Konwencja – co to jest? Definicja, synonimy, przykłady, słownik
Konwencja – co to jest? Gdzie można spotkać się z pojęciem konwencji? Tego dowiecie się z lektury poniższego tekstu.
Konwencja – co to jest? Znaczenie słowa
Konwencja występuje w kilku znaczeniach, które przedstawiają się następująco:
1Pierwsze znaczenie łączy się z obyczajowością. W tym kontekście konwencją określa się przyjęty w danej epoce lub w jakimś środowisku ogół norm i zasad postępowania, sposób myślenia, działania. Jest to tak zwana konwencja społeczna.
2W stosunkach międzynarodowych konwencją nazywa się umowę międzynarodową.
Umowa taka pociąga za sobą skutki prawne. Pod pojęciem umowy międzynarodowej rozumie się zgodne porozumienie przynajmniej dwóch podmiotów prawa międzynarodowego. Dotyczy to przede wszystkim państw lub organizacji międzynarodowych, ale także np. Stolicy Apostolskiej. To one mogą zawrzeć konwencję. Porozumienie to jest regulowane przez prawo międzynarodowe i posiada skutki w sferze tegoż prawa. Umowy międzynarodowe najczęściej dotyczą:
a) praw człowieka:
- Konwencja o zapobieganiu i zwalczaniu przemocy wobec kobiet i przemocy domowej.
- Konwencja o prawach osób niepełnosprawnych.
- Konwencja o prawach dziecka.
b) innych dziedzin:
- Transatlantyckie Partnerstwo w dziedzinie Handlu i Inwestycji, Partnerstwo Transpacyficzne (dotyczą handlu).
- Konwencja UNESCO w sprawie ochrony niematerialnego dziedzictwa kulturowego, Konwencja w sprawie ochrony światowego dziedzictwa kulturowego i naturalnego (dotyczą kultury i nauki).
3Innym znaczeniem konwencji jest walny zjazd partii politycznej, najczęściej mający miejsce przed wyborami, ale nie tylko. Jej celem jest między innymi przedstawienie aktualnego programu tejże partii, a jeśli jest to partia rządząca, to podczas takiego zjazdu analizuje się, jak poszczególne punkty zostały w ostatnim czasie zrealizowane lub jakie zrealizować trzeba.
4W sztuce o konwencji mówi się także wtedy, gdy określa się cechy charakterystyczne dla dzieł artystycznych oraz środki stosowane przez ich autora.
5W literaturze konwencja to zespół norm, zwyczajów, regulujących właściwości utworów danego typu, utrwalony w praktyce pisarskiej, odpowiadający gustom i oczekiwaniom publiczności literackiej danej epoki.
Konwencja – synonimy i wyrazy bliskoznaczne
Pomocne w zapamiętaniu tego, co to jest konwencja, co znaczy to słowo, będą na pewno synonimy i wyrazy bliskoznaczne.
Synonimy słowa konwencja w pierwszym znaczeniu to:
- konwenans,
- ceremoniał,
- rytuał,
- etykieta,
- zwyczaj,
- zwyczajowość,
- standard,
- maniera,
- stereotyp.
Synonimy słowa konwencja w drugim znaczeniu to:
- umowa międzynarodowa,
- układ,
- pakt,
- traktat,
- porozumienie.
Synonimy słowa konwencja w trzecim znaczeniu to:
- zjazd,
- kongres,
- konferencja,
- zgromadzenie,
- zlot,
- spęd.
Konwencja – wyrazy pokrewne
- Konwencyjny,
- konwencjonalizm,
- konwencjonalnie,
- konwencjonalny.
Konwencja – kolokacje, czyli popularne połączenia z tym słowem
- konwencja salonowa; konwencje obyczajowe, społeczne, towarzyskie, przestrzegać konwencji, łamać, naruszać, przekraczać konwencje, dbać, troszczyć się o konwencje,
- konwencja gatunkowa, literacka, teatralna, mieszanie konwencji, zabawa konwencją, łamać, naruszać, przełamywać, złamać konwencję,
- konwencja gospodarcza, handlowa, polityczna, turystyczna, wojskowa, międzynarodowa, genewska, ottawska,
- konwencja ochronie mniejszości narodowych, ochronie środowiska, podpisać, ratyfikować, zawrzeć konwencję,
- konwencja partyjna, przedwyborcza, wyborcza, krajowa, regionalna, wojewódzka.
Przykłady użycia wyrazu konwencja
Przykłady użycia wyrazu konwencja w literaturze
Panna Izabela zatrzymała się w alei.
— Chyba nie zechce pan twierdzić, że galerie Lurwru stworzyła Konwencja albo przedsiębiercy artykułów paryskich?
— Z pewnością, że nie, ale też nie stworzyli ich magnaci. Jest to zbiorowe dzieło francuskich budowniczych, mularzy, cieślów, wreszcie malarzy i rzeźbiarzy całego świata, którzy nic wspólnego nie mają z arystokracją. Wyborne jest to wieńczenie próżniaków zasługami i pracą ludzi genialnych, a choćby tylko — pracujących!…
Bolesław Prus, Lalka
ALA
– Nic podobnego. Słyszałam wyraźnie.
ARTUR
– Mniejsza z tym. W każdym razie nie wierzę ci. W gruncie rzeczy wcale ci się nie podoba ta konwencja braku konwencji. Nie ty ją wybrałaś.
Sławomir Mrożek, Tango
