Nieużywane czy nie używane? Jak to zapisać? Która forma jest poprawna?
Pisownia łączna i rozdzielna jest jedną z najbardziej kłopotliwych kwestii dotyczących poprawności językowej. Wątpliwości z tym związane pojawiają się szczególnie wtedy, gdy musimy zapisać w takim słowie partykułę nie. Która forma będzie prawidłowa w przypadku tytułowego wyrażenia? Nieużywane czy nie używane? Odpowiedź znajdziecie w poniższym tekście poradnikowym.
Nieużywane czy nie używane? Poprawna forma
Wyraz nieużywane zapisujemy łącznie. Słowo to jest przymiotnikiem, a mówiąc bardziej precyzyjnie, imiesłowem przymiotnikowym. Jest to dość ważne ponieważ pomaga zrozumieć dlaczego w tym przypadku stosujemy pisownię łączną.
Otóż taki zapis przymiotnika nieużywane wyjaśnia obowiązująca w języku polskim zasada ortograficzna. Zgodnie z tą zasadą, partykułę nie i imiesłów przymiotnikowy zawsze zapisujemy razem. Krótka, ale treściwa reguła, dzięki której pisownia przymiotnika nieużywane nie powinna już sprawiać problemu.
Nieużywane czy nie używane? Poprawna forma już znana
Słowo nieużywane oznacza oczywiście, że jakiś przedmiot, o którym mówimy nigdy nie był do czegoś wykorzystany. Coś nieużywanego nie nosi śladów, które mogłyby świadczyć o tym, że ta rzecz jest zniszczona. O czymś nieużywanym możemy też powiedzieć, że jest po prostu nowe.
Nieużywane czy nie używane? Przykłady zdań
- Nieużywane, czyli nowe samochody są znacznie droższe od tych używanych.
- Sylwia oddała swojej koleżance dużo nieużywanych ubrań.
- Mam do sprzedania nieużywane głośniki.
Nieużywane czy nie używane? Przykład z literatury
Domy drobnej szlachty, choć podobne do kmiecych, były jeszcze obszerniejsze. Mieszkało w nich zresztą więcej osób niż w rodzinie kmiecej, bo również służba. Tym, co odróżniało dom szlachecki od kmiecego, była druga izba, która usytuowana była w miejscu spichlerza w siedzibie chłopskiej.
Jedna izba, ogrzewana piecem kuchennym, służyła na co dzień, drugą, nazywaną "białą", wykorzystywano od święta. Rzadko kiedy była ogrzewana (stąd nazwa - "biała", bo nie osmolona), choć u schyłku średniowiecza coraz częściej pojawiał się w niej kominek. Tutaj celebrowano uroczystości rodzinne. Utrzymywanie nieużywanego na co dzień reprezentacyjnego pomieszczenia, przy panującej w takim domostwie ciasnocie, było wyrazem aspiracji, chęci wyróżnienia się.
Andrzej Chwalba, Obyczaje w Polsce: od średniowiecza do czasów współczesnych
