Echolalia – co to takiego?
Echolalia – co to takiego? Czy ma to coś wspólnego z echem? Gdzie można znaleźć przykłady użycia tego środka stylistycznego? Wszystkiego dowiecie się z naszego artykułu.
Czy pamiętacie przebój Rihanny, w którym wokalistka powtarza frazę „Under my umbrella, ella, ella”? A może lepiej kojarzycie kolędę Gdy śliczna panna, w której dwa wersy każdej zwrotki zaczynają się od „Li li li li laj”? Teraz pewnie zastanawiacie się, co łączy te dwa utwory – odpowiedź na to pytanie brzmi: echolalia.
Echolalia – co to jest? Definicja
Echolalia to środek stylistyczny, który polega na powtarzaniu takiego samego lub podobnego układu głosek lub wyrazów. Często są to konstrukcje pozbawione znaczenia, niepowiązane ze sobą gramatycznie. Oto przykład:
Gdy na Łyczakowie zagrają sztajera
Łoj dy radi ridi, łoj dy radi ra
To cała hewra tańczyć się wybiera
Łoj dy radi rydy, łoj da.
Wiktor Budzyński Sztajerek łyczakowski
Czy śpiewaliście w przedszkolu piosenkę Na wędrówkę? W niej również znajdziecie echolalie:
Wędrówka, drówka, rówka, ówka, wka, ka, a
(…)
Stokrotka, krotka, rotka, otka, tka, ka, a,
(…)
Maślanka, ślanka, lanka, anka, nka, ka, a,
Bo o niej właśnie jest piosenka ta, ta, ta.
Uwaga! Zapamiętajcie, że jest jedna echolalia, ale dwie – echolalie.
Jaką funkcję pełnią echolalie?
Po co stosuje się echolalie? Najczęściej w celu podkreślenia rytmu i melodii tekstu. To właśnie dlatego możecie się natknąć na nie w ludowych przyśpiewkach i pieśniach czy refrenach piosenek. Na pewno znacie przynajmniej jedną piosenkę, w której pojawia się fraza „Oj dana dana”. Tak, to też przykład echolalii. Wyśpiewywali ją nawet Skaldowie w piosence autorstwa Agnieszki Osieckiej Nie ma szatana:
Oj dana dana dana da dana
Oj dana dana dana da dana
Oj dana dana
Nie ma szatana
A świat realny jest poznawalny
Oj dana.
Echolalia – przykłady
Po co poetom echolalie? Na pewno przydają się przy stylizowaniu tekstu na twórczość ludową.
Ho la o la
pastyrze łode pola
du dy u dy
pastyrze łode budy.
Nad szopą schyliła
u by u by mu by
poklękały buby
tiu li tiu li u li.
oba fragmenty: Tytus Czyżewski Pastorałki
piJany na wirzbowym kiJu
TRAJkoce MAJ –
fUJarecko mOJa – graJ
OJA – JAJ
KRASUla posła Jaz do LASU
akaJ ze kaJ
fUJarecko mOJa – graJ
OJA – JAJ.
Stanisław Młodożeniec Pastuch
Po ten środek stylistyczny sięgają też twórcy tekstów, w których dekonstrukcja i zabawa słowem mają doprowadzić do powstania nowego znaczenia. Brzmi skomplikowanie? Spójrzcie na przykład:
(…) I to mi wystarczy:
szara naga jama
szara naga jama
sza-ra-na-ga-ja-ma
szaranagajama.
Miron Białoszewski Ach, gdyby nawet piec zabrali…
Poeta powtarza trzy słowa, rozbija je i łączy, aż w końcu cała fraza przestaje mieć sens i traci pierwotne znaczenie.
Jeśli chcecie poznać inne środki stylistyczne, zajrzyjcie do artykułu:
