Sielanka. Definicja, synonimy, odmiana
Większość z nas zna doskonale słowo sielanka, ale czy wiecie, że ma więcej niż jedno znaczenie? Jak wygląda odmiana tego słowa? Jakie są jego synonimy? W tym artykule to wyjaśniamy.
Sielanka – co to jest? Definicja wyrazu
1 Sielanka to spokojne, bezproblemowe życie.
2 Sielanka w pierwotnym znaczeniu to utwór poetycki przedstawiający w sposób wyidealizowany uroki życia wiejskiego. Inaczej utwór ten nazywany jest idyllą.
Sielanka – początki
Swoje początki ma w pieśniach pasterskich. Gatunek ten ukształtował się w starożytnej Grecji. Sielankę w obecnej formie stworzył Teokryt, grecki poeta z Syrakuz. Sielanka stała się obrazem szczęśliwego życia zgodnego z naturą. Badacze uważają, że sielanka jest wytworem kultury miejskiej, w której wyraża się zmęczenie i znudzenie cywilizacją oraz tęsknotę za szczęśliwym życiem, spełnieniem w miłości.
Sielanka ma najczęściej kształt lirycznego monologu poprzedzonego bądź przeplecionego opisem lub dialogiem. Ten właśnie rodzaj utworu poetyckiego sprawił, że z czasem sielanką zaczęto określać spokojne, beztroskie, niczym niezakłócone życie oraz otoczenie, które to umożliwia.
Wsi spokojna, wsi wesoła
W polskiej poezji sielanki pojawiły się w renesansie. Jako pierwszy zaczął je tworzyć Szymon Szymonowic. To on wymyślił tę nazwę. Twórcami sielanki byli również: Jan Kochanowski, Franciszek Karpiński i Franciszek Dionizy Kniaźnin.
Poznajcie kilka polskich przykładów tego gatunku poetyckiego:
Jan Kochanowski: Pieśń świętojańska o Sobótce,
Franciszek Karpiński: Do Justyny. Tęskność na wiosnę, Laura i Filon,
Franciszek Dionizy Kniaźnin: Krosienka. W rodzaju pasterskim,
Szymon Szymonowic: Czary (parafraza Teokryta i Wergiliusza), Kołacze, Żeńcy.
Motyw sielanki pojawia się również u autorów, których utwory nie zaliczają się do tego gatunku, jednak zawierają pewne jego elementy. Warto tu wspomnieć choćby Mikołaja Reja i jego Żywot człowieka poczciwego czy utwór Elżbiety Drużbackiej Pochwała lasów.
Sielanka – synonimy i wyrazy bliskoznaczne
Pomocne w zapamiętaniu tego, co to jest sielanka, będą na pewno synonimy i wyrazy bliskoznaczne.
W znaczeniu pierwotnym
- idylla
- beztroska,
- błogostan,
- szczęście,
- arkadia,
- eldorado,
- beztroskie życie.
Wyrazy pokrewne
- sielankowo,
- sielankować,
- sielankowość,
- sielankowa,
- sielankowy
Przykłady użycia słowa sielanka w literaturze
Kiedy już sam poturbujesz się dobrze nad gospodarstwem i interesami, będziesz wiedział, jakie różnice zachodzą pomiędzy teorią a praktyką, rzeczywistością a sielanką.
Eliza Orzeszkowa, Nad Niemnem
Panna Marynia przeszła już z powodu tej „głowy” i jej sposobów przez niejedno upokorzenie. Życie jej wiejskie było tylko pozorną sielanką pracy i gospodarskich zajęć. Nie brakło w niem ani przykrości, ani bolów, i jej spokojna twarz mogła oznaczać nie tylko słodycz charakteru, ale i jego siłę, a przytem wielkie wyrobienie duchowe. Lecz upokorzenie, które groziło teraz, wydało się jej trudniejsze do zniesienia od innych.
Henryk Sienkiewicz, Rodzina Połanieckich
Sielanka – odmiana słowa
liczba pojedyncza | |
M. | sielanka |
D. | sielanki |
C. | sielance |
B. | sielankę |
N. | sielanką |
Ms. | sielance |
W. | sielanko |
liczba mnoga | |
M. | sielanki |
D. | sielanek |
C. | sielankom |
B. | sielanki |
N. | sielankami |
Ms. | sielankach |
W. | sielanki |
?