Jutrzenka – co to jest? Definicja, synonimy, przykłady użycia

Czy słyszeliście kiedyś o jutrzence? Mimo że jutrzenka to słowo stosowane bardziej w tekstach literackich niż w codziennej mowie, to chyba każdy się z nim kiedyś zetknął. Co nazywamy jutrzenką? Gdzie możemy ją zobaczyć? Wszystkie potrzebne wiadomości na temat słowa jutrzenka znajdziecie w niniejszym artykule.

Jutrzenka – etymologia wyrazu

Słowo jutrzenka pochodzi od prasłowiańskiego określenia *utrěnъ [jutrzenny] 'poranny'.

Jutrzenka – co to jest? Co to znaczy? Definicja słowa

1 Gdy mówimy o Jutrzence, to mamy na myśli inne określenie planety Wenus widocznej na niebie nad horyzontem tuż przed wschodem słońca. W tym znaczeniu wyraz Jutrzenka zapisujemy dużą literą, gdyż jest to nazwa własna.

W tym miejscu mała ciekawostka. Ponieważ Wenus jest jednym z ciał niebieskich, które najwcześniej pojawia się przed zachodem słońca, często jest uznawana za symboliczną pierwszą gwiazdkę, której wypatrujemy w wigilijny wieczór.

2 Mianem jutrzenki określa się także zorzę poranną, czyli jasność na niebie poprzedzającą ukazanie się słońca na horyzoncie. Niebo przybiera wówczas barwę pomarańczowo-żółtą. Podobne zjawisko można zaobserwować również po zachodzie słońca. Nazywane jest wtedy zorzą wieczorną.

3 Jutrzenka to postać z mitologii greckiej. Występuje także pod imionami Eos lub Aurora. Jutrzenka to bogini i uosobienie zorzy porannej, brzasku i świtu. Według wierzeń starożytnych Greków podczas każdego świtu Jutrzenka przemierzała niebo na swoim rydwanie zaprzężonym w parę różowych lub białych rumaków. W sztuce przedstawiana jest zwykle jako piękna młoda kobieta z wielkimi skrzydłami, w długiej szacie spiętej na ramionach. Czasami na malowidłach jest ona naga.

4 W mowie potocznej jutrzenka to zapowiedź czegoś nowego, nadchodzących zmian na lepsze.

Jutrzenka – synonimy i wyrazy bliskoznaczne

Pomocne w zapamiętaniu tego, co to znaczy jutrzenka, co to jest, będą na pewno synonimy i wyrazy bliskoznaczne.

Jutrzenka – synonimy w stosunku do planety Wenus

Jutrzenka – synonimy w stosunku do zjawiska na niebie

Jutrzenka – wyrazy pokrewne

Jutrzenka – połączenia wyrazowe

Przykłady użycia wyrazu jutrzenka w literaturze

Burzy się, wzdyma, pękają tonie,
O niesłychane zjawiska!
Ponad srebrzyste Świtezi błonie
Dziewicza piękność wytryska.
Jej twarz, jak róży bladej zawoje,
Skropione jutrzenki łezką:
Jako mgła lekka, tak lekkie stroje
Obwiały postać niebieską.

Adam Mickiewicz, Świtezianka [w:] Ballady i romanse

– Ja panu ręczę, że ja się rumienię naturalnie.
– Tak, gdy się pani rumieni. I to jest śliczne, ale nie wtedy, gdy się pani różuje, a to jest brzydkie. O! teraz pani się rumieni i jest pani prześliczna.
Rzeczywiście Tuśka oblała się łuną. Uszy, szyja, ręce całe różowe były jak jutrzenka.
– Niech się pani nie odróżowia – mówił Porzycki. – Tak miło patrzeć na zapłonioną kobietę…

Gabriela Zapolska, Sezonowa miłość