Dyletant – kto to jest? Synonimy, definicja i przykłady
Co dokładnie oznacza pojęcie dyletant i jaką cechuje osobę – o tym przeczytacie w naszym artykule. Słownik Polszczyzna.pl po raz kolejny wyjaśni w prosty i czytelny sposób znaczenie omawianego słowa, a także zaprezentuje synonimy, etymologię i wiele przykładów, które pomogą Wam jeszcze lepiej je zrozumieć i przyswoić.
Dyletant, czyli kto?
Być może nieraz słyszeliście, że ktoś kogoś nazwał dyletantem. Kim jest więc człowiek określany tym mianem? Czy można być dumnym z bycia dyletantem, czy wręcz przeciwnie? Sprawdźmy.
Kto to jest dyletant? Definicja słowa
Definicja słowa dyletant brzmi następująco:
- Jest to osoba bez fachowej wiedzy, odpowiedniego wykształcenia i często bez wcześniejszego przygotowania, która wypowiada się w jakiejś dziedzinie lub wykonuje coś w sposób niewłaściwy, nieprofesjonalny, nie znając się na tym. Co ciekawe, dyletant może być czasem przekonany, że to, co robi, wykonuje w sposób należyty; nie jest świadomy swoich niedoskonałości.
Przykłady z życia:
Chociaż dyletant może brzmieć jak ładne francuskie słowo, nie używaj go w towarzystwie swojego przyjaciela, który myśli, że potrafi śpiewać lub grać na gitarze po kilku krótkich lekcjach. Dyletant to amator, często udający, że ma dużą wiedzę.
Wyrazy bliskoznaczne i synonimy słowa dyletant
Pomocne w zapamiętaniu tego, kim jest dyletant, będą na pewno synonimy i wyrazy bliskoznaczne:
- Amator,
- chałturzysta,
- nieprofesjonalista,
- partacz,
- zielony,
- debiutant,
- laik,
- safanduła,
- żółtodziób,
- profan.
Etymologia słowa dyletant
Słowo to zostało zapożyczone z niemieckiego Dilettant oraz włoskiego dilettante = ‘amator’.
Popularne połączenia słowa dyletant
- Ignorant i dyletant,
- być dyletantem,
- robić coś jak dyletant,
- dyletant w dziedzinie czegoś.
Wyrazy pokrewne
- Dyletantka,
- dyletantyzm,
- dyletanctwo,
- dyletancko,
- dyletancki.
Dyletant i jego początki
Znaczenie dyletanta zmieniło się w połowie XVIII wieku. Początkowo słowo to oznaczało „miłośnika sztuki”, ale stopniowo zaczęło nabierać negatywnych konotacji, ponieważ idea robienia czegoś w charakterze profesjonalisty mocno utrwaliła się właśnie w XVIII wieku. Dyletant był zwykłym miłośnikiem sztuki, w przeciwieństwie do tego, kto zajmował się tym zawodowo.
Przykłady użycia słowa dyletant w literaturze
Żabo szczwana, świerszczu stary,
precz z dyletantami!
Jeno muchy i komary –
te są muzykami!
Johann Wolfgang von Goethe, Faust
Sniatyński, w ciągu naszych rozmów, powtarzał mi ciągle: „Tylko nie wpadaj w żaden styl, nie pisz po literacku”. Mała rzecz! Rozumiem to dobrze, że im pisarz znakomitszy, tem mniej pisze po literacku; ale ja jestem dyletant i nie panuje nad formą.
Henryk Sienkiewicz, Bez dogmatu
Zaproszono mnie, abym napisał słowo wstępne do wydania dzieł Mickiewicza. Zdziwiłem się. Czytelnik zdziwi się zapewne również. Ja o Mickiewiczu, dlaczego, skąd? Boy-dyletant, Boy-cynik, ani specjalista, ani polonista, ani profesor, ani mistyk, w ogóle nic.
Tadeusz Boy-Żeleński, Ludzie żywi
– Dwudziestoletnim facetom tylko jedno w głowie. Jako psycholog powinnaś wiedzieć.
– Dyletant – parsknęła z pogardą. – Gdybyś przeczytał w życiu coś poza regulaminem musztry, tobyś wiedział, że jest jeszcze wóda i fajki. A na kobietach też się nie znasz.
Artur Baniewicz, Drzymalski przeciw Rzeczpospolitej
Przykłady użycia słowa dyletant w prasie
Nie wiadomo, co jest w 300 workach akt w IPN. Oznacza to, że archiwizację przeprowadzono wbrew regułom sztuki. Zrobił to jakiś dyletant. Najpierw należało spisać, co w każdym worku się znajduje.
Twoja trybuna, „Trybuna”, 2006
Odmiana słowa dyletant
| liczba pojedyncza | |
| M. | dyletant |
| D. | dyletanta |
| C. | dyletantowi |
| B. | dyletanta |
| N. | dyletantem |
| Ms. | dyletancie |
| W. | dyletancie |
| liczba mnoga | |
| M. | dyletanci |
| D. | dyletantów |
| C. | dyletantom |
| B. | dyletantów |
| N. | dyletantami |
| Ms. | dyletantach |
| W. | dyletanci |
