fbpx
Internetowa poradnia językowa Polszczyzna.pl. 10+ redaktorów, 20 000+ haseł, 1 000 000+ czytelników każdego miesiąca.
Polszczyzna Logo
sprawdź...

Represja – co to jest? Definicja, synonimy, przykłady

Czym jest represja i jaka jest etymologia tego słowa? Jakie są synonimy represji oraz przykłady użycia? O tym wszystkim w naszym artykule.

represja co to jest czym jest definicja znaczenie słowa czym jest hasło do krzyżówki inaczej represjonowany synonim wyrazy pokrewne kolokacje odmiana słownik Polszczyzna.pl

Represja – co to takiego?

Niektórym słowo represja kojarzy się głównie z resocjalizacją. I słusznie. Mówi się bowiem o zastosowanej represji karnej wobec przestępcy za popełnione czyny. Poza tym mamy represję podświadomości lub osobistą represję za krytykę. Czy wiemy zatem, co dokładnie oznacza to słowo? Zerknijmy na jego definicję.

Represja – co to jest? Co to znaczy? Definicja, czyli znaczenie słowa

1Surowy środek stosowany jako forma odwetu lub nacisku.

2Mechanizm obronny osobowości polegający na usuwaniu ze świadomości myśli, uczuć, pragnień wywołujących lęk lub poczucie winy.

3praw. Represja karna – środek przymusu stosowany w imieniu państwa przez sąd względem sprawcy przestępstwa; kara.

Represja – synonimy i wyrazy bliskoznaczne

Pomocne w zapamiętaniu tego, co to jest represja, będą na pewno synonimy i wyrazy bliskoznaczne:

  • ciemiężenie,
  • odpłata,
  • porachunki,
  • prześladowanie,
  • retorsja,
  • rewanż,
  • ucisk,
  • zemsta.

Represja – pochodzenie słowa, czyli o etymologii

Słowo represja wywodzi się z języka łacińskiego, od wyrazu repressus, które oznacza ‘naciśnięty’.

Sklep Nadwyraz.com

Popularne połączenia słowa represja

Represja najczęściej określana jest za pomocą przymiotników:

  • typowa,
  • powszechna,
  • nowoczesna,
  • pośrednia,
  • bezpośrednia i otwarta,
  • nieprzewidziana,
  • surowa,
  • prawna,
  • nadmierna,
  • osobista,
  • obyczajowa,
  • jednostronna,
  • problematyczna,
  • seksualna,
  • finansowa,
  • wysoka,
  • zastosowana.

Łączy się również z rzeczownikami i mówimy wówczas o:

  • skutku represji,
  • represji prawodawcy,
  • represji wobec sprawców.

Dodatkowo mówi się również o:

  • Represji za coś (na przykład: popełnione przestępstwo).

Ponadto wyraz ten łączymy także z czasownikami, tworząc wyrażenia rzeczownikowo-czasownikowe typu:

  • stosować/ zastosować represję wobec kogoś.

Represja może również:

  • dokonywać się,
  • nastąpić,
  • dotykać,
  • spotkać,
  • zostać nakierowana,
  • polegać na…,
  • być oparta na…

Wyrazy pokrewne

  • Represyjny,
  • represyjnie,
  • represyjność,
  • represjonowany.

Na przykład Represyjna kara za popełnione przestępstwo.

Sklep Nadwyraz.com

Przykłady użycia słowa represja w literaturze

BARTODZIEJ – (do Psychiatry) Nie, proszę pani, my podświadomie także nie.
PSYCHIATRA – Jednakże sam fakt, że panowie zaprzeczają, wskazywałby... Typowa represja podświadomości.

Sławomir Mrożek, Teatr 1 (Miłość na Krymie 1993, Wdowy 1992, Portret 1987, Kontrakt 1986), 1986

Wiedział on, jak drastyczne konsekwencje groziły za złamanie reguł gościnności; zarazem jednak wiedział, że nie działał tu przymus administracyjny, lecz zgodna wrogość „wszystkich”, ogółu zwracającego się przeciw jednostce. Nie przedstawił więc tego, co opisywał, w kategoriach kary, lecz w kategoriach powszechnego oburzenia i moralnej repulsji. Represja karna bez instrumentów administracyjnych, kara wymierzana i stosowana bezpośrednio przez zbiorowość nie mieściły się Helmoldowi w głowie.

Karol Modzelewski, Barbarzyńska Europa

Wskazuje się w niej, że działanie etyczne (a pośrednio skuteczne) należy wiązać ze wzmocnieniem negatywnym (karą), które: a) musi być znaczące, ale nie może być nadmiernie dotkliwe (nadmierna represja może wywoływać agresję), ani też nobilitujące, np. w oczach grupy (co stanowi nagrodę utrwalającą negatywne zachowania jednostki), b) musi nastąpić natychmiast po negatywnym zachowaniu jednostki, oraz c) musi być stosowane konsekwentnie (nieuchronne). Kształtowanie sumienia jest tu wyrażane w języku neobehawioryzmu i utożsamiane z samokaraniem i samokontrolą (wewnętrzne sankcje i kontrola wewnętrzna).

Ewa Wysocka, Diagnoza w resocjalizacji. Obszary problemowe i modele rozwiązań w ujęciu psychopedagogicznym

Przykłady użycia słowa represja w prasie

Kary rzeczywiście łagodnieją. W przeszłość odchodzi publiczna kaźń i tortura – kary ekstremalnie cielesne. Represja zostaje nakierowana na duszę przestępcy, pozostawianą dotąd w spokoju. Ten przełom uznaje Michel Foucault za zasadniczy dla narodzin więzienia.

Andrzej Stasiuk, Cień Roberta Damiensa, „Gazeta Wyborcza”, 1994

Pozbawienie w 1979 r. Hansa Künga, jednego z najbardziej aktywnych teologów w czasie Soboru Watykańskiego, prawa nauczania w imieniu Kościoła zostało dość powszechnie odebrane jako nałożenie kagańca reformatorom i osobista represja za krytykę pierwszego roku pontyfikatu.

Adam Krzemiński, Wielki, nieśmiertelny... i drażniący, „Polityka” nr 2499, 2005

Przykłady użycia słowa represja w internecie

CHWDP = Chowaj Windows Do Piwnicy Ostatnio media wrą: policja zaczęła kontrolować prywatne mieszkania w poszukiwaniu pirackiego oprogramowania. Do tej pory "naloty" dotyczyły wyłącznie firm. Jak podaje Gazeta.pl panikę w sieci wywołały policyjne akcje w Zielonej Górze, Katowicach, Rudzie Śląskiej, Sosnowcu i Piekarach Śląskich. Łączna liczba rewizji w prywatnych mieszkaniach nie przekracza na razie kilkudziesięciu, ale policja nie wyklucza kolejnych. Niestety, szkoda, że jak to zwykle u nas, próbuje się uderzyć w najsłabszych. Represja przychodzi łatwiej niż edukacja i obniżenie cen... Lobby koncernów jest zbyt silne? Wulgarne hasło kibiców "CHWDP" ("Ch... W D... Policji") przerobiono na "Chowaj Windows Do Piwnicy" a ludzie podobno wynoszą płyty z nielegalnymi kopiami do znajomych, którzy nie mają komputerów. W sklepach ustawiają się kolejki po legalne programy. Np. Janusz Panasiuk z gorzowskiego Gobitu sprzedaje dziennie trzydzieści Windowsów, kilka tygodni temu "schodziły" najwyżej trzy. [Źródło: Gazeta.pl]

Rafa C, CHWDP = Chowaj Windows Do Piwnicy, Dziennik Internautów, 2003 [pisownia oryg.]

Odmiana słowa represja

Represja to rzeczownik rodzaju żeńskiego, który odmieniamy według następującego wzoru:

liczba pojedyncza
M. represja
D. represji
C. represji
B. represję
N. represją
Ms. represji
W. represjo
liczba mnoga
M. represje
D. represji
C. represjom
B. represje
N. represjami
Ms. represjach
W. represje

Napisane przez

Absolwentka filologii polskiej w specjalności edytorstwo oraz krytyka literacka i artystyczna. Jej zainteresowania polonistyczne koncentrują się głównie wokół językoznawstwa ze szczególnym uwzględnieniem stylistyki stosowanej i lingwistyki diachronicznej. Chętnie angażuje się w projekty wydawnicze. Prywatnie – amatorka górskich wędrówek i żeglarstwa.