Zdarzyć czy zdażyć? Która forma jest poprawna?
Czy zastanawialiście się kiedyś nad poprawnym zapisem bezokolicznika: zdarzyć czy zdażyć? W niniejszym artykule rozwikłamy tę ortograficzną zagadkę, tak aby w Waszych tekstach żaden błąd się – no właśnie: nie zdarzył czy nie zdażył? Odpowiedź znajdziecie poniżej, przeczytajcie!
Zdarzyć czy zdażyć – jak się pisze? Poprawna pisownia
Jedynym poprawnym zapisem omawianego bezokolicznika jest pisownia przez rz: zdarzyć. Podobnie zapiszemy też rzeczownik zdarzenie.
Podstawowym czasownikiem dla wyrazu zdarzyć jest darzyć. W tej formie zapis przez rz uzależniony jest oczywiście od wymiany rz:r, czyli darzyć – darować. W ten sam sposób zapiszemy inne czasowniki z przedrostkiem, jak np. przydarzyć, nadarzyć, wydarzyć itd.
UWAGA! Zdarzyć, jak już wiemy, zapisujemy przez rz, natomiast bezokolicznik zdążyć zapisywany jest przez ż. Takie zestawienie być może przyczyni się do lepszego zapamiętania poprawnej ortografii w obu tych przypadkach.
Zdarzyć czy zdażyć? Przykłady użycia poprawnej formy
Zdarzyć czy zdażyć? Znamy już odpowiedź! Przyjrzyjmy się zatem przykładom zdań, które pomogą utrwalić poprawną pisownię:
- Taka przygoda nie zdarzyła się chyba największym śmiałkom!
- Czy zdarzyło ci się kiedykolwiek przekląć przy rodzicach? –Nie, chyba nie zdarzyła mi się taka sytuacja, żebym przeklął w obecności dorosłych.
- Wierzcie lub nie, ale to zdarzyło się naprawdę!
- W naszym mieście zdarzyła się rzecz niesłychana. Otóż pewien nobliwy jegomość postanowił, że otworzy zoo. Dacie wiarę?
- Nad Oceanem Indyjskim zdarzyła się katastrofa lotnicza, zginęło co najmniej 300 pasażerów.
Zdarzyć czy zdażyć? Już wszystko jasne! Przykłady z literatury
Omawiając pisownię czasownika zdarzyć, nie można nie przytoczyć wersów jednego z najpiękniejszych wierszy naszej noblistki Wisławy Szymborskiej Nic dwa razy. Oto fragment:
Nic dwa razy się nie zdarza
i nie zdarzy. Z tej przyczyny
zrodziliśmy się bez wprawy
i pomrzemy bez rutyny.
Choćbyśmy uczniami byli
najtępszymi w szkole świata,
nie będziemy repetować
żadnej zimy ani lata.
Żaden dzień się nie powtórzy,
nie ma dwóch podobnych nocy,
dwóch tych samych pocałunków,
dwóch jednakich spojrzeń w oczy.
Wisława Szymborska, Nic dwa razy
Żyłem samotnie, nie mając nikogo, z kim mógłbym prowadzić prawdziwe rozmowy, aż do czasu gdy sześć lat temu zdarzyła mi się nad Saharą awaria. […] Pierwszego wieczoru usnąłem na piasku, oddalony o tysiąc mil od siedzib ludzkich. Byłem bardziej samotny niż rozbitek na tratwie pośrodku oceanu. Możecie zatem wyobrazić sobie moje zdziwienie, gdy o świcie obudził mnie dziwny głosik. Ten głosik mówił:
– Proszę, narysuj mi baranka!
– Co?
– Narysuj mi baranka…
Antoine de Saint-Exumpery, Mały Książę
Tego dnia i następnej nocy nic się ważnego nie zdarzyło, chyba to, że Sancho ukończył pokutę, z czego Don Kichot, nie posiadając się z radości, oczekiwał dnia, gdzie odczarowaną ujrzy Dulcyneę.
Miguel de Cervantes, Przemyślny szlachcic Don Kichot z La Manchy
