Piszę czy pisze – która forma jest poprawna?
Pisze, piszę, piszą – wszyscy przecież potrafią pisać, ale jak robić to poprawnie, gdy sam czasownik po odmianie okazuje się dla nas trudny? Dlaczego słowniki automatyczne nie potrafią rozwiać w tym przypadku naszych wątpliwości? Piszę czy pisze – jak to poprawnie zapisać, czy któraś z tych form jest błędna? Odpowiadamy w tym artykule!
Piszę czy pisze – jak to zapisać? Poprawna forma
Z radością informujemy, że obie formy są poprawne! Nie można jednak używać ich zamiennie.
Oba warianty pochodzą od bezokolicznika pisać.
Znaczenie ma tutaj odmiana czasownika w pierwszej i trzeciej osobie liczby pojedynczej, mianowicie:
- Ja piszę – wariant poprawny tylko w pierwszej osobie,
- ty piszesz,
- on / ona / ono pisze – forma właściwa wyłącznie w trzeciej osobie.
Nie możemy napisać On piszę lub Ja pisze!
W zapisie poszczególnych zdań nierzadko omija się wyraz ja, gdyż wybrany wariant czasownika wskazuje osobę, np.:
– Co robisz?
– Piszę list.
Są jednak sytuacje komunikacyjne, gdzie dołączenie wyrazu ja bywa uzasadnione, np.
Ty dyktujesz, a ja piszę.
Podobnie można potraktować wariant pisze:
– Co on robi?
– Pisze esej na zaliczenie, ja już mam to z głowy.
Lub:
– Ja dyktuję, on pisze.
Warto zapamiętać, że w zapisie czasowniki w czasie teraźniejszym, w pierwszej osobie liczby pojedynczej prawie zawsze mają na końcu „ę” ( ja maluję, rysuję, mówię). Prawie, gdyż istnieją takie czasowniki jak rozumiem, umiem, wiem – w tym przypadku rezygnujemy z wariantów błędnych, nie piszemy więc rozumię, wię, umię.
Należy wspomnieć, że w wymowie formy piszę i pisze są nie do rozróżnienia (chyba że ktoś celowo eksponuje „ę” w wyrazie piszę, nie uchodzi to jednak poprawne). Wobec tego zawsze mówimy pisze, natomiast zapis jest zależny od kontekstu!
Piszę i pisze – znaczenie wyrazu
Pisać, czyli:
- tworzyć coś na piśmie z myślą o publikacji,
- kreślić na wybranym materiale znaki graficzne,
- formułować swoje myśli na piśmie (lub w wersji elektronicznej),
- komunikować coś przez zapis.
Można też pisać się na coś, w znaczeniu 'zgadzać się na jakieś działania'.
Ktoś, słysząc nasze nazwisko lub skomplikowane imię, może zapytać: Jak to się pisze? Takie zdarzenia spotykają nas przede wszystkim w urzędach, podczas wypełniania formularzy.
Pamiętajmy jednak, że wyraz pisać to bezokolicznik! Piszę ja, ale pisze on, ona lub ono, niezależnie od tego, czy chodzi o tworzenie w celach zawodowych, czy o zwykłą rozmowę na czacie w sieci.
Piszę czy pisze? Już wszystko jasne! Przykłady użycia w literaturze
I otóż znowu zboczyłem od przedmiotu: miałem pisać o Wokulskim, a piszę o Minclach. Gdybym nie czuł się tak rześkim, jak jestem, mógłbym posądzić się o gadulstwo zapowiadające bliską starość.
Bolesław Prus, Lalka
PAPKIN
nie oglądając się
Ja testament teraz piszę.
CZEŚNIK
Niechże o tym już nie słyszę,
Bo do czubków odwieźć każę.
Aleksander Fredro, Zemsta
Litery ruchomego abecadła mieszczą się w przegródkach pudełka, na podobieństwo czcionek w kaszcie drukarskiej. Rano porozrzucane, układają je dzieci, które liter nie znają: podobne do podobnych. Krysia umie, Helcia chce pracę zastąpić blagą. Domyślam się: w domu nabazgrze coś na papierze i mówi, że napisała, a ponieważ dorośli potwierdzają, że ona pisze, więc wierzy.
Janusz Korczak, Momenty wychowawcze
