10 słówek, które zwiększą Twoją elokwencję. Część 3

Dziś przedstawimy Wam kolejną porcję słówek, które warto znać, by nie spłonąć ze wstydu, kiedy usłyszymy je w towarzystwie. Mamy nadzieję, że i tym razem zaskoczymy Was czymś nowym. Do listy 10 słówek dodaliśmy liczne przykłady, synonimy oraz pochodzenie poszczególnych wyrazów, co pozwoli na łatwiejsze zrozumienie ich znaczenia. Gotowi na przyjęcie nowych wiadomości? Zaczynamy!

1 Dystyngowany

Określenie to może dotyczyć kogoś lub czegoś. Jeśli powiemy np., że ten mężczyzna, który prowadził dzisiejszy wykład, był dystyngowany, będzie to znaczyło, że zachowywał się kulturalnie, z klasą, sam w sobie był też elegancki. Do tego wyróżniał się dobrymi manierami. Po prostu Francja-elegancja.

„Dystyngowany pan towarzyszący Bebie otulił ją futrem i zamówił dla wszystkich szampana”. – Manuela Gretkowska, Kabaret metafizyczny.

2 Resentyment

Nie, to nie ma nic wspólnego z uczuciem przywiązania czy sympatii do kogoś – wtedy mielibyśmy do czynienia z sentymentem, jednak resentyment jest czymś zupełnie przeciwnym. Słowo to oznacza żal, urazę do kogoś, co trwa przez długi czas i stale powraca.

„Geralt bowiem, choć walczył z Cahirem ramię w ramię, choć u jego boku zaglądał śmierci w oczy, nadal był wobec Nilfgaardczyka nieufny i sympatią go nie darzył. Ze swym resentymentem starał się, co prawda, kryć, ale że był – chyba już napomykałem o tym – osobnikiem prostym jak drzewce dzidy, udawać nie umiał i antypatia wyłaziła na każdym kroku niczym węgorz z dziurawego więcierza”. – Andrzej Sapkowski, Wieża Jaskółki.

3 Intratny

To słowo na pewno nie ma nic wspólnego z podobnie brzmiącym „stratny”. Wręcz przeciwnie – intratny to taki, który się opłaca i przynosi zysk.
Intratny może być biznes, kontrakt z kimś, interes czy nawet wyjazd za granicę.

„Czasem bywa też tak, że pochłonięci bez reszty swoim hobby pasjonaci wpadają na różne ciekawe pomysły i rozwiązania, co sprawia, że ich pasja przeradza się w bardzo intratne przedsięwzięcie”. – Anna Wieczorek, Osiąganie celów. 10 zasad skutecznego działania.

4 Redundantny

Taki, który jest elementem funkcjonalnie niepotrzebnym, bez którego można byłoby się obyć. W językoznawstwie cechy redundantne to elementy zbyteczne, które rozszerzają formę wyrazu, ale nie pełnią określonej funkcji.

„Pełny asortyment wszystkich grup towarowych” zamiast po prostu: „Pełny asortyment grup towarowych”;

„Z oryginału usuwane są zarówno informacje redundantne (nadmiarowe), jak też częstotliwości, których ludzkie zmysły nie mogą zarejestrować”. – Beata Winkler, Enter. 

5 Pryncypialny

Czyli podstawowy, opierający się na ściśle określonych i niezmiennych zasadach.

„Ta pryncypialna surowość jego cesarskiej mości nie kłóciła się bynajmniej z tym, że większość jego współpracowników i doradców kradła w majestacie prawa”. – Józef Życiński, Ziarno samotności.

6 Dezynwoltura

Dezynwolturą nazwiemy takie zachowanie, które jest niestosowne, czyli najczęściej zbyt swobodne i lekceważące. Można powiedzieć, że ktoś zachował się z dezynwolturą, a więc obcesowo, w sposób pogardliwy, bezczelny, lekceważąc opinię innych osób oraz normy społeczne.

„Co ona robi? Co ta dziewczyna najlepszego robi? Nie można odpowiadać na takie pytania tonem pełnym dezynwoltury, jeśli nie kpiny!” – Marta Tomaszewska, Jeżeli ze mną pojedziesz.

7 Rustykalny

Czyli związany ze wsią, z wiejskim stylem lub charakterem życia na wsi. Charakterystyczny dla wsi – jej wyglądu, zapachu, odgłosów, sposobu funkcjonowania.

„Wystrój jest rustykalny, nawiązujący klimatem do zamożnej wiejskiej chaty”. – internet, podzielonymjajem.pl/opis oferty.

8 Konterfekt

To dawne określenie czyjegoś wizerunku, przedstawionego najczęściej w formie portretu.

„Na ścianach wisiały rzędy kopersztychów, wyobrażających konterfekty królów i co główniejszych w narodzie mężów, oraz ogromne, srodze zniszczone drzewo genealogiczne”. – Władysław Reymont, Rok 1794.

„I konterfekty mord dostatnich
Malował Rembrandt, aż do chwili
Gdy namalował Nocny ront
I sekwestr na mnie nałożyli
Tego się uczy każdy dzień
Że raz jest światło, a raz cień
Że raz jest światło, a raz cień”. – Jonasz Kofta, Rembrandt.

9 Egzaltowany

To nic innego jak przesadny w pokazywaniu uczuć, łatwo podniecający się, jako że egzaltacja oznacza właśnie pobudzenie emocjonalne, często udawane, przejawiające się przesadnymi zachowaniami czy wypowiedziami.

„Eyck mówił coraz głośniej, egzaltowany głos łamał mu się i drżał z podniecenia.
– …kto znieważy honor, znieważy i mnie, i krew jego lub moja popłynie na tę umęczoną ziemię”. – Andrzej Sapkowski, Miecz przeznaczenia.

10 Relewantny

Czyli taki, który jest istotny dla kogoś lub czegoś. Mogą to być ważne cechy czy kryteria.

„Chcąc dotrzeć do tego, co dla dzieła najbardziej relewantne, krytyk rezygnować musi w dużej mierze z wszelkich kategorii ogólnych, to bowiem, co najistotniejsze, najintymniej dziełu właściwe, jest zawsze jednostkowe i niepowtarzalne”. – Michał Głowiński, Ekspresja i empatia.