myśli brak wiary w zwycięstwo lub powodzenie jakiejś sprawy, wyrażający się w ciągłym przewidywaniu porażki. To po prostu zaraźliwa niewiara w siebie.

ABNEGAT

Nie, to nie osoba, która wciąż wszystko neguje. Nie jest to też odmiana denata. Na pewno każdy z Was zna jakiegoś abnegata, czyli człowieka, który nie dba zbytnio o swój wygląd, flejtucha. Obca jest mu zasada „jak cię widzą, tak cię piszą”. Przykład użycia: Karol to prawdziwy abnegat – mógłby cały rok chodzić w jednej bluzie. Czasem można spotkać się z użyciem słowa „abnegat” w kontekście nieprzywiązywania wagi do wygód czy wartości.

DYSKURS

To łatwo zapamiętać, gdyż „dyskurs” to dyskusja, rozmowa, ale na tematy naukowe. Wywód przeprowadzony na zasadzie ściśle logicznego wnioskowania. Co ciekawe, słówko to pochodzi z łaciny – od discurrere, czyli „biec w różne strony; spieszyć; dyskutować”.

PS Dorzucamy słownik w skróconej formie. Grafikę można zapisać na dysku lub udostępnić w mediach społecznościowych. ;)

10 słówek, które zwiększą twoją elokwencję

Napisane przez

Absolwentka Wydziału Filologii Polskiej i Klasycznej na UAM w Poznaniu. Od 2013 r. pracuje jako nauczycielka języka polskiego, zajmuje się również pisaniem tekstów. Język ojczysty uwielbia od zawsze.