Powiedz czy powiec? Która forma jest poprawna?
Nie od dziś wiadomo, że mówić jest o wiele łatwiej niż coś zrobić. Ale i samo mówienie także wymaga rozwagi. Warto o tym pamiętać i dbać o poprawność polszczyzny. Aby ją zachować, powinniśmy zarówno mówić, jak i pisać bez błędów. Zresztą jedno i drugie zawsze idzie ze sobą w parze. Jak zatem zapisać czasownik, który jest tematem poniższego poradnika językowego? Powiedz czy powiec? Wyjaśnienie znajdziecie poniżej.
Powiedz czy powiec? Jak to zapisać?
Dźwięczne dz czy może raczej bezdźwięczne c? To dylemat, z którym musimy się tutaj zmierzyć. Który zapis nie powinien budzić naszych wątpliwości, gdy będziemy prosić kogoś o to, żeby nam coś zakomunikował?
Poprawna odpowiedź na to pytanie brzmi następująco: bezbłędną pisownią jest powiedz, a zatem stosujemy tutaj wyłącznie wariant z dwuznakiem dz.
Powiedz jest to oczywiście forma pochodząca od czasownika powiedzieć, wyrażona w drugiej osobie liczby pojedynczej, w trybie rozkazującym.
Mimo że podczas artykulacji czasownika powiedz dźwięczne dz ulega ubezdźwięcznieniu, czyli wymawiamy je jako [powiec], to przy zapisie nie powinniśmy sugerować się tym, jaka jest wymowa.
Aby ułatwić sobie zapamiętanie poprawnej formy czasownika powiedz, możemy skojarzyć go z jego wyrazami pochodnymi, takimi jak: powiedzieć, powiedziała, powiedział, powiedziało. Jak widać, wszystkie one są zapisane przez dz.
Powiedz czy powiec? Przykłady zdań
- Powiedz mi, proszę, co tak naprawdę o mnie myślisz.
- Powiedz mi, co byś chciała zjeść na obiad.
- Gdy zobaczysz się z Eweliną, to powiedz jej, że jutro oddam jej książkę.
- Zadzwoń do Kasi i powiedz jej, że nie będzie mnie dzisiaj w szkole.
- Bądź ze mną szczera i powiedz mi, dlaczego to zrobiłaś.
Powiedz czy powiec? Przykłady z literatury
– Ach, Petroniuszu! Łatwiej na świecie o filozofię niż o dobrą radę.
– Powiedz mi, czego ty właściwie chcesz?
– Chcę mieć Ligię. Chcę, by te moje ramiona, które obejmują teraz tylko powietrze, mogły objąć ją i przycisnąć do piersi. Chcę oddychać jej tchnieniem.
Henryk Sienkiewicz, Quo vadis
Powiedz mi piękna, luba dziewczyno,
Na co nam te tajemnice –
Jaką przybiegłaś do mnie drożyną?
Gdzie dom twój, gdzie są rodzice?
Adam Mickiewicz, Świtezianka, Ballady i romanse
