Lamentować – co to znaczy? Definicja, synonimy, przykłady
Znaczenie czasownika lamentować jest dość oczywiste. Nie ma chyba użytkownika polszczyzny, który nie znałby tego słowa. Gdyby jednak ktoś taki się znalazł, z pomocą przychodzi poniższy tekst. Przedstawia on definicję oraz synonimy lamentowania.
Lamentować – co to znaczy? Definicja, czyli znaczenie słowa
1 Słowo lamentować związane jest z ludzkimi emocjami i uczuciami. Jak łatwo się domyślić chodzi tu wyłącznie o uczucia smutku, rozpaczy oraz innych przykrych stanów emocjonalnych. Jest wyrazem żalu, cierpienia i bólu. Lamentowanie jest właśnie uzewnętrznianiem tych emocji za pomocą słów. Jest to reakcja na różne tragiczne wydarzenia. Lamentowaniu może towarzyszyć płacz, wszak jest to najbardziej wyraźna oznaka smutku.
Tutaj nie ma miejsca na żaden optymizm i żaden uśmiech! Są one całkowicie wykluczone! Co może być przyczyną lamentowania? Tutaj każdy może odpowiedzieć sobie sam. Nieszczęśliwa miłość, samotność, choroba, śmierć. Ilu ludzi, tyle odpowiedzi.
2 W gwarze łowieckiej lamentowaniem określa się śpiew ptaków takich jak słowik czy drozd.
Lamentowanie w literaturze
Lamentowanie ma również swoje miejsce w poezji. Uczniowie są z tym na bieżąco, a ci z Was, którzy już zakończyli edukację, na pewno to pamiętają. Chodzi tu o gatunek literacki, który nazywamy lamentacją. Jest to utwór poetycki, który wyraża rozpacz, nieszczęście i żałobę podmiotu lirycznego. Tematyka najczęściej koncentruje się na bezradności człowieka wobec przeciwności losu.
Do najbardziej znanych utworów tego gatunku należą oczywiście Treny Jana Kochanowskiego, które napisał po śmierci swojej córki Urszuli, oraz biblijna księga Lamentacje, której autorstwo przypisuje się prorokowi Jeremiaszowi. Opisuje ona upadek Jerozolimy po najeździe babilońskim. Znajdziecie ją w Starym Testamencie.
Lamentować – synonimy i wyrazy bliskoznaczne
Pomocne w zapamiętaniu tego, co to znaczy lamentować, będą na pewno synonimy i wyrazy bliskoznaczne:
W znaczeniu pierwszym
- biadać,
- biadolić,
- rozpaczać,
- żalić się,
- użalać się,
- uskarżać się,
- skarżyć się,
- płakać,
- szlochać,
- zawodzić,
- tonąć we łzach,
- zalewać się łzami,
- lać/ronić/wylewać łzy,
- odchodzić od zmysłów,
- rozdzierać szaty,
- drzeć/rwać/wyrywać (sobie) włosy z głowy.
Wyrazy pokrewne
- Lamentować,
- lamentująca,
- lamentujący,
- lament,
- lamentacja.
Przykłady użycia słowa lamentować
Czasem wyśmiewała po cichu samą siebie za te myśli, tłumacząc sobie, że przecież w cechy duchowe niepodobna się zapatrzyć - ale gdy się już nieco uspokoiła, przychodziło jej na myśl coś gorszego, że nie z zapatrzenia, a z dziedziczności jej dzieci mogą być głupie. Małoż to się nasłuchała od studiujących przyrodę braci albo w rozmowach towarzyskich z ich kolegami o teorii dziedziczności? A jak się okazuje, rodzina jej będzie z obu stron obciążona skłonnością do chorób umysłowych. Wszak śród Ostrzeńskich był też wariat, niejaki Jacuś. Pani Barbara pamiętała go dobrze, bo żył na łaskawym chlebie u radcy Joachima. Siedział zawsze na szarym końcu wielkiego gościnnego stołu w Piekarach i bał się, że go legumina nie dojdzie. Tak że już przy zupie zaczynał lamentować, powtarzając: „A dla Jacusia leguminy nie ma”.
Maria Dąbrowska, Noce i dnie
Nieśli mnie raz jeden, raz drugi na zmianę, oddawali mnie sobie co trochę. Całą noc i cały dzień szliśmy, z przerwami na krótkie odpoczynki, to znaczy mnie nieśli. I już pod wieczór wyszli z lasu, mieli w następny las wejść, nagle zobaczyli leśniczówkę. Poczekali, aż się całkiem ściemni. W jednym oknie zapaliło się światło. Wtedy dwóch poszło na zwiady. Okazało się, że w leśniczówce jest tylko sama leśniczyna. Zanieśli mnie i pod jej opieką zostawili. Załamała nade mną ręce. Zaczęła lamentować:
– Matko Święta, gdybym wiedziała, żeś ty taki chory. O, jakie czoło masz gorące, cały jesteś rozpalony. Matko Święta, nie umieraj mi tylko, bo dopiero co swojego pochowałam.
Wiesław Myśliwski, Traktat o łuskaniu fasoli
Tu łzy rzewne puściły się z oczu junaka i aż zanosił się z płaczu, a król, ojciec dobrotliwy, chwycił go za głowę, począł całować w czoło i pocieszać:
– Jędrek! takiś mi miły jako syn rodzony… Com ci mówił? Żeś zgrzeszył w zaślepieniu, a iluż grzeszy z rozmysłem?… Z serca odpuszczam ci wszystko, boś już winy zmazał. Uspokój się, Jędrek! Niejeden rad by się takimi zasługami, jako są twoje, poszczycić… Boga mi! I ja odpuszczam, i ojczyzna odpuszcza, jeszcze ci dłużni będziemy! Przestań lamentować.
Henryk Sienkiewicz, Potop
