Koincydencja – znaczenie słowa i przykłady użycia

Zbieg okoliczności, szczęśliwy traf, innym razem zrządzenie losu – zwykliśmy w ten sposób określać zdarzenia, które łączymy w znaczące całości. Tego rodzaju stany rzeczy możemy nazwać również koincydencją. Nie zawsze zbieżność faktów czy zjawisk jest dziełem przypadku, ale też nie zawsze wiążą je związki przyczynowo-skutkowe. Czym jest w takim razie koincydencja? Co dokładnie oznacza to słowo?

Koincydencja – co to jest? Definicja, synonimy, przykłady

Koincydencja – kilka słów o budowie słowa

Już sam kształt słowa koincydencja mówi nam trochę o jego znaczeniu. Ma również sporo wspólnego z określoną grupą wyrazów, choć ich definicje są różne.
Chodzi o słowa zaczynające się od łacińskiego przedrostka ko-, którego polskim odpowiednikiem jest współ-. Rzeczony prefiks znaczy tyle co: razem, łącznie, wspólny i stanowi człon wyrazów złożonych, takich jak koegzystencja, koprodukcja, kolaboracja.

Co to jest koincydencja? Definicja słowa

Definicja słowa koincydencja brzmi następująco:

Jednoczesne wystąpienie czegoś, zbieżność zjawisk lub zdarzeń, ich współwystępowanie.

Przykłady z życia:

Jednego dnia straciłem pracę i zgubiłem portfel, na szczęście takie koincydencje nie zdarzają się na co dzień.

Najpierw spotkałam go w sklepie, potem w kinie, a wieczorem w drodze do domu. Zaczynam się zastanawiać, czy to zwykła koincydencja, czy jednak jego celowe działanie.

Wyrazy bliskoznaczne i synonimy słowa koincydencja

Pomocne w zapamiętaniu tego, co to jest koincydencja, będą na pewno synonimy i wyrazy bliskoznaczne:

Popularne połączenia słowa koincydencja

Wyrazy pokrewne

Koincydencja i przypadek

Jednoczesne wystąpienie jakichś zjawisk czy zdarzeń wcale nie dowodzi istnienia pomiędzy nimi obiektywnego związku przyczynowo-skutkowego. Często też zależności między równocześnie występującymi faktami ustala się potem. Bo dopiero świadome połączenie okoliczności zaistniałych w jednym czasie czy miejscu pozwala mówić o (nieplanowanym i nieoczekiwanym, choć często postrzeganym jako celowy i zamierzony) zbiegu pewnych sytuacji czy warunków mającym określony (ale niekiedy nie przez wszystkich dostrzeżony) sens.

Przykłady użycia słowa koincydencja w literaturze

W obliczu obserwacji poczynionych w Zachęcie nie można więc było wykluczyć, że znajdzie się tam Madame, a nawet należało poważnie się z tym liczyć. Tymczasem taka koincydencja już by mi nie sprzyjała, przeciwnie, psułaby szyki. Pragnąłem tylko patrzyć, samemu nie będąc widzianym.

Antoni Libera, Madame

Przejechałem przez całe miasto tramwajem i po godzinie zderzyłem się z wami w drzwiach. Domyślasz się zapewne, że to nie było zwykłe zderzenie. Poczułem się tak, jakby te drzwi, zamykając się, przytrzasnęły mi głowę. Przyznasz, że to dość idiotyczna koincydencja, prawie tak idiotyczna jak samo to słowo. Ko-in-cy-den-cja.

Mariusz Cieślik, Śmieszni kochankowie

Przykłady użycia słowa koincydencja w prasie

Wszystkich uderzyła ta osobliwa koincydencja – dwa zgony bardzo sławnych kobiet w odstępie kilku dni. Zgon księżnej Diany przyćmił śmierć Matki Teresy, a koincydencja w czasie spowodowała liczne komentarze, w których obie te kobiety były porównywane.

Leszek Kołakowski, Wiara dzielona z mistykami, „Gazeta Wyborcza” 1997

Zadziwiająca koincydencja występuje w przypadku chorób reumatycznych i depresji, która przebiega pod maską dolegliwości związanych z kręgosłupem, bólami stawów lub mięśni, np. „modna” dziś choroba fibromialgia (…).

Edyta Gietka, Paweł Walewski, Transformersi są zmęczeni, „Polityka” 2007

Przykłady użycia słowa koincydencja w internecie

To jest przypadkowa zbieżność, fatalna koincydencja. Nie sądzę, żeby miał miejsce związek między tymi faktami.

Jakub Rzekanowski, To nie Hyde Park („Trybuna”), www.borowski.pl, 2002

Odmiana słowa koincydencja